سود دندان‌های خراب برای پزشکان!

روزنامه جوان: دارو محور بودن جریان غالب بر وزارت بهداشت نیازی به تأیید یا تکذیب وزیر ندارد. کافی است سری به مطب پزشکان بزنید تا خودتان متوجه شوید اغلب پزشکان ما نگاهشان دارو و درمان محور است و نیم نگاهی هم به تغذیه و روش‌های پیشگیری از بیماری‌ها ندارند؛ دلیلش هم واضح است دارو اقتصاد درمان را می‌چرخاند، اما اصلاح سبک زندگی و تغذیه و فراگیر شدن روش‌های پیشگیرانه با اصول اقتصادی سلامت همخوان نیست. ماجرای باز شدن پای زن جوانی که برای تبلیغ واکسن HPV در برنامه‌ای تلویزیونی با کار ویژه‌ای متفاوت حضور می‌یابد و حمایت وزیر بهداشت از این برنامه تلویزیونی و ساخت واکسنی که شبهات فراوانی پیرامون آن وجود دارد را هم می‌توان در راستای همین ماجرا ارزیابی کرد؛ جریان غالبی که منافع خود را در دارو و درمان می‌بیند و سیاست‌گذاری‌هایش بر این محور متمرکز است. در‌حالی‌که تمام کشور‌های دنیا به سمت روش‌های پیشگیری در حوزه سلامت رو آورده‌اند و اولویت را به اصلاح سبک زندگی و تغذیه مناسب و ورزش داده‌اند، اما مسئولان سلامت ایران همچنان نگاهشان دارو محور و درمان محور است و طرح‌هایی همچون طرح تحول هم با تمرکز بر مسئله درمان پایه‌گذاری شد. دلیل این نگاه هم چندان پیچیده نیست، پزشکان ما بابت دارو و درمان پول می‌گیرند نه بابت سلامت و صد البته برخلاف اصل تضاد منافع اغلب مسئولان سلامت کشور سرمایه‌گذاران حوزه‌های دارو و درمان هستند. بیمار تا زمانی که نیاز به دارو و درمان داشته باشد در مسیر پزشک و داروخانه می‌ماند و اینگونه است که چرخ‌های اقتصاد سلامت می‌چرخد و هر روز شاهد سرمایه‌گذاری‌های تازه در حوزه دارو هستیم؛ آنچنان که بازار ۸۰ میلیونی کشورمان بسیاری از سرمایه‌گذاران خارجی را هم برای حضور و بهره‌گیری از این ظرفیت ترغیب کرده است و بعد از برجام شاهد رقابت غول‌های داروسازی و شرکت‌های چند‌ملیتی برای تسخیر بازار دارویی کشور بودیم. این بار، اما ماجرا از مسیر دیگری هدایت می‌شود. موضع متناقض مسئولان سلامت درباره یک واکسن این بار دارو محوری و دفاع از دارو و درمان در شکلی دیگر نمود یافته است و مهمان برنامه ماه عسل مبلغ یک واکسن می‌شود؛ فردی با ادعای ابتلا به یک بیماری نادر در گذشته، ضمن ابراز نگرانی از شیوع بیماری سرطان در ایران و تأکید بر افزایش آگاهی زنان ایرانی نسبت به شیوع سونامی سرطان و بیماری‌های جنسی، در برنامه ماه عسل حضور یافت و از مردم خواست برای تولید واکسن HPV کمک مالی کنند. این برنامه انتقادات گسترده‌ای را از سوی جامعه پزشکی و متخصصان در پی داشت و موجب شد تا علی واشقانی، رئیس اداره بیولوژیک سازمان غذا و دارو با انتقاد از اظهارات غیرتخصصی در این حوزه در‌این‌باره اینگونه موضع‌گیری کند: اینکه فردی غیرمتخصص از تریبونی عمومی درباره چنین مسئله‌ای صحبت و اعلام نگرانی کند، مورد تأیید ما نیست. اگر قرار باشد کسی در این موارد صحبت کند، حتماً باید متخصص یا مسئول این حوزه باشد و اطلاعات کامل را در اختیار مردم قرار دهد تا نگرانی ایجاد نشود، زیرا پیامد این ایجاد نگرانی‌ها تقاضا‌هایی است که ممکن است تقاضای واقعی نباشد. به گفته وی این واکسن به میزان کافی به کشور وارد می‌شود و افراد دارای شرایط خاص می‌توانند طبق تشخیص پزشک آن را تزریق کنند. واشقانی تأکید کرد: ابتدا باید واکسن‌هایی را وارد این برنامه کنیم که اولویت بیشتری برای کشور دارند. ما نمی‌خواهیم اجازه دهیم که بیش از اندازه واکسن وارد کشور شود و تقاضای القایی ایجاد کرده و با تبلیغات مردم را به سمت مصرف واکسن بی‌رویه سوق دهند. موضع وزیر بهداشت در این باره، اما حمایت از برنامه ماه عسل و ساخت واکسن HPV بود؛ حمایتی که با متهم کردن منتقدان به اهداف و اغراض سیاسی، احتمال برنامه وزارت بهداشت را در ماجرای دعوت از این مهمان پرحاشیه برنامه ماه عسل تقویت می‌کند. تبلیغ تجاری یک واکسن در برنامه‌ای پر مخاطب HPV (زگیل تناسلی) تحت شرایط بسیار خاص ممکن است منجر به بروز برخی سرطان‌ها شود و ارتباطی با AIDS ندارد. هر چند هر دو از بیماری‌های مقاربتی هستند. نهاد‌های رسمی و دولتی امریکا آمار می‌دهند که بیش از ۴۰ نوع از انواع ویروس‌های HPV می‌توانند از طریق ارتباط جنسی منتقل شوند. ۸۰ درصد این ویروس‌ها صرفاً منجر به بروز زگیل‌های معمولی روی پوست می‌شوند که خطر ویژه‌ای برای انسان ندارند. از ۲۰۰ نوع HPV که تا‌کنون شناخته شده است، تنها ۵درصد می‌توانند عامل سرطان باشند. مهم‌ترین راه انتقال این بیماری رابطه جنسی است و به همین خاطر جوامعی که عموماً داشتن شرکای متعدد جنسی در آن‌ها رواج زیادی ندارد، طبیعتاً از بابت آلودگی به HPV نیز کم‌تر نگرانی دارند. از سوی دیگر شواهد علمی متعددی وجود دارد که واکسن HPV را دارویی با عوارض بالا و خطرناک توصیف می‌کند و در همین راستا هم کشور‌هایی همچون انگلیس، فرانسه، آلمان، سوئد، هلند، اتریش، دانمارک دولت‌ها یا محافل پزشکی و تحقیقاتی در آن‌ها تزریق واکسن HPV را ممنوع یا رد و بعضاً علیه شرکت تولیدکننده این واکسن، یعنی مرک شکایت کرده‌اند. رژیم صهیونیستی نیز به نظر می‌رسد با توجه به نگرانی‌های جمعیتی منحصربه‌فردش، از ادامه تزریق واکسن HPV به دختران و زنان خودداری کرده است. بنابر همه این شواهد به نظر می‌رسد این واکسن بیشتر از آنکه یک روش پیشگیرانه باشد تجارتی تازه است. سود دندان‌های خراب برای پزشکان درمان محور بودن و تجارت با سلامت، اما به همین‌جا ختم نمی‌شود. مطابق آمار‌ها هر ایرانی به طور متوسط شش دندان خراب، پرکرده یا کشیده دارد و این آمار در جمعیت ۳۵ تا ۴۵ ساله ۱۳ تا ۱۴ دندان است. سرجمع حدود ۳۰۰ میلیون دندان پوسیده در دهان ایرانیان وجود دارد. ریشه‌های این همه دندان خراب و پس رفت شاخص‌های سلامت دهان و دندان هم به سود درمان برای پزشکان بازمی‌گردد. تقریباً هیچ دندانپزشکی برای آموزش بهداشت دهان و دندان به بیمارانش وقت نمی‌گذارد و نقش خود را در پیشگیری از بیماری‌های دهان و دندان ایفا نمی‌کند؛ انگار دندانپزشکان با یک دو دو تا چهار تا به این نتیجه رسیده‌اند که هر دندان خراب حداقل ۲۰۰ هزار تومان می‌ارزد و دندان‌های سالم مردم برایشان درآمدی درپی ندارد. پس تا دندان خراب دیگر با مریض کاری ندارند.