وسوسه دلالان در فروش بذر و کود نامرغوب سیب‌زمینی

خبرگزاری فارس: شهرستان منوجان در گذشته بهترین محصولات صیفی‌جات را تولید می‌کرد، اما به دلیل عدم بارش‌ها و خشکسالی‌های موجود و دمای بالای ۴۲ درجه این شهرستان محصولات صیفی به ندرت و با زحمت به دست آمده و آن هم به دلیل استفاده از سموم و بذر‌های شیمیایی بوده که موجب افت کیفیت این محصول در منوجان شده است. کشت سیب زمینی در منوجان دو فصل دارد، فصل اول که به فصل بهاره معروف است و در فصل بهار به دست می‌آید و فصل بعد نیمه بهار است که در فروردین ماه به ثمر می‌نشیند. کشت سیب در فصل اول یا همان بهاره کمتر کسی توان کشت آن را دارد چراکه موجب سرمازدگی محصول می‌شود و کسانی توان کشت آن را دارند که اراضی آن‌ها در ارتفاعات و از سرمازدگی دور باشد، اما باز این هم اندک افرادی می‌توانند کشت کنند چراکه برخی از اراضی کشاورزی سنگدانه است و این موجب خرابی سیب زمینی می‌شود. در فصل دوم که به نیمه بهاره معروف است همگی توان کشت سیب زمینی را دارند و همه به کشت این محصول روی می‌آورند. با کشت سیب زمینی بیش از ۱۳ میلیون تومان ضرر کردم رضا دانشور، کشاورزی که امسال ۲ هکتار از اراضی کشاورزی خود را به کشت سیب زمینی اختصاص داده با بیان اینکه امسال اکثر زمین‌های خود را اجاره داده‌ام، اما ۲ هکتار از اراضی کشاورزی خود را به کشت سیب زمینی پرداختم، گفت: کشاورز برای کشت سیب زمینی باید مراحلی را طی کند که آن هم همراه با سختی‌ها و هزینه‌هایی است که یک کشاورز متقبل می‌شود. وی بیان کرد: هر هکتار ۸ تن بذر لازم دارد که من برای ۲ هکتار، ۱۶ تن بذر به قیمت ۲۴ میلیون تومان و هر تن بذر ۲ تن کود لازم دارد که هر تن معادل ۴۰۰ هزار تومان در مجموع ۳۲ تن با قیمت ۱۲ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان خریداری کردم. این کشاورز ابراز داشت: پس از خریداری بذر و کود نوبت به کشت بذر‌ها با تراکتور است که این ماشین برای شخم زدن، کشت و برداشت هر هکتار سیب زمینی یک میلیون و ۷۰۰ هزار تومان جمع دو هکتار ۳ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان وجه دریافت می‌کند. وی افزود: هر ماشین ۱۰ تن، ۴۵۰ هزار تومان هزینه کارگر می‌شود که شامل جمع‌آوری و بارزدن در ماشین است و کرایه ماشین تا بار را به مقصد برساند، یک میلیون و ۸۰۰ هزار تومان که نسبت به سال گذشته ۸۰۰ هزار تومان افزایش پیدا کرده و در مجموع ۲ هکتار مبلغی بالغ بر ۱۴ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان برای کشاورز هزینه‌بر است. دانشور ادامه داد: با این اوصاف هزینه‌ها و ارسال محصول به تهران، هر کیلو سیب زمینی را از کشاورز به مبلغ ۶۰۰ تومان خریداری کرده‌اند آن هم در صورتی که محصول با کیفیت باشد. وی با اشاره به درآمد کسب شده از محصول سیب زمینی امسال، تصریح کرد: هر ماشین ۱۰ تن، ۶ میلیون و جمع ۸ ماشینی که به تهران ارسال کردم، ۴۸ میلیون تومان بوده است. این کشاورز بیان کرد: هزینه کشت سیب زمینی امسال من، ۶۱ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان بوده در صورتی که درآمدی که با این همه زحمت به دست آورده‌ام، ۴۸ میلیون تومان است که با یک حساب سرانگشتی می‌توان فهمید که منِ کشاورز سود که نکردم هیچ، بلکه ۱۳ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان ضرر کردم. این کشاورز با ابراز نارضایتی از مسوولان ابراز کرد: با توجه به اینکه هزینه‌های جانبی کشت سیب زمینی سال گذشته کمتر بوده، اما خرید سیب زمینی یک هزار تومان بود، امسال با اینکه هزینه‌ها افزایش پیدا کرد خرید این محصول از یک هزار تومان به ۶۰۰ تومان آن هم با ارسال به تهران کاهش پیدا کرد. وی در پاسخ به این سوال که شما دلیل کاهش سیب زمینی امسال را در چه چیز‌هایی می‌بینید، اظهار داشت: به نظر من کاهش قیمت سیب زمینی امسال مربوط به آب و هوای امسال بود چراکه تمام نقاط کشور که به کشت این محصول می‌پردازند، امسال آب و هوا با نقاط جنوب کشور یکسان بوده و این امر موجب برداشت همزمان سیب زمینی در سراسر کشور شده که این می‌تواند یکی از دلایل افت قیمت این محصول شده باشد، این در صورتی است که سال‌های گذشته برداشت در جنوب کشور در ماه‌های اسفند و فروردین و استان‌های غربی کشور در اردیبهشت و خرداد بود. این کشاورز در پاسخ به راهکار‌های موجود در این زمینه تشریح کرد: کشت بی‌رویه نباید صورت گیرد و طرح نصب کنتور هوشمند برای کشاورزان می‌تواند از این معضل جلوگیری کند، در نتیجه به دلیل سهمیه بودن آب، علاوه بر جلوگیری از کشت‌های بی‌رویه از مصرف بیش از اندازه آب‌های زیرزمینی نیز جلوگیری می‌کند. وی ادامه داد: می‌طلبد جهاد کشاورزی بر مقدار مصرف و نوع سموم و کود‌های مصرفی در اراضی کشاورزی نظارت داشته باشد چراکه استفاده از سموم، بذر و کود‌های بی‌کیفیت و استفاده بیش از اندازه در هر هکتار موجب افت کیفیت محصولات سیب زمینی شده که این مساله موجب عدم صادرات این محصولات به خارج از کشور می‌شود. از آنجایی که مبنای کلیه آمار و اطلاعات سامانه جامع پهنه‌بندی و مدیریت داده‌های کشاورزی بر اساس دستورالعمل ابلاغی از سوی وزارت، سطح زیرکشت سیب زمینی ثبت شده شهرستان در این سامانه ۳ هزار هکتار و پیش بینی تولید ۱۲۰ هزار تن است. هزینه کشت یک هکتار سیب زمینی ۳۰ میلیون تومان مدیر جهاد کشاورزی منوجان در این باره در گفتگو با خبرنگار فارس اظهار داشت: از آنجایی که مبنای کلیه آمار و اطلاعات سامانه جامع پهنه‌بندی و مدیریت داده‌های کشاورزی بر اساس دستورالعمل ابلاغی از سوی وزارت بوده سطح زیر کشت سیب زمینی ثبت شده شهرستان در این سامانه ۳ هزار هکتار و پیش بینی تولید ۱۲۰ هزار تن است، این سامانه جدیدا راه‌اندازی شده که کلیه محصولات زراعی و سطح زیر کشت شهرستان توسط کارشناسان مسوول پهنه ثبت سیستم می‌شود. کوروش امیرمیجانی ادامه داد: در شهرستان منوجان ۱۷ پهنه وجود دارد و منظور از پهنه تعداد آبادی به هم پیوسته ایست که در سامانه تعریف شده است. وی در پاسخ به این سوال که چرا محصولات روی دست کشاورزان مانده است، افزود: هر محصولی در کشور ایران تابع عرضه و تقاضا است و از آنجایی که تقاضا ثابت و تولید بیش از حد تقاضا باشد محصولات روی دست کشاورزان می‌ماند و دومین عامل محاصره اقتصادی کشور است چراکه تحریم‌ها دلیل اصلی عدم صادرات محصولات ما به کشور‌های خارجی است. امیرمیجانی با بیان اینکه تولید محصولات سیب زمینی و به مراتب هزینه‌ها نیز بالا است، بیان داشت: برای کشت یک هکتار سیب زمینی ۳۰ میلیون تومان هزینه شامل اجاره زمین، بذر مصرفی، کود دامی و مرغی، بسته‌بندی و کرایه ماشین‌های حمل و نقل است. وی در پاسخ به این سوال که چرا با اینکه در کشور‌های اروپایی بسته‌بندی‌ها در گونی، اما در کشور ایران بسته‌بندی‌ها در کارتن صورت می‌گیرد، ابراز داشت: سیب زمینی محصولی برای مناطق سردسیر است و از آنجایی که دوره رشد سیب زمینی به دلیل فرار رسیدن گرما قبل از برداشت سیب زمینی، به رشد حد نصاب نمی‌رسد، اما برداشت می‌شود چراکه اگر برداشت نشود محصول خراب می‌شود و برداشت زودهنگام موجب نازکی پوست محصول شده که این نازکی پوست اگر در گونی بسته‌بندی شود باز موجب خرابی محصول می‌شود. پروسه چند بار بذر‌کشی از بذر اولیه موجب افت کیفیت مدیر جهاد کشاورزی منوجان با اشاره به پروسه بذر سیب زمینی اظهار داشت: بذر مینی‌تیوبر بذر اصلاح شده و بدون هیچ آفتی است که از کشور هلند وارد ایران می‌شود و از آنجایی که این بذر خالص است تحت نظارت افرادی در اصفهان و همدان کشت، و سیب زمینی بذری تولید می‌شود و کیلویی ۴ هزار تومان به کشاورز فروخته و کشاورز این بذر را در مناطق سردسیر کشت و مجدد از آن بذر تولید می‌کند. امیرمیجانی گفت: پروسه چند بار بذر‌کشی از بذر اولیه موجب افت کیفیت این بذر شده و متأسفانه کشاورزان تازه‌کار به دلیل عدم تشخیص این بذر از بذر‌های اولیه که بعضأ بذر خوراکی محسوب می‌شوند خریداری و کشت می‌کنند که این مسئله موجب عدم کیفیت محصول می‌شود. وی تاکید داشت: پیشنهاد و توصیه جهاد کشاورزی این است که کشاورزان با توجه به سوابقی که امسال و سال‌های گذشته از کشت بذر‌های نامرغوب و سوابق موجود مربوط به دعاوی حقوقی در دادگستری‌ها داشته‌اند از خرید هر نوع بذر در فروشگاه‌ها و افراد نامعتبر پرهیز کرده و فقط از مراکز معتبر و مراجعه و مشاوره با کارشناسان جهاد کشاورزی این بذر را تهیه کنند. فروش بذر‌های نامرغوب به جای بذر اصلاح شده به کشاورزان مدیر جهاد کشاورزی منوجان در پاسخ به این سوال که بذر مورد نیاز شهرستان چه مقدار است و چگونه باید دست دلالان را از این مسئله کوتاه کرد، گفت: نیاز بذر شهرستان منوجان ۲۰ تا ۲۵ هزار تن بذر است که هزینه آن بیش از ۳۰ میلیارد تومان بوده که این امر دلالان را به وسوسه می‌اندازد که بذر‌های نامرغوب را به جای بذر اصلاح شده به کشاورزان با قیمت پایین بفروشند. امیرمیجانی تصریح کرد: سطح زیرکشت محصول سیب زمینی شهرستان منوجان ۳ هزار هکتار است که اگر هر هکتار ۱۰ تن کود مرغی مصرف شود میانگین مصرفی کود شهرستان ۵۰ هزار تن به مبلغی بالغ بر ۱۲ الی ۱۵ میلیارد تومان است که این نیز دلالان را به وسوسه می‌اندازد تا حجم کود‌های مرغی را با اضافه کردن خاک و خاک اره افزایش داده و کود نامرغوبی را به کشاورزان تحویل دهند. وی بیان کرد: این کود‌های نامرغوب علاوه بر آلودگی زیست محیطی موجب تغییر اکوسیستم کشاورزی و افزایش جمعیت مگس‌ها در فصل پاییز و زمستان می‌شود که عواقب ناشی از آن سبب بیماری‌های دامی، طیور و انسانی می‌شود. مدیر جهاد کشاورزی منوجان در پاسخ به این سوال که خرید تضمینی محصولات سیب زمینی چگونه و چه مقدار صورت گرفته است، ابراز کرد: خرید تضمینی بر اساس دستورالعمل وزارت جهاد کشاورزی زمانی که قیمت این محصول به شدت افت کند دولت برای حمایت از کشاورزان این تصمیم را می‌گیرند و از آنجایی که تولیدات سیب زمینی شهرستان بسیار زیاد است تاکنون توانسته ایم فقط ۱۰ درصد سیب زمینی تولید شده شهرستان را به قیمت ۴۱۲ تومان خریداری کنیم. خرید ۵۰ تنی دولت از کشاورزان منوجانی محمد حجتی‌پور فرماندار منوجان نیز در این زمینه اظهار داشت: خرید تضمینی را دولت برای حمایت از کشاورزان انجام داده که کشاورز بیش از این متضرر نشود. وی در جواب به این سوال که سرنوشت سیب زمینی‌ها پس از خریداری شدن چه می‌شود، تصریح کرد: از آنجایی که کیفیت محصولات سیب زمینی شهرستان ۸۰ به ۲۰ است و ۲۰ درصد از محصولات خراب هستند، دپو می‌شوند و ۸۰ درصد با کیفیت که تاکنون ۵۰ تن خریداری شده بین مددجویان کمیته امداد شهرستان توزیع شده است.