ارتباط تنش تعرفه‌ای آمریکا و اروپا با برجام چیست؟
خروج آمریکا از برجام و اعمال تعرفه بر فولاد وارداتی از اروپا به آمریکا، در ظاهر دو اتفاق مجزا از هم هستند، اما کارشناسانی هستند که این دو موضوع را به هم مرتبط می‌دانند.
فارس: «ویلبر راس» وزیر بازرگانی آمریکا روز پنج‌شنبه با اعلام پایان معافیت‌های تعرفه‌ای اتحادیه اروپا، گفت از این پس فولاد و آلومینیوم وارداتی از کشورهای عضو اتحادیه اروپا مشمول تعرفه خواهند بود.
این تصمیم که واکنش تند اروپایی‌ها را به همراه داشته و در صورت اجرایی شدن می‌تواند اثرات قابل توجهی بر اقتصاد کشورهای غربی داشته باشد، یک ماه پس از آن اتخاذ می‌شود که «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا رسما خروج این کشور از توافق هسته‌ای با ایران را اعلام کرد.
هرچند این دو رخداد در ظاهر مجزا از هم به نظر می‌رسند، اما برخی کارشناسان معتقدند فشار ترامپ به اروپا در عرصه اقتصادی، با هدف امتیازگیری در زمینه امنیتی و سیاسی صورت می‌گیرد و در واقع تعرفه‌گذاری بر محصولات وارداتی اتحادیه اروپا، گروکشی واشنگتن برای مجبور کردن اتحادیه اروپا در موضوعاتی مانند بودجه ناتو و تحریم‌های ضدایرانی است.
«ملوین کراس» کارشناس شناخته‌شده اندیشکده «هوور» در این مورد در پایگاه «بلومبرگ»، نوشته است: «به نظر نمی‌رسد آنچه کاخ سفید ترامپ در نظر دارد، یک توافق تجاری متعارف باشد. بلکه او می‌خواهد مصالحه تجاری را با امتیازات سیاست خارجی و امنیتی مبادله کند.»
وی می‌افزاید: «این روشی بدیع از یک رئیس‌جمهور آمریکا در برخورد با متحدان نزدیک این کشور است. اما به نظر می‌رسد، این روش در کوتاه مدت نتایجی به بار آورد که ترامپ بتواند با استناد به آن‌ها اعلام پیروزی کند.»
نشانه‌هایی برای تایید این تحلیل درباره ارتباط میان تنش تعرفه‌ای آمریکا و اروپا و مسئله بودجه ناتو و تحریم‌های ایران هم وجود دارد.
«استیون منوشین» وزیر خزانه‌داری آمریکا اخیرا به شبکه «سی. ان. بی. سی» گفته بود که ترامپ میزان سهم کشورها در تأمین بودجه ناتو را در تعرفه واردات فلزات در نظر می‌گیرد.
در واقع آمریکا از کشورهای اروپایی عضو ناتو می‌خواهد قانون تخصیص حداقل ۲درصد بودجه به مسائل نظامی را رعایت کنند تا از تعرفه فلزات معاف شوند.
نشانه‌هایی وجود دارد مبنی بر اینکه فشارهای آمریکا اثراتی نیز داشته است. به عنوان نمونه، گفته می‌شود که آلممان به ناتو اعلام کرده قصد دارد سهم بودجه دفاعی از کل بودجه را تا سال ۲۰۲۵ از رقم ۱.۲ درصد فعلی به ۱.۵ درصد افزایش دهد.
در مسئله تحریم‌های ایران هم مقام‌های آمریکایی موضعی مشابه داشته‌اند. «ریچارد گرنل» سفیر آمریکا در آلمان در مصاحبه با روزنامه «نیویورک تایمز» گفته بود اگر کشورهای اروپایی در اعمال تحریم علیه ایران با واشنگتن همکاری کنند، واشنگتن ممکن است آن‌ها را به صورت دائمی از تعرفه فلزات معاف کند.
به نظر می‌رسد آمریکا تلاش می‌کند از موضوع تعرفه به عنوان یک اهرم فشار به اروپا استفاده کند تا این کشورها را به تبعیت از تحریم‌های آمریکا علیه ایران و احیای تحریم‌های ضدایرانی وادارد تا «کارزار فشار حداکثری» علیه ایران، اجرایی شود.
مشخص نیست که راهبرد تجارت در برابر تبعیت امنیتی و سیاسی تا چه حد در آینده موفق باشد، اما نشانه‌هایی وجود دارد مبنی بر اینکه دستکم در کوتاه‌مدت این راهبرد به رئیس‌جمهور آمریکا امکان اعمال فشار بیشتر بر اروپا را خواهد داد.