۷ نکته برای توانمند سازی کودکان مدرسهای در برابر آزار جنسی
از کودکتان بخواهید که در صورت قرار گرفتن در موقعیت‌های مشکوک یا بد به آن شخص «نه» بگوید و فورا آن جا را ترک کند. این البته کافی نیست و کودکتان باید این موارد را به شما گزارش دهد. می‌توانید برای جا افتادن این موضوع به او بگویید که اگر کسی در مدرسه خواست به ناحیه خصوصی بدنت دست بزند یا لباس زیرت را ببیند، چه می‌کنی؟
سرویس سبک زندگی فردا؛ محدثه انسی‌نژاد: این روزها که خبر تاسف آور، آزار جنسی در مدرسهای واقع در تهران منتشر شده است، موضوع آگاه سازی کودکان در این باره دوباره پررنگ شده است. اما چگونه باید با یک کودک در این باره صحبت کرد. در ادامه برای یافتن پاسخ این سوال با ما همراه باشید.
حواستان به گوشه گیری کودتان باشد
در بسیاری از مواقع کودک به علت ترس یا خجالت، حاضر به صحبت کردن درباره این مسائله را ندارد. در این مواقع حواستان باشد که شاید کسی در حال سوء استفاده از معصومیت کودک شماست. اگر کودک شما به تازگی گوشه گیر و کم غذا شده یا دچار شب ادراری می‌شود و از شرکت در فعالیت‌های بدنی یا ورزشی مثل ژیمیناستیک اجتناب می‌کند یا اینکه بعضی از افراد را در نقاشی‌اش تیره و سیاه می‌کشد. اگر کودکتان در نقاشی‌‌هایش وسط پاها را خط خطی می‌کند یا از رو به رو شدن با یک شخص خاص دوری می‌کند، یعنی زنگ خطر برای شما به صدا در آمده است. بهتر است که هر چه زودتر با او به صورت خصوصی و صمیمانه صحبت کنید.
شنونده خوبی برای کودکتان باشید
شما باید در هر حال شنونده حرف‌های کودکتان باشید و او مطمئن باشد که شما حرف‌هایش را جدی خواهید گرفت. مثلا وقتی از مدرسه به خانه برمی‌گردد، از او بخواهید که درباره اتفاقات مدرسه با شما صحبت کند. بگذارید به این موضوع عادت کند که می‌تواند با شما درباره هر مسئله کوچک یا حتی بی‌اهمیتی صحبت کند. به فرزندتان حتما این اطمینان خاطر را بدهید که هر رازی را می‌تواند با شما مطرح کند. بسیاری از افرادی که کودکان را مورد سوء استفاده جنسی قرار می‌دهند، آن‌ها را مجبور به رازداری می‌کنند و با تهدیداتی باعث می‌شوند که کودک از بیان حقیقت بترسد.
متاسفانه احتمال سوء استفاده جنسی از طرف آشنایان بیشتر است
یادتان باشد که سوء استفاده جنسی می‌تواند همه کودکان را تهدید کند و ربطی به جنسیت یا زیبایی و زشتی یک کودک ندارد. این سوء استفاده‌ها معمولا ابتدا با تماس‌های بدنی خوب، سپس تماس‌های مشکوک و در آخر تماس‌های بد همراه است. متاسفانه این کار بیشتر از طریق افراد آشنا قرار می‌گیرد و افراد غریبه در رتبه دوم این تهدیدها قرار دارند. می‌توانید فهرستی از کسانی که کوک در مواقع خطر می‌تواند نزد آن‌ها برود، برایش تهیه کنید و او را از این موضوع آگاه کنید.
از ۵ سالگی آموزش را شروع کنید
هر کودکی باید از حریم خصوصی بدنشان آگاه باشد و از آن‌ها محافظت کند. هنگام حمام کردن بهترین موقعیت برای آموزش‌های این چنینی است. به کودکتان یاد دهید که شستن و تمیز کردن این ناحیه‌ها از بدن ضروری است و در عین حال نباید اجازه دهد که کسی به آن‌ها دست بزند. او را متوجه کنید که شما هم فقط برای نظافت به این نواحی دست می‌زنید. در سنین بالاتر از کودکتان بخواهید که خودش این کارها را انجام دهد. به کودکتان فرق تماس‌های بدنی بد و خوب را آموزش دهید و از او بخواهید که همیشه در این مواقع هوشیار باشد. تماس‌های بدنی خوب شامل؛ بغل کردن، نوازش مو، بوسیدن، ضربه ملایم به پشت برای تحسین یا تعریف، گرفتن دست‌ها و معاینه پزشک می‌شود. تماس‌های مشکوک شامل: نیشگون گرفتن و لمس نقاط خصوصی بدن، مایدن پشت و کمر و بغل کردن‌های طولانی می‌شود. تماس‌های بدنی بد هم شامل نیشگون گرفتن از وسط پاها، نوازش ناحیه تناسلی، مالیدن باسن و دست زدن به سینه‌ها می‌شود.
نه گفتن را به کودکتان یاد بدهید
از کودکتان بخواهید که در صورت قرار گرفتن در موقعیت‌های مشکوک یا بد به آن شخص «نه» بگوید و فورا آن جا را ترک کند. این البته کافی نیست و کودکتان باید این موارد را به شما گزارش دهد. می‌توانید برای جا افتادن این موضوع به او بگویید که اگر کسی در مدرسه خواست به ناحیه خصوصی بدنت دست بزند یا لباس زیرت را ببیند، چه می‌کنی؟ از او بخواهید که در این مواقع باید به فرد مورد نظر بگوید نه! تو نمی‌توانی به بدن من دست بزنی و سریع از آن‌جا دور شود و سپس پیش شما یا پدرش بیاید و از این ماجرا آگاهتان کند.
از داستان‌ها کمک بگیرید
یادتان باشد که همیشه کمک گرفتن از داستان و قصه در زمینه تربیتی راهگشاست. در هنگام گفتن چنین قصه‌هایی کودکتان را نیز با خودتان همراه کنید. مثلا بگویید که مادر مریم و سپیده آن‌ها را به مغازه محل فرستاده تا برای خودشان بستنی بخرند. پیرمرد مغازه دار آن دو را به خانه‌اش دعوت می‌کند تا به آن‌ها بستنی بدهد. در هنگامی که مریم و سپیده بستنی می‌خورند، پیرمرد شروع به مالیدن پاهای آنان می‌کند. بعد از او بپرسید که اگر جای سپیده و مریم بود، در این موقعیت چه کار می‌کرد؟ می‌توانید این سوال را هم از او بپرسید که اگر پیرمرد به سپیده و مریم بگوید که همیشه به خانه‌اش بیایند تا به آن‌ها بستنی بدهد ولی از این موضوع با کسی صحبت نکنند، در این صورت چه باید کرد؟ در قصه گویی خلاقیت داشته باشید و سوالات بیشتری از کودکتان بپرسید. مثلا اینکه اگر پیرمرد آن‌ها را تهدید کند که در صورت برملا شدن این راز، به پدرش آسیب می‌رساند، چه باید کرد؟
کتاب‌‌های مناسب در این زمینه را بشناسید
دو کتاب «بدن من مال خودمه» و «تپلی: به بدنم دست نزن» با زبان کودکانه و بدون ایجاد ترس‌های واهی، موضوع سوء استفاده جنسی را به کودکان ۳ سال به بالا توضیح می‌دهد. کتاب «هیس بی هیس» در قالب یک داستان تخیلی و جادوگری به کودکان در این زمینه آگاهی می‌دهد. این کتاب را انتشارات توکا منتشر کرده است و با تصویرسازی‌هایی زیبا و داستانی جذاب به سادگی می‌تواند کودکتان را از خطرهای این چنینی آگاه کند.