آمریکا با خروجش برجام را دچار فروپاشی کرد

روزنامه جوان: اگر اروپا قصد دارد به برجام حیات تازه ببخشد، باید تعهدات کاملی را که در برجام به ایران داده شده است، تضمین کند، اما اگر اروپا نتواند و یا نخواهد در این مسیر گام بردارد، طبیعتاً ما نیز تعهدی به تداوم حضور در برجام نخواهیم داشت؛ سیاست‌های مستقل خودمان را دنبال خواهیم کرد. دبیر شورای عالی امنیت ملی در گفت‌وگویی با تلویزیون الجزیره قطر به سؤالاتی درباره ادعا‌های اخیر امریکا و تحولات سوریه و یمن پاسخ داد و راهبرد‌های کشورمان را در قبال تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی تبیین کرد. شمخانی در پاسخ به این سؤال که استراتژی جدید امریکا درباره ایران را چگونه ارزیابی می‌کنید، گفته است: نامگذاری این طرح به عنوان استراتژی جدید درست نیست چرا که این نه استراتژی است و نه جدید است، این روز‌ها گنده‌گویی و یاوه‌گویی مقامات امریکایی کمی زیاد شده است و فکر می‌کنند با این اظهارات و اقدامات می‌توانند موانع زیاده‌خواهی‌شان را کنار بزنند و حرف ناحق خودشان را اعمال کنند؛ جمهوری اسلامی ایران در طول سال‌های بعد از پیروزی انقلاب به کرات ثابت کرده است که هرگز تسلیم این نوع یاوه‌گویی‌ها و زیاده‌طلبی‌ها نمی‌شود. اصولاً اگر به ریشه بیان این حرف‌ها و حتی دلایل خروج امریکا از برجام توجه کنیم، خواهیم دید که همه این اقدامات به تسلیم نشدن ایران در برابر خواست امریکا برمی‌گردد. این گونه رفتار، صرفاً مربوط به رئیس جمهور فعلی امریکا نیست؛ اوباما هم همین حرف‌ها را می‌زد؛ اوباما هم برای توجیه افکار عمومی امریکا به دروغ می‌گفت که بدون شلیک یک گلوله ایران را به مسیر موردنظر امریکا هدایت کردیم. ترامپ وقتی از برجام خارج شد انتظار داشت، سه رخداد به وقوع بپیوندد؛ یکی اینکه اروپایی‌ها به سرعت با امریکا همراهی کنند، دوم اینکه بقیه کشور‌ها هم به امریکا بپیوندند و در نهایت مردم امریکا از اقدامات او حمایت کنند. اما شرایط پدید آمده پس از خروج امریکا از برجام باعث شد که ترامپ در سه برآورد مورد نظرش ناکام و با شکست مواجه شود. البته اینکه رخداد‌های ذکر شده تا چه زمانی ادامه پیدا کند موضوع دیگری است که گذشت زمان تعیین کننده آن است، اما واقعیت امروز این است که اروپایی‌ها با ترامپ همراهی نکردند و با این استدلال که برجام یک سند مشترک جهانی است و تأثیر اساسی روی عدم اشاعه داشته و قسمتی از امنیت منطقه است به آن وفادار ماندند. در میان سایرین هم به جز رژیم صهیونیستی و تابعینش مثل سعودی و امارات و بحرین، کشور‌های دیگر حاضر به همراهی با امریکا نشدند. بر اساس نظرسنجی‌های انجام شده از سوی مؤسسات معتبر امریکایی، نزدیک به ۷۰ درصد مردم امریکا هم مخالفت خود را با خروج امریکا از برجام اعلام کردند. بنابراین ترامپ در این مرحله با شکست خرد کننده‌ای روبه‌رو شد. واقعیت غیرقابل انکار این است که امریکا به دلیل اطمینان از ناکارآمد بودن ابزار‌های تحریم و حمله نظامی برای متوقف سازی رشد ایران در فناوری‌های صلح آمیز هسته‌ای و بر اساس یک نیاز وارد مذاکره با کشورمان در مورد پرونده هسته‌ای شد. امریکایی‌ها با تحلیل عملکرد ایران در هشت سال دفاع مقدس به‌خوبی می‌دانند با اهرم حمله نظامی امکان محدودسازی ایران وجود ندارد، علاوه بر این، توان هسته‌ای صلح آمیز ایران نیز که کاملاً بومی است، قابل انهدام نیست. تحریم هم نه تنها به محدودسازی توان هسته‌ای ایران منجر نشد بلکه شتاب توسعه آن را شدت بخشید، بنابراین به این نتیجه رسیدندکه چاره آنان جنگ و تحریم نیست و از این رو به مذاکره رو آوردند. سیاست منطقه‌ای ایران غیرقابل تغییر دبیر شورای عالی امنیت ملی کشورمان درباره سیاست‌های منطقه‌ای ایران و مبارزه با تروریسم هم گفت: حضور ایران در سوریه به دعوت دولت قانونی سوریه و صرفاً برای مبارزه با تروریسم بوده است. شکست داعش هیچ ارتباطی با ائتلاف به‌اصطلاح ضد تروریسم با محوریت امریکا ندارد، بلکه همکاری ایران، روسیه و سوریه موجب شکست و نابودی مجموعه گروه‌های تروریستی از جمله داعش در سوریه شد. تا زمانی که تهدید تروریسم در سوریه وجود داشته باشد و دولت قانونی این کشور بر حضور مستشاری ایران در سوریه تأکید کند، ما در سوریه حضور خواهیم داشت. این راهبرد غیرقابل تغییر جمهوری اسلامی است. دبیر شورای عالی امنیت ملی کشورمان همچنین در پاسخ به این سؤال که آیا ایران حاضر است درباره برنامه موشکی و همین‌طور سیاست‌های منطقه‌ای‌اش با امریکا و اروپا مذاکره کند، گفت: دلیلی عقلانی برای مذاکره با کشوری که به تعهدات خود پایبند نیست وجود ندارد. امریکا با خروج از برجام عملاً این توافقنامه بین‌المللی را پاره کرد. البته این کشور از ابتدای شکل‌گیری برجام هم با نقض‌های مکرر در مسیر بی‌تعهدی گام برداشت و در انتها نیز به صورت یکجانبه از آن خارج شد. آیا به این کشور می‌توان اعتماد کرد؟ امریکا به هیچ وجه برای مذاکره قابل اعتماد نیست. توان موشکی ایران کاملاً بومی و دفاعی است. ما برای توسعه توان دفاعی متعارف از هیچ‌کس اجازه نمی‌گیریم و حاضر به مذاکره در این حوزه نیستیم. برجام با خروج امریکا فروپاشید وی در ادامه در پاسخ به این سؤال که منظور ایران از ضمانت‌های اجرایی اروپا در برجام چیست و ایا اروپا قادر است مقابل امریکا از برجام دفاع کند، تصریح کرد: ما تجربه کار با اروپایی‌ها را قبلاً داشتیم؛ مذاکرات اولیه ایران در دهه هشتاد شمسی با تروئیکای اروپایی انجام شد. ما معتقدیم اروپایی‌ها می‌بایست در محکوم‌سازی و متوقف کردن اقدامات اولیه امریکا در نقض برجام جدی‌تر و قاطع‌تر عمل می‌کردند. اروپایی‌ها قبل از خروج امریکا از برجام سکوت کردند و این یک نوع پیام همراهی با امریکا را تداعی می‌کرد. البته در آستانه خروج امریکا از برجام، اروپایی‌ها خیلی تلاش کردند که امریکا، یعنی ترامپ از برجام خارج نشود، اما موفق نشدند، بنابراین این عقبه را ما می‌بینیم- من جرب المجرّب، حلّت به ندامه - ما علاقه‌مند نیستیم تجربیات قبلی را تکرار کنیم. به نظر من امریکا یعنی ترامپ در عدم اجرای تعهداتش در برجام نقض‌های مکرر را تکرار و با خروجش از برجام آن را دچار فروپاشی کرده است. اگر اروپا قصد دارد به برجام حیات تازه ببخشد باید تعهدات کاملی را که در برجام به ایران داده شده است تضمین کند. اما اگر اروپا نتواند و یا نخواهد در این مسیر گام بردارد، طبیعتاً ما نیز تعهدی به تداوم حضور در برجام نخواهیم داشت؛ سیاست‌های مستقل خودمان را دنبال خواهیم کرد.