بازخوانی تجربیات درس‌آموز برجامی

خبرگزاری تسنیم: محمدکاظم انبارلویی تحلیلگرمسائل سیاسی در یادداشتی با اشاره به بیانات مقام معظم رهبری در دیدار با مسئولان و کارگزاران نظام ۶ تجربه درس آموز مذاکرات برجام را یادرآور شدند که اگر به آن توجه نشود، در گفتگو با اروپا و دیگر اعضای ۱+۴ و نیز در نگاه به دیپلماسی خارجی آسیب خواهیم خورد. خلاصه این تجریبات را می‌توانیم در زیر مرور کنیم: ۱- تعامل با آمریکا ممکن نیست، چون بدعهد هستند و نقض پیمان می‌کنند. اکنون نه تنها ایران بلکه دیگر کشور‌های جهان و حتی شرکای آمریکا نیز این تجربه عینی را دارند لمس می‌کنند. ۲- تجربه تلخ برجام نشان داد که بهانه آن‌ها فقط هسته‌ای نیست. آن‌ها مؤلفه‌های قدرت ایران و اقتدار ملت را نشانه گرفته‌اند. ۳- عقب‌نشینی و انعطاف از دشمنی آمریکا نمی‌کاهد بلکه آن‌ها را گستاخ‌تر و جسورتر می‌کند. ۴- ایستادن در برابر زیاده‌خواهی‌ها، آن‌ها را عقب می‌نشاند. به رسمیت شناختن حق غنی‌سازی محصول مذاکره نبود، محصول ایستادگی دانشمندان و تداوم غنی‌سازی تا ۲۰ درصد بود. ۵- اروپا همراه آمریکاست، بدعهدی آن‌ها را در مذاکرات دوران دولت اصلاحات تجربه کردیم. ۶- گره زدن مسائل کشور به ویژه مشکلات اقتصادی به برجام، یک خطای بزرگ است و کشور را معطل گفتگو‌های خارجی می‌کند. اگر دولت و وزارت‌خارجه این ۶ تجربه عینی را آویزه گوش خود نکنند، نمی‌توانند سیاست خارجی کشور را بر اساس ریل منافع و مصالح ملی مدیریت کنند. نگاه دولت به سیاست خارجی در حوزه برجام یک کجراهه بود که راهبرد‌های امنیتی و اقتصادی کشور را تابعی از متغیر راهبرد‌های دشمن می‌کرد. اینکه گفته می‌شود؛ برجام آمریکا را رسوا کرد، در جامعه جهانی شکاف انداخت و آمریکا به لحاظ حقوقی و اخلاقی در مذاکرات شکست خورد، با اساس، فلسفه و اهداف گفتگو نمی‌خواند. این دیدگاه در بیانات مقام معظم رهبری مورد نقد قرار گرفت و فرمودند: «ما مذاکره کردیم تحریم‌های ظالمانه برداشته شود، نباید دلخوش باشیم که آمریکا بی‌آبرو شد یا بین آن‌ها و اروپا شکاف ایجاد شد!» رهبری انقلاب با هوشمندی و درایت، نقشه راه را نشان دادند و به این سؤال کلیدی پاسخ دادند که نحوه مواجهه دولت با خروج آمریکا از برجام چه باید باشد؟ نکات زیر واقعاً مبتنی بر حکمت سیاسی است. بازخوانی آن خالی از لطف نیست. الف- واقع بین باشیم و صادقانه آنچه را اتفاق افتاده، به مردم بگوییم. ب- قبول کنیم اقتصاد کشور را با برجام نمی‌شود درست کرد. ج- حق ایران است که پس از خروج آمریکا از برجام و تداوم بدعهدی اروپا فعالیت‌های تعطیل شده هسته‌ای را آغاز کند. دولت هرچه زودتر باید در این مورد تصمیم بگیرد. د- دولت محکم بایستد و حل مشکلات اقتصادی مردم را در دستور کار قرار دهد و از ظرفیت‌های عظیم انسانی و سرزمینی کشور در حل مشکلات مدد بگیرد. ه- دولت، اقتصاد را مردمی کند، بداند اقتصاد دولتی جواب نمی‌دهد. و- دشمن مدام تزریق ناامیدی و القای بن بست و ناتوانی می‌کند. دولت و مردم با این جنگ روانی مقابله کنند. کشور یکپارچه در برابر فریب‌کاری آمریکا و اروپا بایستد. ز- عناصر سیاسی و مطبوعاتی از سرزنش کردن یکدیگر بپرهیزند و نگذارند یک دوقطبی برجامی که مورد نظر آمریکاست شکل بگیرد. همه تلاش‌ها معطوف به حل مشکل شود نه اینکه مشکل جدیدی پدید آید. رهبر معظم انقلاب یک ساعت و نیم در عصر چهارشنبه گذشته با نشاط و امیدوار ظاهر شدند، هم درد را درست بیان کردند و هم درمان آن را نشان دادند. رئیس جمهور محترم هم یک ساعت وضعیت کشور و توانایی‌های ایستادگی کشور در برابر بدعهدی و ستم آمریکا را بیان کردند. اولین سخن رئیس جمهور این بود که؛ «آنچه آمریکا امروز می‌گوید سخن تازه‌ای نیست، حرف‌های کهنه متعلق به ۴۰ سال پیش است.» این حقیقتی که رئیس‌جمهور به آن تقوه کردند نشان می‌دهد تلاش‌های دیپلماتیک دولت یازدهم و دوازدهم در نرم کردن موضع آمریکا و با انعطافات برجامی جواب نداده است. آمریکا همان موضع یا مواضع خصمانه ۴۰ سال گذشته را حتّی شدیدتر ادامه می‌دهد. این سخن رئیس جمهور همان حقیقتی را بیان می‌کند که رهبر معظم انقلاب به عنوان اولین تجربه برجامی فرمودند؛ «تعامل با آمریکا جواب نمی‌دهد.» رئیس‌جمهور در این نشست گفتند: «کشور را چه با برجام و چه بدون برجام به خوبی اداره می‌کنیم.» لذا طمع دشمن را با بیان یکصدایی در داخل علیه آمریکا هدف قرار دادند. رئیس جمهور پذیرفت آمریکا بدعهد است و امیدی هم به اروپا نیست و تاکید کرد: «ملت پشت سر رهبری ایستاده و آمریکا نمی‌تواند کشور را به زانو درآورد.» چهارشنبه گذشته فضای دیدار‌ها و گفتگو‌ها بر سر سفره افطار پس از سخنان رهبر معظم انقلاب و رئیس جمهور صمیمانه و برادرانه بود. همه جناح‌ها و شخصیت‌های سیاسی با دیدگاه‌های متفاوت، گویی به یک جمع بندی رسیدند و آن اینکه از بگومگو‌های داخلی باید پرهیز شود و همه با قدرت در برابر زیاده خواهی و شرارت آمریکا و اروپا بایستند. اگر بخواهیم محصول نشست چهارشنبه گذشته را در یک جمله خلاصه کنیم، آن جمله این است که فصل جدیدی از مقاومت در برابر استبداد و استکبار جهانی در چهل سالگی انقلاب شروع خواهد شد که با فصول گذشته نبرد با آمریکا متفاوت خواهد بود.