معادله نفت در مقابل تضمین پادشاهی عربستان

"عباس بوصفوان" روزنامه‌نگار و نویسنده مشهور بحرینی و متخصص در امور عربستان ابراز داشت که آمریکا به اسامی مختلف اهمیتی نمی‌دهد بلکه سیاست‌های خود را دنبال می‌کند. وی تأکید کرد که محمد بن سلمان خدمات غیرمنتظره‌ای به آمریکا و رژیم صهیونیستی ارائه کرده است. بازسازی ساختار حاکمیت با مرکزیت بن سلمان این نویسنده عربی با اشاره به سیاست‌های عربستان در منطقه و داخل جامعه سعودی و خاندان حاکم این کشور گفت: ماهیت اصلی اقداماتی که امروز محمد بن سلمان ولیعهد عربستان و پادشاه این کشور انجام می‌دهند، بازسازی ساختار حاکمیت در این کشور با مرکزیت ولیعهد کنونی است که به عنوان حاکم آینده کشور مطرح می‌شود. پایان این اقدامات نیز با براندازی برخی شاهزاده‌ها تحت عنوان اصلاحات یا بازی با برخی آرزو‌های زنانه نظیر صدور مجوز برای رانندگی زنان یا تجدیدنظر در مناسبات این کشور با برخی جریان‌های اسلام‌گرا است. عربستان به دنبال تامین مناسبات خود با آمریکا است این تحلیلگر مسائل منطقه‌ای تاکید کرد که چیزی که بیش از اصلاحات مورد توجه حاکمیت عربستان است، مناسبات این کشور با رژیم صهیونیستی است که به صورت علنی مطرح شود. علاوه بر اینکه عربستان به دنبال تامین مناسبات خود با آمریکا است و این را از فضای منطقه‌ای موجود می‌توان مشاهده کرد. تلاش برای موروثی کردن خاندان حاکم بوصفوان اقدامات صورت گرفته برای بازسازی ساختار حاکمیت جدید در عربستان را برای تمرکز قدرت در دست حاکم جدید این کشور دانست و تاکید کرد: اختیارات در گذشته بین فرزندان عبدالعزیز تقسیم شده بود. مثلا گارد ملی در اختیار امیر عبدالله و فرزندانش بود. اهمیت اقدامات اخیر تنها در به قدرت رسیدن محمد بن سلمان در حاکمیت عربستان نیست بلکه نکته مهم‌تر این است که پادشاهی عربستان در نسل محمد بن سلمان استقرار پیدا کند. دمیدن بر آتش اختلافات با ایران و تعمیق مشکلات دیگر در منطقه این نویسنده عربی می‌افزاید: شاید عربستان خود را آماده می‌کند تا پادشاهی فرزند محمد بن سلمان بعد از او را بپذیرد. متاسفانه این روند برای مسلمانان و موضوع قدس و یمن بسیار گران تمام شده و سعودی‌ها میلیارد‌ها دلار تسلیحات خریداری و انبار کرده‌اند. علاوه بر اینکه آن‌ها به دنبال دمیدن بر آتش اختلافات با ایران و تعمیق مشکلات دیگر در منطقه هستند که پیامد‌های مهمی بر عرصه داخلی این کشور خواهد داشت. هجمه گسترده‌ای حاکمیت ضد شاهزاده‌هایی که چشم به قدرت دارند وی به اوضاع داخلی عربستان نیز اشاره کرد و گفت که هجمه گسترده‌ای ضد شاهزاده‌هایی انجام می‌شود که احتمالا به دنبال رسیدن به حاکمیت هستند. وی یک بار اعلام کرد که رئیس جدیدی در شهر حاکم شده، لذا این پیام باید به تمامی شاهزادگان و بازرگانان و سرمایه گذاران برسد. همه می‌دانیم که ماهیت تسلط خاندان حاکم عربستان بر درآمد‌های نفتی این کشور آن‌ها را به سرمایه گذاران اصلی کشور تبدیل کرده است. در عربستان یک فرد می‌تواند از طریق مناقصه‌ها و قرارداد‌هایی که امضا می‌کند، یک شبه میلیاردر شود و فرد دیگر ممکن است در نتیجه جلوگیری از عقد قرارداد‌ها و مناقصه‌های مختلف به ورشکستگی برسد. بوصفوان با تاکید بر اینکه "دستگاه قضایی و حتی رسانه‌های عربستان نمی‌توانند چیزی بر خلاف نظر محمد بن سلمان مطرح کنند" افزود که سیاست کنونی که موسسات دینی وهابیت از مدت‌ها پیش آن را به اجرا گذاشته، به دنبال ایجاد قدرت بالا برای سازش مردم با شرایط موجود است، اما این سازش به معنی تسلیم شدن در برابر مطالبات حاکمیت و آمال و آرزو‌های سیاسی آن و قرار دادن این آرمانگرایی‌ها تحت پوشش دین است. این نویسنده بحرینی در خصوص ترجیح دادن آمریکا به پادشاهی محمد بن سلمان به جای محمد بن نایف تاکید کرد که محمد بن نایف در مقایسه با محمد بن سلمان برای رسیدن به پادشاهی اوضاع دشوارتری را پیش روی خود داشت. به ویژه که اساسنامه حاکمیت عربستان، قدرت مطلق به پادشاه این کشور در تعیین وزرا، ولیعهد، سفرا و تصویب قوانین مختلف و تشکیل مجلس شورا و دستگاه قضایی و شورای نظامی می‌دهد. خدمات محمد بن سلمان در تمامی عرصه‌ها "مافوق تصور" بود وی افزود: آمریکایی‌ها به اسامی اهمیت چندانی نمی‌دهند. آن‌ها درگذشته مناسبات مستحکمی با محمد بن نایف داشتند، اما به اعتقاد من محمد بن سلمان خدماتی را به آمریکایی‌ها ارائه کرد که بسیار بیشتر از خدمات محمد بن نایف بود. این خدمات در تمامی عرصه‌ها قابل بررسی است و حتی پول‌هایی که وی به آمریکایی‌ها داد، بسیار بیشتر بود و آمریکایی‌ها انتظار آن را نداشتند. آمریکا همواره به دنبال آن است که ببیند چه کسی می‌تواند خدمات بیشتری به این کشور ارائه دهد. این خدمات را می‌توان در پرونده پایگاه‌های نظامی آمریکا و فعالیت‌های منطقه‌ای آمریکا و برقراری مناسبات با رژیم صهیونیستی و همچنین بازسازی مجدد موسسات دینی افراطی و... مشاهده کرد که خدمات محمد بن سلمان در تمامی این عرصه‌ها مافوق تصور بود. وی در واکنش به اصطلاح مطرح شده در خصوص اصلاحات سیاسی در عربستان گفت که هیچ اصلاحاتی در این کشور به وجود نیامده است، بلکه برعکس قدرت در اختیار یک شخص واحد قرار گرفته است. در گذشته قدرت کشور میان شاخه‌های مختلف خاندان حاکم تقسیم می‌شد، اما در حال حاضر تمامی این قدرت در دست محمد بن سلمان متمرکز شده است. این پژوهشگر مسائل عربستان ادامه داد که محمد بن سلمان هیچ برنامه سیاسی و اقتصادی ندارد و چشم انداز وی برای ۲۰ سال آینده جهت بازسازی ساختار قدرت و انتخاب حاکم جدید و تمرکز اختیارات موسسات اقتصادی و سیاسی کشور در دست پادشاه آینده است. این تحلیلگر مسائل عربی به دلار‌های به دست آمده در نتیجه مصادره اموال شاهزادگان سعودی از سوی محمد بن سلمان اشاره کرد و گفت که حاکمیت عربستان از حدود ۱۰۰ میلیارد دلار پول صحبت کرد، اما هیچ هیئتی برای شفافیت در رابطه با این آمار وجود ندارد و مشخص نیست این پول‌ها به کجا رفته است. در واقع در عربستان تفاوتی بین جیب پادشاه و جیب دولت و بیت المال وجود ندارد و همه چیز تحت کنترل و تسلط پادشاه و حاکم است. هیچ شاخصی وجود ندارد که نشان دهد این پول‌ها برای اجرای پروژه‌های مشخص هزینه شده است. ارائه نفت در مقابل تضمین قدرت وی در خصوص اصرار رژیم سعودی برای عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی گفت: ارزیابی من این است که تلاش بیش از حد عربستان در این راستا برای بهبود مناسبات با آمریکایی‌هاست. محمد بن سلمان تلاش دارد این پیام را مخابره کند که آمادگی اعطای امتیازات بیشتر به آمریکایی‌ها را خواهد داشت. در گذشته معادله‌ها مبتنی بر ارائه نفت در قبال امنیت بوده است. سعودی‌ها نفت را داده‌اند، اما از آمریکایی‌ها چیز‌های بیشتری نظیر سلطه و حاکمیت بر مردم را می‌خواهند؛ لذا این امتیازات باید داده شود. تنها چیزی که در این میان قربانی می‌شود موضوع فلسطین و قدس اشغالی است. متاسفانه در این عرصه مقدسات ملت به بازی گرفته شده است.