درخواست سینمایی‌ها برای یکپارچه شدن فجر/ از فرهادی تا گلشیفته، سلبریتی‌های ایرانی در خواب زمستانی!/ قاسم افشار خبر آخر را خواند
برگزاری اختتامیه نمایشگاه کتاب تهران در کنار درخواست هماهنگ چند گروه سینمایی برای ادغام دو بخش ملی و بین‌الملل جشنواره فیلم فجر، ماجرای اعتراض بازیگر لبنانی در فرش قرمز جشنواره کن و درگذشت ناگهانی قاسم افشار از جمله مهمترین اتفاقات فرهنگی هفته‌ای بود که گذشت.
سرویس فرهنگی فردا: آخرین هفته اردیبهشت ماه در حالی به پایان رسید که عرصه فرهنگ و هنر نسبت به روزهای پیش از خود، پرخبرتر بود. اتمام سی و یکمین نمایشگاه کتاب تهران، بالا گرفتن بحث ادغام جشنواره جهانی فیلم فجر با بخش ملی آن و درخواست هماهنگ چندین نهاد صنفی سینمایی برای این اتفاق، شایعه مجوز گرفتن جواد یساری و تکذیب آن و درگذشت قاسم افشار گوینده پیشکسوت خبر تلویزیون بخشی از این انبوه اتفاقات و رویدادهای فرهنگی این هفته بود. البته بخش دیگری از خبرهای فرهنگی این هفته با حوادث سیاسی و بین‌المللی گره خورده بود که ماجرای اعتراض بازیگر زن لبنانی در فرش قرمز جشنواره فیلم کن به کشتار مسلمانان فلسطین و سکوت فراگیر سلبریتی‌های ایرانی به این موضوع از جمله مهمترین آن‌ها به شمار می‌رفت.
پایان یک نمایشگاه کم دردسر
برگزاری مراسم اختتامیه سی‌ویکمین نمایشگاه کتاب تهران در شرایطی این هفته و با حضور معاون اول رئیس جمهور و وزیر ارشاد برگزار شد که حضور مقام معظم رهبری در واپسین روزهای برگزاری این نمایشگاه، باعث شد که دوری چند ساله رهبری از این نمایشگاه بالاخره در این دوره به پایان برسد. این اتفاق از آن جهت برای مسئولین دولتی به ویژه وزیر فعلی ارشاد اهمیت داشت که عدم حضور رهبری در چند دوره اخیر این رویداد، که نشان‌دهنده عدم رضایت ایشان از وضعیت فرهنگی کشور به ویژه اوضاع کتاب و نشر بود، باعث ایجاد موجی از انتقادات نسبت به سیاست‌های فرهنگی دولت می‌شد و بازدید ایشان از نمایشگاه کتاب امسال، به عنوان امتیازی مثبت برای وزیر ارشاد دولت یازدهم به شمار می‌رفت.
با وجود اینکه بازگشت نمایشگاه کتاب از محل نمایشگاه‌های شهر آفتاب به مصلی تهران با مخالفت‌هایی همراه بود و در طول برگزاری نمایشگاه نیز به واسطه مناسب نبودن مصلی تهران برای برگزاری نمایشگاهی با این ابعاد انتقاداتی نسبت به این تصمیم مدیران مطرح شده بود با این همه این دوره از نمایشگاه کتاب تهران با حاشیه‌های بسیار کمی به کار خود پایان داد تا سی‌ویکمین دوره این رویداد یکی از کم‌حاشیه‌ترین دوره‌های آن باشد.
درخواست سینمایی‌ها برای یکپارچه شدن فجر
اما یکی دیگر از مهمترین خبرهای این هفته، به ماجرای درخواست هماهنگ چند نهاد صنفی سینمایی برای ادغام جشنواره جهانی فیلم فجر با بخش ملی این رویداد اختصاص داشت. اتفاقی جالب توجه که پس از برگزاری چهارمین دوره این رویداد و در شرایطی که تقریبا جشنواره جهانی فیلم فجر در حال رسیدن به ثبات بود، به وقوع می‌پیوندد؛ آن هم از جانب مجموعه‌هایی که هر کدام به نوعی در برگزاری این رویداد سهیم هستند.
کانون کارگردانان سینمای ایران اولین مجموعه‌ای بود که این درخواست را با نگارش نامه‌ای خطاب به محمدمهدی حیدریان رئیس سازمان سینمایی مطرح کرد. در بخشی از نامه این نهاد به حیدریان آمده است: «با گذشت چهاردوره از جدایی بخش بین‌المللی از بخش ملی جشنواره فیلم فجر، حالا با قاطعیت می‌توان گفت جشنواره جهانی فجر نتوانسته نقش هنری و تاریخی خود را جهت معرفی و یا ارتقاء جایگاه سینمای ایران در سطح جهانی به خوبی ایفا کند و تاثیر خروجی آن بر جریان تولید و پخش و نمایش آثار سینمای ایران چندان محسوس نیست.»
نگارش این نامه در ادامه با حمایت جامعه صنفی تهیه‌کنندگان سینما روبرو شد و این نهاد نیز از ادغام دو بخش ملی و بین‌الملل جشنواره فیلم فجر حمایت کرد. البته این ماجرا محدود به همین دو صنف نماند و با ورود انجمن منتقدان سینمای ایران به این موضوع و پیوستن این نهاد به کانون کارگردانان و جامعه صنفی تهیه‌کنندگان، تعداد اصناف مخالف ادامه فعالیت مجزای بخش بین‌المللی جشنواره فیلم فجر در قالب جشنواره جهانی فجر به سه مورد رسید. هر چند که رئیس سازمان سینمایی هنوز نسبت به این موضوع موضع خاصی نگرفته است ولی برخی شنیده ها حاکی از عقب‌نشینی نسبی مسئولین این سازمان در ارتباط با انتقادات و جدی‌تر شدن احتمال ادغام این دو جشنواره است تا درختی که زمانی حجت‌الله ایوبی با تصمیم اشتباه خود بذر آن را کاشت، در نونهالی رو به نیستی برود!
تکرار موج‌سازی تبلیغاتی این بار با نام جواد یساری؟!
ماجرای مجوز گرفتن جواد یساری هم از جمله اتفاقات نه چندان مهم اما جالب این هفته بود. جواد یساری که از جمله خوانندگان سال‌های پیش از انقلاب است، همچون برخی دیگر از خوانندگان هم نسل خود مثل حبیب محبیان در طی این سال‌ها هیچگاه مجوز فعالیت قانونی در داخل کشور را برای انتشار آلبوم و برگزاری کنسرت پیدا نکرد.
اما خبری که باعث شد نام او در این هفته دوباره به میان خبرهای پربازدید شبکه‌های اجتماعی بازگردد، استفاده از نام او در پوستر یک فیلم سینمایی در آستانه اکران بود. اثری با نام «دشمن زن» به کارگردانی کریم امینی و تهیه‌کنندگی زوج محمدحسین فرح‌بخش و عبدالله علیخانی که نام یساری به عنوان خواننده آن ذکر شده بود. هر چند که تکذیب این خبر توسط دفتر موسیقی وزارت ارشاد یک بار دیگر بحث هنرمندان ممنوع‌الکار را داغ کرد اما به نظر می‌رسد سازندگان این اثر سینمایی با علم به عدم مجوز یساری و صرفا برای استفاده از فضای تبلیغاتی ناشی از ایجاد این جنجال به سراغ استفاده از نام یساری به عنوان خواننده این اثر رفتند. اتفاقی که با توجه به آثار پیشین این دو تهیه کننده چندان دور از ذهن هم به نظر نمی‌رسد.
خواب زمستانی سلبریتی‌های ایرانی از فرهادی تا گلشیفته
اما مهمترین اتفاق این هفته در عرصه بین‌المللی ماجرای انتقال سفارت آمریکا به بیت‌المقدس و کشتار بی‌رحمانه مردم فلسطین توسط رژیم صهیونیستی بود. موضوعی که در عرصه فرهنگ و هنر نیز بازتاب داشت. البته این ماجرا نیز همچون بسیاری دیگر از موضوعات مهم این چنینی در داخل مرزهای کشورمان شرایط متفاوتی را تجربه می‌کرد.
در شرایطی که برخی از هنرمندان سرشناس بین‌المللی نسبت به این اتفاقات اعتراض کردند، بخش عمده‌ای از هنرمندان و سلبریتی‌های ایرانی ترجیح دادند تا این بار هم همچون بسیاری از نمونه‌های پیشین با به نوعی خود را به خواب بزنند! این هفته و در روزهایی که برگزاری هفتاد و یکمین دوره جشنواره فیلم کن با اتاقات سوریه همزمان شده بود، یکی منال عیسی یکی از بازیگران لبنانی حاضر در این جشنواره با نوشتن پلاکاردی نسبت به کشتار مردم فلسطین اعتراض کرد. اعتراض این بازیگر نه چندان سرشناس لبنانی در حالی صورت گرفت که چهره‌هایی چون اصغر فرهادی و گلشیفته فراهانی که آن‌ها نیز در این رویداد بین‌المللی حضور داشتند، بدون کوچکترین اشاره‌ای به اتفاقات فلسطین و کشتار مردم این کشور، در نشست‌های خبری و مصاحبه‌های مختلفی که در این رویداد داشتند، حضور پیدا کردند.
البته نمونه مشابه این اتفاق نیز در داخل کشور به وقوع پیوست تا روزهایی که جهان مبهوت از آنچه که بر سر مردم بی‌دفاع فلسطین می‌آید، بود؛ تولد بهروز وثوق و تصاویر اصغر فرهادی در کنار بازیگران خارجی تازه‌ترین فیلمش تبدیل به سکه رایج صفحات شخصی سلبریتی‌های ایرانی شود.
قاسم افشار خبر آخر را خواند
تلخ‌ترین خبر فرهنگی این هفته اما به درگذشت ناگهانی قاسم افشار گوینده پیشکسوت خبر اختصاص داشت. افشار که سال‌ها بود که به واسطه بازنشستگی از فضای خبر دور شده بود، از سال ۱۳۵۸ یا ۱۳۶۰ کار گویندگی خبر را در صدا و سیما آغاز نمود. او از قدیمی‌ترین گویندگان صدا و سیما بود.
قاسم افشار چند سالی بود که کمتر در رسانه‌ها ظاهر می‌شد و عمده خبرها از او بعضا گزارش‌ها و تصاویری بود که دوستانش در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی منتشر می‌کردند. حضور کم‌رنگ افشار در تلویزیون بعد از حوادث سال ۸۸ رقم خورد؛ به نحوی که برخی این مساله را به اتفاقات آن دوران نسبت دادند و عده‌ای هم تلاش کردند به این مساله رنگ دیگری بزنند. با این حال خود افشار در تمام این سال‌ها نه تایید کرد و نه تکذیب و سکوت را ترجیح داد.