مریخ در دامغان ایران!

سیناپرس: دکتر مرتضی براری، رئیس سازمان فضایی ایران در صفحه اینستاگرام خود نوشت: یکی از حوزه های مناسب برای سرمایه گذاری بخش خصوصی در زیست بوم فضایی و با هدف تکمیل زنجیره ارزش این حوزه، ایجاد پارک های گردشگری فضایی، پارک نجوم و یا ایجاد مکان های شبیه ساز خلا است.

وی تأکید کرد: ظرفیت های جغرافیایی بسیار ارزشمندی در کشور و به ویژه در مناطق کویری برای رصد ستارگان و اجرام آسمانی مانند تپه های مریخی دامغان، دشت کویر، منطقه گندم بریان کرمان وجود دارد که مکان هایی بکر و قابل ارتقاء بوده و قابلیت سرمایه گذاری و جذب گردشگر را دارا هستند.

مریخ ایران کجا قرار دارد؟ تپه های مریخی دامغان در نزدیکی روستای رشم در ۱۳۰ کیلومتری جنوب شهرستان دامغان قرار گرفته است. این تپه ها به دلیل شباهت بسیار زیاد آنها به سطح سیاره مریخ، تپه های مریخی نام گرفته اند. بهمن ماه سال 94، الکساندر لازوتکین (Aleksandr Lazutkin) فضانورد روس در سفر به ایران، از تپه های مریخی دامغان بازدید کرد؛ در جریان این سفر، طرح احداث کمپ تحقیقاتی و گردشگری شبیه سازی ماموریت های مریخ مورد بررسی قرار گرفت.

نگاهی به برنامه های شبیه سازی سفر به مریخ شبیه سازی سفر به مریخ در نقاط مختلف جهان برگزار شده یا درحال برنامه ریزی برای برگزاری است. ایستگاه تحقیقاتی بیابانی مریخ (MDRS)‌ پایگاهی در منطقه Hanksville‌ در صحرای یوتا و محل اجرای مأموریت شبیه سازی مریخ در اسفند 91 بود. هدف از این مأموریت ،بررسی امکان حضور انسان بر سطح سیاره سرخ با استفاده از موقعیت خاص بیابانی این منطقه و مشابهت نسبی با شرایط جغرافیایی مریخ عنوان شد.برنامه MARS 2013‌ بزرگترین و دقیق ترین مأموریت شبیه سازی سفر به مریخ بود که با مشارکت محققان ناسا و آژانس فضایی اروپا (ESA) در دی 91 برگزار شد.

برنامه های گردشگری - فضایی در حاشیه خلیج فارس دبی، یکی از 7 شیخ نشین امارات متحده عربی با 1 میلیون و 700 هزار نفر جمعیت، در سال 2017 موفق به جذب 15.8 میلیون گردشگر خارجی شد. هدف 2020 دبی (Dubai's Tourism Vision for 2020)، جذب 20 میلیون گردشگر خارجی است و با روندی که این شیخ نشین در پیش گرفته است، تحقق این هدف دور از انتظار نیست.

امارات متحده عربی که از منابع مالی کافی برخوردار است، تلاش می کند از قدرت پول برای نفوذ به فضا نیز استفاده کند. این کشور قصد دارد در قالب طرح Emirates Mars Mission و همزمان با پنجاهمین سالگرد پایه گذاری این کشور، سال 2021 میلادی فضاپیمایی را بر سطح مریخ فرود بیاورد.

"زندگی در مریخ چگونه خواهد بود؟" این پرسشی است که امارات متحده عربی قصد دارد با اجرای پروژه شبیه سازی محیط مریخ به آن پاسخ دهد. این پروژه جاه طلبانه 140 میلیون دلاری که با نام Mars Space City (MSC) یا Mars Scientific City شناخته می شود، شبیه سازی شرایط مریخ بر روی زمین است.

این پروژه شامل سازه های گنبدی شکلی است که توسط یک معمار دانمارکی طراحی شده اند. این گنبدها، آزمایشگاه هایی برای بررسی و شبیه سازی شرایط تولید آب، انرژی و غذا مشابه مریخ خواهند بود. این پروژه، تلاش برای کمک به ساخت نخستین مستعمره بین المللی بر سطح مریخ تا سال 2117 (حدود یکصد سال آینده) است. زندگی در مریخ را در ایران تجربه کنیم

سیروس برزو، روزنامه نگار علمی حوزه کیهان ‌نوردی ، بازدید از تپه های مریخی دامغان را از اهداف اصلی سفر الکساندر لازوتکین، فضانورد سابق روسیه به ایران عنوان کرد و گفت: تپه های مریخی دامغان که شباهت زیادی به سیاره سرخ دارند، ارزش توریستی و تبلیغاتی بسیار بالایی داشته و نه فقط محل مناسبی جهت راه‌اندازی کمپ تحقیقاتی برای شبیه سازی و تمرین کاوش‌های آینده انسان در مریخ، بلکه فرصتی طلایی و استثنایی در زمینه توریسم نیز به شمار می رود.

به گفته بروز، تپه های مریخی دامغان در صورت معرفی مناسب، زمینه بسیار خوبی برای جذب گردشگران داخلی و خارجی و احداث کمپ‌های تحقیقاتی دارد. محمود خوشنویسان، مدیر انجمن علوم و ستاره‌شناسی استان سمنان نیز با تأکید بر شباهت تپه های مریخی به لحاظ رنگ و شکل عوارض طبیعی با تصاویر گرفته شده از سیاره مریخ، این منطقه را شبیه‌ ترین نقطه کره زمین به مریخ توصیف کرد.

ظرفیت بالای ایران در حوزه گردشگری نجوم دکتر منوچهر جهانیان، رییس دانشکده علوم گردشگری دانشگاه علم و فرهنگ با اشاره به فعالیت رصدخانه مراغه به عنوان یکی از مراکز علم ستاره شناسی جهان و دانشمندان بزرگی مثل خواجه نصیر، ابوریحان بیرونی، خیام تأکید کرد: دانش ستاره شناسی در کشور ما از یک ریشه و دوام و پایداری برخوردار است و می توانیم با یک برنامه ریزی مناسب، مناطقی مانند کویر دامغان، کویر مرنجاب، پارک ملی کویر ایران، استان خراسان جنوبی، استان سیستان و مناطق کویری آن، رصدخانه مراغه، و دره ستارگان در جزیره قشم را که برای توسعه گردشگری نجوم بی نظیر است، به تجهیزات رصدی و امکانات اقامتی مناسب تجهیز کرده و تورهای علمی در این مناطق برگزار کنیم.

دکتر جهانیان خاطر نشان کرد: با فراهم کردن زیرساخت های لازم، می توانیم به جذب گردشگران خارجی علاقه مند به حوزه گردشگری نجوم بپردازیم. دانشگاه علم و فرهنگ نیز این آمادگی را دارد که دوره های تربیت راهنمایان تخصصی نجوم راه اندازی کند.

رییس دانشکده علوم گردشگری دانشگاه علم و فرهنگ تأکید کرد: ایران به لحاظ جاذبه های تاریخی، فرهنگی، مذهبی و طبیعی ، از توانمندی های بالقوه ای برخوردار است که باید بالفعل شوند. در بحث اقتصاد مقاومتی، صنعت گردشگری یکی از مولفه های جایگزین نفت محسوب شده و می توانیم از طریق بازاریابی علمی و تخصصی، معرفی ظرفیت ها و توانمندی ها درعرصه داخلی و بین المللی، توسعه گردشگری در مناطق دور از مرکز، محروم یا کمتر شناخته شده، و مهیا کردن زمینه ورود گردشگران خارجی، به توسعه، رشد و شکوفایی مناطق مختلف کشور کمک کنیم. گزارش: معصومه سوهانی