شرایط روحی «نرگس» دانش آموز آبادانی پس از تنبیه عجیب
«نرگس موهات کو؟» این جمله‌ای است که «نرگس» بار‌ها با گریه آن را تکرار و هر بار بیشتر از قبل گریه کرد؛ سوالی که همکلاسی‌هایش بعد از دیدن دسته موی بریده‌شده‌اش از او پرسیدند.
روزنامه شهروند: نرگس دانش‌آموز کلاس ششم دبستان گلستان آبادان وقتی به خانه رفت، گیس بریده‌اش را در مشت گرفته بود و گریه می‌کرد. اسپری آسمش را در مدرسه جا گذاشته بود. «تحریک‌کننده یعنی چه؟» این سوالی بود که نرگس چندین‌بار از خواهر بزرگ‌ترش پرسید و جوابی نگرفت. پدر و مادر، چشمان خیس دخترشان را خواندند و او را به دکتر بردند. او دچار شوک تنفسی شده بود.
ماجرا چه بود؟ صبح یکشنبه شانزدهم اردیبهشت، «نرگس» مثل هر روز دیگر در صف صبحگاهی دبستان گلستان ایستاد تا به نوبت وارد کلاس درس شود، اما این جمله او را نگه داشت: «مثل اینکه تو آدم نمی‌شوی، باید موهایت را ببُرم.» جمله‌ای که باعث وحشت نرگس شد. معاون پرورشی، «نرگس» را جلوی چشم بچه‌ها از صف بیرون کشید و با تکرار این جمله او را به دفتر مدرسه برد. قیچی را گرفت، نصف موهایش را برید و به دستش داد: «موهایت تحریک‌کننده است.»
وقتی نرگس وحشت‌زده از کار معاون با آن حالت به خانه رفت، خانواده‌اش تصمیم به شکایت گرفتند و این کار را هم کردند. برای معاون پرورشی مدرسه حکم کیفری صادر و قرار بر این شد تا زمانی که به پرونده رسیدگی می‌شود، معاون در حالت تعلیق قرار گیرد. نرگس، اما از آن روز دیگر رغبتی به مدرسه‌رفتن ندارد، هر چند آموزش‌وپرورش بعد از رسانه‌ای‌شدن این ماجرا جوابیه‌ای خطاب به رسانه‌های منتشرکننده این خبر نوشت و در آن عنوان کرد که «یکی از دانش‌آموزان پایه ششم دبستان گلستان شهرستان آبادان با وجود دریافت تذکر نسبت به کوتاه‌کردن موهایش اقدامی نمی‌کند، اما متاسفانه شانزدهم اردیبهشت معاون پرورشی این دبستان در اقدامی غیراصولی، نابخردانه و برخلاف موازین تربیتی اقدام به کوتاه‌کردن دو سانت از موی دانش‌آموز که از مقنعه بیرون مانده بود، می‌کند. اگرچه در نخستین فرصت معاون آموزش ابتدایی این شهرستان همراه جمعی از مسئولان ستادی برای دلجویی از خانواده این دانش‌آموز به منزل او می‌روند. البته در همان ساعات اولیه معاون پرورشی برای دریافت توضیحات به اداره آموزش‌وپرورش آبادان دعوت می‌شود. اظهارات این معاون گرفته شده و پس از دریافت شکایت اولیای دانش‌آموز پرونده تشکیل می‌شود. این پرونده شنبه ۲۲ اردیبهشت به هیأت بدوی رسیدگی به تخلفات اداری اداره کل آموزش‌وپرورش خوزستان فرستاده شد. فعالیت این معاون پرورشی تا اطلاع ثانوی در حالت تعلیق قرار دارد. شایعه بستری‌شدن او به دنبال این اتفاق از اساس کذب است.»
تنبیه این دانش‌آموز تخلف محض است
اعظم قاسمی‌زاده، معاون مدیرکل و مدیر آموزش‌وپرورش آبادان ماجرای «نرگس» را اینگونه روایت می‌کند: «حقیقت ماجرا این است که مسئولان آموزش‌وپرورش فردای این ماجرا از مسأله خبردار می‌شوند. دانش‌آموز موردنظر، شیفت بعدازظهری بوده است. موی این دانش‌آموز بلند بوده و کمی از مقنعه بیرون زده بود، البته چندین‌بار در این مورد تذکراتی از مسئولان مدرسه گرفته است.»
قاسمی‌زاده معتقد است که رفتار غیراصولی و خلاف موازین تربیتی برای این دانش‌آموز رخ داده است: «متاسفانه معاون پرورشی مدرسه رفتاری غیراصولی و خلاف موازین تربیتی انجام داده و دچار تخلف شده است. این معاون پرورشی برای تنبیه یا ترساندن این دانش‌آموز یا به هر دلیل دیگری که دوباره موی سرش از زیر مقنعه بیرون نزند، دوسانت از پایین موی این دانش‌آموز را قیچی کرده است، البته به گفته خود دانش‌آموز، معاون مدیرکل و مدیر آموزش‌وپرورش آبادان با شنیدن این ماجرا، معاون اداره و مدیر مدرسه را راهی منزل دانش‌آموز می‌کنند تا اظهارات او را هم بشنوند و در کنار گفته‌های مدیر و معاون پرورشی مدرسه قرار بگیرد.»
قاسمی‌زاده با اشاره به اینکه تمامی گفته‌ها با استناد به صحبت‌های خود دانش‌آموز است، ادامه می‌دهد: «به گفته خود نرگس، معاون پرورشی برای کوتاه‌کردن موی سرش او را به اتاقی برده و این کار در معرض دید سایر دانش‌آموزان اتفاق نیفتاده، البته مادر نرگس هم گفته‌های او را تایید کرده است.»
به گفته قاسمی‌زاده نخستین اقدام پس از مراجعه به منزل دانش‌آموز این بود که از معاون پرورشی دبستان گلستان خواسته شد به اداره آموزش‌وپرورش مراجعه و اظهاراتش را در این مورد ثبت کند. در گام بعدی معاون پرورشی تعلیق شد و تا زمانی که هیأت رسیدگی به تخلفات رأی صادر کند، این فرد حق حضور در هیچ مدرسه‌ای را ندارد.
معاون مدیرکل و مدیر آموزش‌وپرورش آبادان ادامه می‌دهد: «پرونده این معاون تشکیل شده، والدین این دانش‌آموز در اداره حضور پیدا کردند و اظهاراتشان در مورد این ماجرا به صورت کتبی ثبت شده است، البته مسأله‌ای که در این میان وجود دارد، این است که خانواده این دانش‌آموز پایین شکایت خود نکته‌ای را نوشته‌اند که دانش‌آموز بعد از این ماجرا دچار حمله آسم عصبی و شب در بیمارستان بستری شده است. نکته‌ای که باعث تعجب ما شد، روزی که به منزل آن‌ها رفتیم، صحبتی از بستری‌شدن نشد. البته بعد از این موضوع با خواهر دانش‌آموز که از طرف خانواده برای تنظیم شکایت مراجعه کرده بود، تماس گرفتیم و مسأله بستری‌شدن را جویا شدیم که در پاسخ به ما گفت: نرگس همیشه از اسپری آسم استفاده می‌کند و غروب برای خرید اسپری مراجعه کردیم و اینگونه نبوده است که در بیمارستان بستری شود. البته خواهر نرگس در پاسخ به این سوال که چه کسی بستری‌شدن را پایین اظهارات اضافه کرده است، گفت که آن‌ها این موضوع را به اظهارات اضافه نکرده‌اند و نمی‌دانند چه کسی این نکته را یادآور شده است.»
قاسمی‌زاده با اشاره به این نکته که خانواده دانش‌آموز شکایتی را هم به مراجع قضایی داشته‌اند، می‌گوید: «خانواده دانش‌آموز شخصا شکایتی را علیه معاون پرورشی مدرسه تنظیم و به مراجع قضایی ارجاع داده‌اند، این درحالی است که چند ساعت پیش نامه‌ای تایپ و امضاشده از طرف پدر دانش‌آموز به اداره آموزش‌وپرورش رسیده است خطاب به دادیار شعبه دوم دادسرا مبنی بر اینکه هیچ‌گونه شکایتی ندارد و از نظر او این پرونده مختومه است، البته این نامه را به شعبه دو دادسرا برده‌ایم تا تأیید شود و جوسازی‌ها در این مسأله صورت نگیرد.»
روایت خواهر نرگس از ماجرای دبستان گلستان آبادان
«نرگس» دانش‌آموز مقطع ششم است و در دبستان گلستان آبادان تحصیل می‌کند که ماجرای کوتاه‌کردن مویش توسط معاون پرورشی مدرسه، این روز‌ها به سرخط خبر‌ها تبدیل شده؛ ماجرایی که به شکایت از معاون مدرسه و بازشدن پرونده قضایی کشیده شد. «مروارید» خواهر نرگس روند شکایت از معاون مدرسه را تشریح می‌کند.
شما چطور از ماجرا اطلاع پیدا کردید؟
از سر کار که رسیدم خانه متوجه شدم کسی در خانه نیست و پرس‌وجو‌ها نشان از این داشت که نرگس را برده‌اند دکتر. نرگس اسپری آسمش را در مدرسه جا گذاشته بود. بعد فهمیدم که چه اتفاقی در مدرسه برایش افتاده. روزی که مو‌های نرگس را کوتاه کرده بودند، از شدت استرس نفسش بالا نمی‌آمد و با موهایش در دست به خانه آمده بود. ما اصالتا کُرد هستیم و در فرهنگ ما اگر زنی اشتباهی مرتکب شود یا سنگسارش می‌کنند یا موهایش را کوتاه می‌کنند. همه ما از این ماجرا شوکه شده‌ایم.
مسئولان مدرسه براین مسأله تاکید داشتند که قبل از این ماجرا در مورد کوتاهی مو به «نرگس» تذکر داده بودند.
نه نرگس و نه خانواده در این زمینه تذکری از مدرسه نگرفته بودند و اصلا این مسأله صحت ندارد. اگر تذکری در این مورد داده می‌شد، بی‌شک بعد از این ماجرا ما هیچ‌گونه پیگیری نمی‌کردیم.
گفته می‌شود تنها دو سانت از مو‌های نرگس کوتاه شده.
مو‌های نرگس تا روی کمرش است و اینگونه نیست که یکی دو سانت از آن کوتاه شده باشد بلکه معاون پرورشی مو‌های نرگس را از نصفه قیچی کرده است.
واکنش مسئولان مدرسه چه بود؟
بعد از این ماجرا مسئولان مدرسه به منزل ما آمدند و اجازه نمی‌دادند در مورد این مسأله با جایی صحبت کنیم. بار‌ها با مدیر آموزش‌وپرورش و رئیس کلانتری و ... برای گرفتن رضایت به منزل ما مراجعه کردند. از آنجا که معاون پرورشی باردار است، مادرم کمی حساس شده و دلش به رحم آمد، اما من اجازه نمی‌دهم رضایت بدهند، چون این خانم باید پاسخگوی کار اشتباهی که کرده‌اند، باشند. من از آموزش‌وپرورش هم پرسیدم که آیا اولیای مدرسه حق چنین کاری را دارند یا خیر؟ که گفتند بخشنامه شده است مو‌های دانش‌آموز حتی اگر شپش داشته باشد، بدون اجازه اولیای دانش‌آموز، نمی‌توان آن را کوتاه کرد. تنها حقی که اولیای مدرسه دارند این است که اجازه ندهند دانش‌آموز به مدرسه بیاید.
شرایط روحی نرگس بعد از این ماجرا چطور است؟
نرگس از لحاظ روحی ضربه خورده است و علاقه‌ای ندارد به مدرسه برود. چهارسال پیش نرگس از یک ساختمان چهار طبقه سقوط کرد. از آن حادثه به بعد دچار استرس عصبی شده. بعد از آن ماجرا از شدت استرس مو‌های نرگس سکه‌ای می‌ریخت. دو سال طول درمان گرفتیم و برای درمان آن به شهر‌های مختلف مراجعه کردیم. به تهران، اراک، شیراز و اصفهان رفتیم. برنامه‌های زیادی را اجرا کردیم تا از استرسش کاسته شود و موهایش شروع به رشد کند. بعد از این موضوع همه ما روی مو‌های نرگس حساس بودیم، چون در طول درمان نرگس خیلی اذیت شد و بچه‌ها او را کچل صدا می‌زدند و همیشه از این می‌ترسید که موهایش رشد نکند. زمانی که موهایش رشد کرد، موهایش را خیلی دوست داشت.
مسئولان آموزش‌وپرورش مدعی‌اند نامه‌ای از طرف پدر شما به آموزش‌وپرورش رسیده مبنی بر اینکه شکایتی در این مورد ندارد و از نظر آن‌ها این پرونده مختومه است.
من از طرف پدر و مادرم برای تنظیم شکایت اقدام کرده‌ام و هیچ‌کدام از اعضای خانواده اقدامی در راستای مختومه‌شدن پرونده نداشته‌اند و نامه‌ای از طرف پدرم با این مضمون به آموزش‌وپرورش ارائه نشده است.