پاس لب تور ظریف به ترامپ

روزنامه وطن‌امروز: محمدجواد ظریف باز هم در شورای روابط خارجی آمریکا اظهاراتی جنجالی و البته غیرمسؤولانه مطرح کرد.

ظریف بامداد سه‌شنبه در شورای روابط خارجی آمریکا در اظهاراتی عجیب اعتراضات دی‌ماه سال گذشته در برخی شهر‌های ایران را به عهدشکنی طرف مقابل در برجام مرتبط کرد و گفت: این اعتراضات به خاطر آن صورت گرفت که طرف آمریکایی به تعهدات خود در برجام عمل نکرد. اظهارات غیرمسؤولانه ظریف در واقع به معنای گره زدن امنیت کشور به توافقات خارجی است. پس از آنکه در ابتدای مذاکرات هسته‌ای دولت حسن روحانی و کشور‌های عضو ۱+۵، مجموعه اظهارنظر‌های رئیس‌جمهور و برخی مقامات دولتی گزاره وابسته کردن اقتصاد ایران به خارج کشور را مطرح و تقویت کرد؛ حالا جواد ظریف با اظهارات عجیب‌تر خود امنیت ایران را هم به توافقات خارجی گره زده است. وزیر امور خارجه بامداد سه‌شنبه در اظهاراتی در شورای روابط خارجی آمریکا، با بیان اینکه دلیل اعتراضات در ایران نارضایتی از اوضاع اقتصادی بوده، گفت: با وجود آمار‌های خوب اقتصادی، مردم ایران انتظار داشتند جامعه بین‌المللی عملکرد بهتری داشته و به تعهدات خود در برجام عمل کند. وی افزود: «از زمانی که رئیس‌جمهور ترامپ وارد کاخ سفید شده، حتی یک مجوز «OFAC» (مجوز دفتر کنترل دارایی‌های خارجی برای تجارت با ایران) هم صادر نشده است؛ در طول ۱۶ ماه؛ بنابراین ایالات متحده همین حالا هم ناقض برجام است».

ظریف ادامه داد: «و مردم می‌گویند «پس چه شد؟ وعده‌هایی که می‌گفت: تعامل با جامعه بین‌الملل منفعت اقتصادی به همراه می‌آورد، چه شد؟» و همین به خشم منجر می‌شود.» به اعتقاد کارشناسان این اظهارات ظریف در نقطه مقابل ماموریت او برای ایجاد بازدارندگی در راستای ممانعت از خروج آمریکا از برجام قرار دارد.

ظریف این روز‌ها در نیویورک است تا با رایزنی‌ها و اظهارات خود برای طرف آمریکایی این ذهنیت را ایجاد کند که در صورت خروج از برجام، ایران اقدامات تلافی جویانه مهمی انجام خواهد داد. اقداماتی که خود دولتی‌ها می‌گویند برای آمریکا دردناک خواهد بود.

با این حال، اما این اظهارات ظریف در شورای روابط خارجی آمریکا و گره زدن امنیت به توافقات خارجی و همینطور وصل کردن اعتراضات در ایران به رفتار طرف خارجی و بویژه آمریکا، به جای آنکه عاملی بازدارنده برای عدم خروج آمریکا از برجام باشد؛ می‌تواند محرکی برای دونالد ترامپ برای خروج از برجام و سرمایه‌گذاری روی مقوله ایجاد اعتراض و ناآرامی در ایران باشد.

بر همین اساس کارشناسان این اظهارات ظریف را خلاف عزت ملی و یک گاف بزرگ قلمداد می‌کنند. این البته نخستین رفتار خارج از عرف جواد ظریف در شورای روابط خارجی آمریکا نیست و ظریف یک بار دیگر (در جریان سفر به نیویورک در سال ۹۳) در شورای روابط خارجی آمریکا اظهاراتی جنجالی مطرح کرد که در رسانه‌های داخلی به عنوان یک رسوایی و تحت عنوان «ظریف گیت» مشهور شد.

ظریف آن زمان در جواب هاله اسفندیاری که درباره تاثیرات توافق احتمالی هسته‌ای بر تحولات داخلی ایران پرسیده بود، گفت: مذاکرات هسته‌ای تاثیر مستقیم بر مسائل داخلی ایران خواهد داشت و در صورت شکست مذاکرات، دوستان او انتخابات مجلس آینده را به جریان غرب‌ستیز واگذار خواهند کرد. ظریف برای اثبات این اظهارنظر خود به نتایج شکست مذاکرات در سال ۲۰۰۵ استناد کرد تا به طرف مقابل بگوید؛ به سود آنهاست که او و دوستانش در ایران را تقویت کنند، چرا که به قول جک استراو، ایران در سال ۲۰۰۵ حدود ۲۰۰ سانتریفیوژ داشت، اما اکنون ۲۰ هزار سانتریفیوژ دارد.

آن اظهارات ظریف نشان داد او در میانه مذاکراتی که بر سر سرمایه ملی برنامه هسته‌ای انجام می‌شود، در حال پیگیری منافع باندی و حزبی خود و دوستانش است.