عکسی که سروصدای زیادی در فضای مجازی به پا کرد/ ماجرای حذف مفاهیم ارزشی از کتاب فارسی چه بود؟

خبرگزاری فارس: طی روز‌های گذشته تصویری از کتاب فارسی یکی از مقاطع تحصیلی در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد که سروصدای زیادی در فضای مجازی به‌پا کرد. اصل ماجرا به حذف ۶ بیت از کتاب فارسی سال دهم دوره دوم متوسطه برمی‌گردد. حذف این ۶ بیت که مفاهیمی مانند «مهدویت»، «شهیدان» و «انتظار» در آن وجود داشت برخی از منتقدان و کسانی که اطلاع کمتری دارند را به اشتباه انداخت که این موضوع تعمدی بوده و در راستای اجرای سند ۲۰۳۰ بوده است.

اما بررسی‌های خبرنگار ما نشان می‌دهد هرچند ابیاتی که این ۳ کلمه در آن وجود داشته حذف شدند، اما نگاه جزئی و دقیق‌تر نشان می‌دهد هیچ برنامه‌ریزی برای حذف مفاهیم انتظار و شهادت وجود ندارد چرا که حداقل در ۸ درس از همین کتاب به مفاهیم دینی، ارزشی و انقلابی به طور مستقیم اشاره شده است. نکته دیگری که در این مورد باید اشاره کرد، مفاهیم ارزشمندی است که درهمین درس هفدهم به آن اشاره شده است، ولی منتقدان حتی به خود زحمت ندادند تا حداقل به متن کامل همین درس مراجعه کنند. برایی توضیح بیشتر در این خصوص و حذف همین چند بیت اشاره شده، خبرنگار فارس به سراغ کوروش امیری‌نیا معاون متوسطه دفتر تالیف کتاب‌های درسی ابتدایی و متوسطه سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی رفت که وی چنین گفت: حذف بخش‌هایی از درس سپیده‌دم به درخواست مکرر دبیران سراسر کشور بر می‌گردد، زیرا آن‌ها عنوان کرده بودند که پیچیدگی و ابهام در انتقال مضمون و شبهات موجب دریافت‌های مختلف دبیران شده و انتقال نامناسب آن به دانش‌آموزان وجود دارد. وی ادامه داد: به عبارت دیگر تغییری که صورت گرفته طبق نظر گروه درسی و کارشناسی زبان و ادبیات فارسی سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی به منظور رفع ابهام و دشواری محتوایی بوده است تا دانش‌آموزان بتوانند به راحتی محتوا را درک کرده و فرا بگیرند. سال گذشته نیز حذف بیت «در هر کجایت خون شهیدان پیوسته جاری است‌ای خاک ایران» که از درس‌ای ایران زیبا کتاب فارسی دوم دبستان حاشیه‌هایی را در فضای مجازی به وجود آورده بود. مانی طهرانیمدیرکل دفتر تالیف کتاب‌های درسی وزارت آموزش‌وپرورش در همان زمان با رد ارتباط این موارد محذوف با سند ۲۰۳۰ تاکید کرد: تصمیم شورای برنامه‌ریزی این بوده است که بیت «در هر کجایت خون شهیدان پیوسته جاری است‌ای خاک ایران» تشبیه و استعاره‌ای دارد که از سطح یادگیری عینی وارد سطح یادگیری انتزاعی می‌شود و این سطح از یادگیری در پایه دوم به لحاظ سطوح شناختی مناسب نبوده است و هیچ دلیل دیگری نداشته است.

همچنین برداشت شورا این بوده است که بیت «در هر کجایت خون شهیدان پیوسته جاری است‌ای خاک ایران» تشبیه و استعاره‌ای دارد که از سطح یادگیری عینی وارد سطح یادگیری انتزاعی می‌شود و این سطح از یادگیری در پایه دوم به لحاظ سطوح شناختی مناسب نیست.