چند نشانه بالا بودن هورمون استرس
افزایش وزن یکی از علائم اولیه میزان بالای کورتیزول در بدن است. این هورمون در بخشهای فوقانی بدن به دلیل تجمع چربی در سطح شانهها، قفسه سینه و پشت محسوس است.
سرویس سبک زندگی فردا: کورتیزول یا هیدروکورتیزون هورمونی است که توسط غده فوق کلیوی ترشح میشود. به نقل از بیتوته این هورمون باعث افزایش قند خون میشود، اما در عین حال عوارض دیگری نیز دارد. از جمله اینکه رشد استخوان را کاهش داده و میتواند باعث ایجاد بیماریها و مشکلات متعددی مانند چاقی و اضافه وزن میشود.
زمانی که میزان کورتیزول در خون به طور افراطی بالا میرود، صحبت از هیپرکورتیزولیسم یا سندرم کوشینگ به میان میآید. این بیماری باعث تجمع چربی، افزایش فشار خون و استرس بدنی میشود. کاهش مصرف قهوه و افزایش انرژی سوزی به کمک ورزش دو کار ضروری در کنترل میزان کورتیزول میباشد. در این مطلب شما را با چند نشانه بالا بودن این هورمون که به هورمون استرس نیز معروف است آشنا میکنیم.
افزایش وزن ناگهانی
افزایش وزن یکی از علائم اولیه میزان بالای کورتیزول در بدن است. این هورمون در بخشهای فوقانی بدن به دلیل تجمع چربی در سطح شانهها، قفسه سینه و پشت محسوس است. افزایش هورمون کورتیزول بدن افراد را در معرض اضافه وزن و چاقی قرار میدهد.
علائم پوستی
پوست نیز تحت تاثیر هیپرکورتیزولیسم قرار میگیرد. این امر نیز میتواند باعث بروز اختلالاتی مانند آکنه، زخمهای کبود روی سینه ها، شکم و ران ها، هماتوم و ضعفهای شدید و افزایش موی زاید صورت و بدن میشود؛ بنابراین اگر با علائمی اینچنینی مواجه هستید امکان دارد کورتیزول بدن تان بالا رفته باشد.
علائم عضلانی و استخوانی
میزان بالای کورتیزول در بدن همچنین روی سلامت عضلانی و استخوانی تاثیر دارد. بافتهای استخوانی ضعیفتر میشود و این مسئله خطر شکستگی استخوانی را بالا میبرد بویژه در ناحیه دندهها و ستون فقرات؛ بنابراین باید نسبت به بالا بودن کورتیزول در بدن حساستر از همیشه بود.
افت دستگاه ایمنی بدن
تیموس غدهای در بدن است که وظیفه آن کنترل و تنظیم دستگاه ایمنی بدن انسان است. اما کورتیزول بالا در بدن باعث برهم زدن تعادل تیموس شده و در نتیجه دستگاه ایمنی بدن دچار مشکل میشود. این هورمون میتواند باعث مرگ برخی سلولها میشود و سیستم ایمنی بدن را وادار به حمله به برخی بافتهای بدن میکند.
رایجترین علامت مربوط به این اختلال بروز آلرژیها و آسم است. با این حال ممکن است مشکل جدیتر شود. چنین اختلالی در بدن شرایط ابتلا به بیماریهای جدیتر مانند لوپوس، بیماری کرون یا فیبرومیالژی (دردهای گسترده عضلانی، اسکلتی) را فراهم میکند.
افسردگی و تغییرات خلق و خوی
اضطراب یکی از رایجترین علائم در بین بیمارانی است که از میزان بالای استرس رنج میبرند. اضطراب معمولا با تغییرات ناگهانی و مداوم خلق و خوی همراه است و در جدیترین موارد میتواند به افسردگی ختم شود. نتایج برخی پژوهشها نشان میدهد که میزان بالای کورتیزول، گردش خون و کنترل قند در مغز را کاهش میدهد. این واکنش قابلیت سلولهای مغزی را در کنترل گلوکز (قند) به خطر میاندازد و این مشکل باعث مرگ برخی از سلولها میشود.
خستگی و بی خوابی
کورتیزول انرژی بدن را هدر میدهد. بدن در طول روز به دلیل ترشح کورتیزول فعال است و نمیتواند به درستی استراحت کند. در طول شب نیز کورتیزول بالا مانع از آن میشود که فرد به خوبی استراحت کند و در نتیجه نمیتواند خوابی احیاکننده و درست داشته باشد. در شرایط عادی حدود ساعت ۸ صبح زمان افزایش کورتیزول است تا بدن قدرت فعال بودن در طول روز را داشته باشد. اما افرادی که از هیپرکورتیزولیسم فعال رنج میبرند مسئله برعکس است. این هورمون در طول شب ترشح میشود و فرد به دلیل عدم استراحت کافی در طول روز احساس خستگی و خمودگی میکند.
راههای کم کردن کورتیزول
بعد از آشنایی اولیه با علائم کورتیزول بالا وقت آن رسیده است که توصیههایی در جهت کاهش میزان این هورمون و داشتن زندگی سالمتر ارائه دهیم:
از نوشیدن قهوه پرهیز کنید
کافئین باعث افزایش میزان کورتیزول در خون (حداقل ۳۰ درصد در هر ساعت) میشود. باید در نظر داشت که تاثیرات این هورمون گاهی تا ۱۸ ساعت نیز باقی میماند. اگر میخواهید متابولیسم کاتابولیک را کاهش و متابولیسم آنابولیک را افزایش دهید از نوشیدن قهوه بپرهیزید.
بیشتر بخوابید
سیکل خواب خود را با نوشیدن دمنوش سنبل الطیب و بابونه قبل از خواب کنترل کنید. این کار باعث میشود که بدن تان بهتر استراحت کند و خواب عمیق تری تجربه کنید. داشتن خواب کافی و باکیفیت علاوه بر اینکه باعث کاهش میزان کورتیزول میشود در عین حال شما را جوانتر و سالمتر میکند. خواب کافی باعث شادابی و جوانی پوست شده و بدن را سالم نگه میدارد.
ورزش کنید
خواص ورزش منظم بر هیچکس پوشیده نیست. ورزش روزانه باعث رشد توده عضلانی و افزایش ترشح سروتونین و دوپامین میشود و در نتیجه به کاهش اضطراب و افسردگی کمک میکند. علاوه براین با ورزش منظم انرژی بیشتری میسوزانید و این امر نیز میزان کورتیزول را هرچه بیشتر کنترل میکند.
میزان قند خون تان را کنترل کنید
علاوه بر ورزش باید قند خون تان را نیز کنترل کنید. البته ورزش منظم به کنترل قند نیز کمک میکند. در هر حال لازم است که با مصرف مواد غذایی حاوی پروتئین، کربوهیدراتهای پیچیده و فیبر به فکر کنترل قند خون تان باشید. توصیه میشود که مکمل ویتامین B، کلسیم، منیزیم، کروم، زینک و ویتامین C. نیز مصرف کنید.