علی شیرازی: ماتم‌سرایی جای آواز را گرفته!

خبرگزاری فارس: علی شیرازی گفت: متأسفانه دیدیم که با به حاشیه رانده شدن اجباری برخی خواننده‌ها، آواز ایرانی به چه روزی دچار شده و امروز ماتم‌سرایی جای آواز را گرفته و صدا‌های بی‌رمق جایگزین صدا‌های با طراوت دیروزی شده است. بزرگداشت حسین خواجه‌امیری خواننده پیشکسوت آواز ایرانی در همدان برگزار شد. در این محفل که به همت جمعی از دوستداران و اهالی موسیقی و آواز ملی در شهر همدان شکل گرفت، چند هنرمند در تجلیل از این هنرمند سخن گفتند و گروه‌های مختلفی نیز به اجرای ساز و آواز پرداختند. ابتدا علی شیرازی آوازپژوه و همچنین یکی از آوازخوانانی که به سبک ایرج می‌خواند پشت تریبون قرار گرفت و گفت: به نظرم هیچ نیازی به آوردن پیشوند استاد به همراه اسم ایرج عزیز نیست. ایرج، ایرج است؛ نه یک کلمه کم و نه یک کلمه بیش. ایرج فقط یک استاد آواز نیست. ایشان صاحب صدای معیار در آواز ایرانی است، کسی که با خودش فضای تازه‌ای را وارد آواز ایرانی کرد که تا پیش از او و همتایش اکبر گلپایگانی غالباً شکل مرثیه‌خوانی داشت و ذاتاً در بسیاری از گوشه‌ها، آواز‌ها و دستگا‌ه‌های ردیف حزن‌انگیز و غمگین اجرا می‌شد. اگر دقت کنیم می‌بینیم که ایرج حتی آواز‌های دشتی و ابوعطا را هم به دور از حالت حزن و اندوه اجرا می‌کند. در ماهور، سه‌گاه و چهارگاه هم اوج فرحناکی و طراوت را در اجراهایش می‌بینیم. آواز‌های او انرژی‌بخش و انگیزاننده است. وی افزود: من قبلاً هم در چندین جای مختلف گفته یا نوشته‌ام که تمرین کردن و بازاجرای آواز‌های ایرج، صدای هر هنرجو یا آوازخوانی را در موسیقی ایرانی به اصطلاح کوک می‌کند و آدمی را سرِ ذوق خواندن می‌آورد. ایرج و گلپایگانی دو هنرمندی بودند که آواز ایرانی را به میان توده‌های مردم بردند و آن‌ها را به خوبی با این هنر آشتی دادند. در قدیم آنقدر کار ایرج و گلپا در میان مردم با اقبال روبرو شده بود که در هر محله‌ای در سراسر ایران دست کم یکی دو نفر به شیوه این دو، آواز می‌خواندند. متأسفانه دیدیم که با به حاشیه رانده شدن اجباری این دو عزیز، آواز ایرانی به چه روزی دچار شده و امروز ماتم‌سرایی جای آواز را گرفته و صدا‌های بی‌رمق جایگزین صدا‌های باطراوت دیروزی شده است. در ادامه عبدالکریم پاک‌سیرت خواننده و مدرس آواز به عنوان دومین سخنران روی صحنه آمد. وی با تأکید بر جنبه‌های اخلاقی شخصیت ایرج، یکی از دلایل ماندگاری صدا و آواز‌های او را بی‌حاشیه بودنش ذکر کرد و گفت: قطعاً یکی از دلایل اینکه ایرج تا امروز توانسته با قدرت بخواند و اثر جدید خلق کند، خانواده‌دوستی او بوده است. ایشان به شدت به خانواده معتقد است و همواره در مسیر حفظ عواطف خانوادگی و کیان این کوچکترین واحد اجتماعی ما کوشیده است؛ بنابراین می‌بینیم که ایرج فقط در بُعد هنری برای ما الگو نیست و شخصیت اجتماعی او نیز نمونه است. شعرخوانی بهرام ترکمان یکی از شاعران همدان با عنوان «استاد عشق» از دیگر بخش‌های این نشست بود. همچنین رحیم رفیعی‌منش تارنواز اهل بروجرد و دارنده نشان درجه یک هنری در ستایش از هنر آوازخوانی و شخصیت ایرج یکی از قسمت‌های دیگر این بزرگداشت بود. در ادامه نوبت به چند اجرای موسیقی و آواز توسط گروه‌های مختلف رسید. در یکی از اجرا‌ها صدای بهروز اسلامی را که در دستگاه سه‌گاه می‌خواند محمد ثابت راد (تار)، حبیب احمدی (سنتور)، مهدی خانجانی (عود)، امیرسلیمانی (تارباس)، سیامک اختری (ویولون) و جلال گودرزی سروش (تمبک) همراهی کردند. آواز کاظم مرادی را نیز رحیم رفیعی‌منش با تار و حمید زارعی تمبک جلوه بخشیدند. عمران قربانی، وارسته و بهنام بندر نیز هنرمندانی بودند که اجرایی در آواز ابوعطا را بر عهده داشتند. سرانجام نوبت به اجرای اصلی این نشست رسید که با حضور حسین خواجه امیری و همراهی مهران مهتدی (ویولون)، محمد ثابت راد (تار) و حمید زارعی (تمبک) شکل گرفت. ایرج ابتدا دو سه گوشه از دستگاه شور را به آواز خواند و سپس دو تصنیف از میان مشهورترین آثارش را بازاجرا کرد. در نشست بزرگداشت ایرج که با عنوان محفل دلشدگان در حمام تاریخی قلعه همدان برگزار شد همچنین جمعی از هنرمندان و چهره‌های فرهنگی این شهر حضور یافتند. این نشست با اهدای صنایع دستی و لوح تقدیر به میهمانان ویژۀ مراسم از جمله ایرج خواجه امیری به پایان رسید.