خروسک چیست؟

سرویس سبک زندگی فردا: خروسک، بیماری فصل پاییز و زمستان است که بیشتر کودکان به آن مبتلا می‌شوند.به نقل از بیتوته از مشخصه‌های اصلی بیماری خروسک می‌توان به تنفس صدادار، سرفه مداوم، گرفتگی و خس خس سینه اشاره کرد.

خروسک چیست؟

خروسک یا کروپ (به انگلیسی: Croup) یا لارنگوتراکئوبرونشیت (laryngotracheobronchitis) به التهاب حلق، نای، برونش‌های اصلی اطلاق می‌شود. به علت تنگ بودن مجاری تنفسی در بچه‌ها ریسک ابتلا به انسداد مجاری هوایی به دلیل تورم والتهاب بیشتر است. خروسک در فصل پاییز و زمستان رخ می‌دهد و اغلب به فرم خفیف خود محدود شونده، تظاهر می‌یابد.

چه کسانی خروسک می‌گیرند؟

خروسک در کودکان رایج بوده و اغلب در سنین بین یک و سه سال اتفاق می‌افتد. وقتی بچه‌ها بزرگتر می‌شوند، مجرای تنفسی آن‌ها وسیع‌تر و مقاوم‌تر می‌شود. بنابراین، بعد از ۶ سالگی خروسک نامتداول است. برخی از کودکان در دوران کودکی دو یا چند بار خروسک می‌گیرند، ولی در هر سنی می‌تواند رخ دهد.

علائم خروسک

علائم خروسک معمولا در اثر باریک و تنگ شدن مجاری هوایی، بروز می‌کنند که می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• به تدریج مجاری هوایی فوقانی ملتهب و متورم شده و کودک دچار سرفه‌های خشن، خشک و پارس مانندی می‌شود.

• در بیماری خروسک در ابتدا ممکن است که کودک علایم سرماخوردگی مانند گرفتگی یا آبریزش از بینی طی چند روز را نشان دهد یا تب کند.

• اگر مجاری هوایی فوقانی به قدری متورم و ملتهب شوند که به طور نسبی مسدود شوند، تنفس برای کودک بسیار مشکل خواهد شد، که به این حالت کروپ شدید می‌گویند.

• در بیماری خروسک تنفس با صدای بلند خرخر مانندی همراه خواهد بود.

• کودک تند تند نفس کشیده و پوست در ناحیه شکم و نواحی بین دنده ها، به شدت داخل می‌روند.

• کودک برای به دست آوردن هوا، به شدت تقلا می‌کند.

• اطراف دهان کودک به دلیل کمبود اکسیژن رنگ پریده و کبود به نظر می‌رسد.

نشانه‌های کروپ یا همان خروسک اغلب در شب و هنگام گریه و بی قراری‌های کودک تشدید می‌شود. علاوه بر تاثیر روی مجاری هوایی فوقانی، علل به وجود آورنده خروسک می‌توانند سبب التهاب مجاری تنفسی تحتانی و بافت ریه شوند.

آیا خروسک واگیردار/مسری است؟

این عفونت نیز همانند سرفه، سرماخوردگی و دیگر عفونت‌های ویروسی احتمال انتقال از شما به دیگران را دارد. مخصوصا اگر در تماس نزدیک با دیگران باشید. خروسک اغلب در زمان شیوع بیماری‌ها یا اپیدمی‌ها در زمستان اتفاق می‌افتد.

عفونت ویروسی که سبب خروسک در کودکان می‌شود ممکن است در بزرگسالان یا بچه‌های بزرگتر ایجاد گلو درد یا سرفه نماید، اما احتمال اینکه علائم تنفسی رایج در بیماری خروسک را ایجاد نماید کم است. با این وجود، به ندرت ممکن است علائم خروسک در نوجوانان یا بزرگسالان نیز اتفاق افتد.

چه عواملی باعث ابتلا به خروسک می‌شوند؟

بیماری خروسک معمولا چند روز پس از شروع سرماخوردگی رخ می‌دهد که در اغلب موارد بر اثر ویروس‌های مشابه رخ می‌دهد.

این بیماری معمولا در اثر آلودگی ویروسی مجرای هوای فوقانی رخ می‌دهد. این عفونت باعث بروز التهاب در داخل گلو می‌شود، که منجر به مشکلات تنفسی و علایمی مانند سرفه، صدای خس خس و گرفتگی صدا را به همراه دارد.

هر چه کودک بزرگتر شود، ریه‌ها و مجرای هوایی او نیز قوی‌تر می‌شوند، در نتیجه احتمال ابتلا به خروسک نیز کاهش پیدا خواهد. تزریق سالانه واکسن آنفولانزا نیز ممکن است از کودکان در برابر بیماری خروسک محافظت کند و احتمال ابتلا به آن را کاهش دهد.

پیشگیری از بیماری خروسک

واکسن در برابر آنفلوآنزا و دیفتری می‌تواند از بروز خروسک جلوگیری نماید.

تشخیص خروسک

بعد از بررسی علایم کودک، پزشک در ارتباط با تماس کودک با شخصی که دارای علایمی نظیر سرماخوردگی یا سرفه بوده است، سوال خواهد کرد. به علاوه او وضعیت واکسیناسیون کودک را نیز در خواست خواهد کرد.

معمولا پزشک بر اساس تاریخچه کودک، علایم و معاینات بالینی می‌تواند خروسک را تشخیص دهد. اگر علایم بسیار شدید یا غیر طبیعی باشند، عکسبرداری و یا سایر روش‌های آزمایشگاهی به منظور بررسی وجود سایر بیماری‌های ریه یا حلق نیز درخواست خواهد شد.

برای کمک به کودک مبتلا به خروسک چه کاری باید انجام داد؟

در مورد بیماری خروسک پزشک به صورت معمول کار‌هایی که باید انجام شود را توصیه خواهد کرد و اگر نیازی به بیمارستان باشد خواهد گفت. پزشک ممکن است توصیه‌های زیر را ارائه دهد:

* کودک را آرام کرده و به او اطمینان خاطر دهید: ممکن است خروسک سبب اضطراب کودک کوچک شود. گریه شرایط را بدتر می‌کند. اگر تنفس کودک با خرخر یا مشکل است، او را راست روی پای خود بنشانید. اجازه دهید کودک در وضعیت راحتی قرار گیرد.

* تب را پایین بیاورید. در بیماری خروسک اگر کودک تب دارد (دمای بالا) اغلب تند تند نفس می‌کشد و بیشتر پریشان شده و مریض‌تر به نظر میرسد.

* به کودک مایعات سرد بسیار بنوشانید: (البته اگر این کار احساس خوشایندی برایش دارد).

• هوا را خنک کنید: برخی دریافته اند که قرار دادن کودک به صورت راست در هوای تازه آزاد و قدم زدن می‌تواند کمک کننده باشد.

سابقا برای درمان بخور پیشنهاد می‌شد. تصور می‌شد که مخاط با این کار کمتر شده و تنفس راحت‌تر می‌شود. با این وجود، هنوز ثابت نشده که این کار بتواند مفید باشد. همچنین برخی کودکان ممکن است در اثر بخار استفاده شده برای درمان خروسک دچار سوختگی شوند. بنابراین بخور پیشنهاد نمی‌شود.

همچنین کودکی را که مشکل تنفسی دارد در حالت خوابیده نگه نداشته و اگر نمی‌خواهد به او مایعات نخورانید، چون این کار تنفس را سخت‌تر می‌سازد.

چه موقع باید به دنبال کمک پزشکی بود

هر وقت هر گونه نگرانی نسبت به کودک خود داشتید حتما با پزشک خود مشورت کنید. اغلب کودکان مبتلا به خروسک علائم خفیفی داشته و زود بهبود می‌یابند. با این وجود، تعداد کمی نیاز به مراقبت‌های بیمارستانی خواهند داشت. مخصوصا حتما به پزشک مراجعه نمائید اگر:

♦ وضعیت تنفس کودک بدتر شد. (در خروسک خفیف اغلب تنفس با خرخر همراه است، اما این مشکل تنفسی است که نگران کننده است.) علائم بدتر شدن تنفس عبارتند از: تند تند نفس کشیدن، نیاز به تقلای بیشتر برای تنفس، با هر بار نفس کشیدن ماهیچه‌های سینه به داخل کشیده می‌شوند.

♦ کودک بی طاقت و بی قرار شده بود.

♦ کودک به صورت غیرمعمول رنگ پریده به نظر می‌آمد.

♦ علارغم مصرف پاراستمول یا ایبوبروفن تب پایین نیامد.

در موارد زیر با اورژانس تماس بگیرید:

• کبودی (سیانوزه)

• خواب آلودگی غیرطبیعی

• تنفس سخت • تراوش آب از دهان و ناتوانی در قورت دادن آن

عوارض خروسک

- عفونت گوش ذات الریه

- بستن شدن راه هوا که منجر به مرگ می‌شود.