بازی سراسر باخت ترامپ با تعرفه‌ها

خبرگزاری ایرنا: به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش‌های خبری، «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری آمریکا تعرفه‌های واردات فولاد و آلومینیوم را افزایش داد تا به زعم خود به شعار انتخاباتی خود جامه عمل بپوشاند و از کارگران و صنایع داخلی آمریکا در مقابل رقبای خارجی حمایت کند. همچنین از کاخ سفید خبر‌هایی درز کرده است که وی می‌خواهد بر دیگر کالا‌های وارداتی همچون خودرو هم تعرفه‌های بیشتری را وضع کند. ترامپ تعرفه واردات فولاد را ۲۵ و آلومینیوم را ۱۰ درصد اعلام کرد. اگرچه این قانون از چند روز قبل به اجرا درآمد، اما اعمال آن تنها در مورد مکزیک و کانادا به دلیل در جریان بودن مذاکرات تجاری منطقه‌ای (نفتا) تا مدتی به تاخیر افتاده است. کارشناسان اقتصادی چنین اقدامی را از سوی بزرگترین اقتصاد جهان منسوخ می‌دانند و نسبت به پیامد‌های آن هشدار می‌دهند. اکنون خط مشی‌های حمایت گرایانه، قدیمی و ناکارآمد توصیف می‌شوند و تنها نتیجه آن وقوع جنگ تجاری میان اقتصاد‌های بزرگ خواهد بود. نکته جالب اینجاست برخی نزدیکان رئیس جمهوری آمریکا هم با این تصمیم مخالفت کرده اند. روزنامه «نیویورک تایمز» چند روز قبل خبر داد که اختلاف نظر مشاوران کاخ سفید با ترامپ بر سر تعرفه فولاد و آلومینیوم باعث شد «گری کوهن» مشاور ارشد دونالد ترامپ در امور اقتصادی استعفا کند. بسیاری از هم حزبی‌های ترامپ نیز با این تصمیم مخالف هستند، زیرا به صورت سنتی جمهوریخواهان از اقتصاد بازار آزاد پشتیبانی می‌کنند و چندان با وضع تعرفه برای حمایت از بازار داخلی موافق نیستند. رسانه‌ای شدن موضوع تعرفه‌ها با واکنش‌های گوناگونی از سوی اقتصاد‌های بزرگ جهان همراه بود. چین نگرانی عمیق خود را نسبت به این موضوع بیان کرد و آغاز جنگ تجاری را به سود هیچ طرفی ندانست. کانادا نیز اعلام کرد برای حمایت از منافع تجاری و نیروی کار خود مقابله به مثل خواهد کرد. ژاپن هم این اقدام کاخ سفید را برای روابط تجاری دوطرف نامطلوب ارزیابی کرد. یکی از تندترین واکنش‌ها از سوی اتحادیه اروپا نشان داده شد. کمیسیونر اقتصادی این اتحادیه از آمادگی برای وضع تعرفه بر روی کالا‌های آمریکایی خبر داد و اعلام کرد برای برخی تولیدات آمریکا در حوزه مواد غذایی تعرفه وضع می‌کند. «پیتر ناوارو» مدیر شورای تجاری کاخ سفید در توجیه این سیاست اعلام کرد «ایالات متحده پایین‌ترین تعرفه‌ها را در جهان دارد ضمن اینکه موانع غیرتعرفه‌ای این کشور نیز کمترین میزان در جهان است. این سیاست سالانه باعث ۵۰۰ میلیارد دلار کسر بودجه می‌شود که به اقتصاد و بازار اشتغال آمریکا ضرر می‌رساند». تارنمای روزنامه «واشنگتن پست» که از رسانه‌های منتقد سیاست‌های آمریکا است در گزارشی به بررسی و مقایسه میزان تعرفه‌های ایالات متحده با دیگر کشور‌ها پرداخت و نوشت این مقام کاخ سفید که نقشی حیاتی را در وضع تعرفه‌های جدید ترامپ ایفا کرده است، در یک ماه اخیر با حضور در رسانه‌ها سعی کرد تا تصمیم ترامپ را منطقی نشان دهد. اما بر اساس بررسی‌ها و آمار رسمی سال ۲۰۱۵ واقعیت این است که برخلاف ادعای ناوارو، ایالات متحده بیشتر از هر کشور دیگر در جهان موانع غیرتعرفه‌ای را بر روی کالا‌ها ایجاد می‌کند. صادرات در آمریکا سه برابر بیشتر از واردات با مانع روبرو می‌شود. بر پایه آمار «بانک جهانی» به طور میانگین تعرفه ژاپن، کانادا و استرالیا پایین‌تر از آمریکا است. به نوشته واشنگتن پست، باید از افرادی که ادعا‌هایی را در زمینه پایین بودن تعرفه‌ها و موانع تجاری در آمریکا بیان می‌کنند آزمون دروغ سنجی به عمل بیاید. این گزارش افزود: ناوارو سعی می‌کند با بیان قسمتی از واقعیت‌ها افکار عمومی را فریب دهد، زیرا بخش مهمتر کسر بودجه آمریکا به علت تخفیف‌های مالیاتی است که ترامپ اعلام کرده و نه تعرفه واردات. خطر در کمین صنایع تولیدی آمریکا ترامپ با استفاده از یک بند در قانون امنیت ملی این کشور، فرمان افزایش تعرفه‌ها را صادر کرد و با این کار جرقه جنگ تجاری را زد. بیشتر تحلیلگران تاکید دارند اقدام متقابل کشور‌های دیگر در برابر آمریکا شرایطی را برای کاخ سفید ایجاد می‌کند که برای بازار تولیدات آمریکا مناسب نیست. تارنمای نشریه «هندو» در مورد دلایل خطرناک بودن این رویکرد ترامپ نوشت رئیس جمهوری آمریکا فکر می‌کند کسر بودجه نیم تریلیارد دلاری این کشور به علت رفتار تجاری غیرعادلانه شرکای آمریکا ایجاد شده و می‌خواهد آن را با تعرفه جبران کند. این در حالی است که اروپا تصمیم دارد در مرحله نخست بر نوشیدنی، البسه، آب میوه و لبنیات آمریکایی تعرفه وضع کند. همچنین حوزه تولیدات کشاورزی و تجهیزات پزشکی و صنایع هواپیمایی آمریکا نیز از دیگر اهدافی هستند که با پاسخ اروپا تحت فشار قرار می‌گیرند. همچنین صنایعی در آمریکا که ماده اولیه فولادی و آلومینیومی استفاده می‌کنند هم دچار ضرر شدیدی می‌شوند. با این شرایط اوضاع صنایع و صادرات آمریکا وخیم خواهد شد. روزنامه انگلیسی دیلی تلگراف نیز اعتقاد دارد این سیاست اقتصادی تنها فاجعه‌ای برای آمریکا در مقابل دیگر کشور‌ها از جمله با چین، اتحادیه اروپا و آلمان موجب می‌شود. به نظر بسیاری از تحلیلگران اقتصادی اقدام ترامپ باعث کاهش رشد اقتصادی جهان می‌شود. هیچ فردی حتی در آمریکا مطمئن نیست که تلاش تازه ترامپ برای اقتصاد واشنگتن و طبقه کارگر این کشور دستاوردی داشته باشد. یکی از مهمترین اهداف این قانون، تجارت با چین است که آمریکا بزرگترین کسری تراز تجاری را با آن دارد، اما تعرفه‌ها تاثیر چندانی نخواهد داشت.

پکن می‌گوید این تعرفه‌ها بر اقتصاد این کشور تاثیر زیادی ندارد، زیرا میزان صادرات فولاد چین به آمریکا درصد اندکی از تولید آن کشور و حدود ۲ درصد از واردات آمریکا را در بر می‌گیرد. تارنمای نشریه «فورچون» تاکید دارد این تعرفه را باید رها کرد، زیرا جنگ تجاری در حال آغاز شدن است. چین و کشور‌های اروپایی به دنبال تلافی اقدام آمریکا هستند و از این به بعد جنگ تجاری در حوزه‌های دیگر تولیدات غیرفلزی به ویژه در عرصه فناوری‌ها رخ می‌دهد که برای اقتصاد آمریکا بسیار مخرب‌تر هستند.