فلسفه وجودی نمایندگی ولی‌فقیه در سپاه چیست؟

روزنامه جوان؛ دکتر ید‌الله جوانی: دیروز یک‌شنبه بیستم اسفندماه، مراسم تکریم و معارفه نماینده محترم، ولی فقیه در سپاه پاسداران اسلامی در ستاد فرماندهی کل سپاه با حضور مقامات لشکری و کشوری و جمعی از پاسداران برگزار شد. انتشار این خبر به طور قطع برای بخشی از مردم عزیز کشورمان و خصوصاً جوانان، این سؤال را در پی خواهد داشت که «فلسفه وجودی نمایندگی، ولی فقیه در سپاه چیست؟» برای پاسخ به این سؤال و تشریح مأموریت‌ها و وظایف نمایندگی، ولی فقیه در سپاه، باید سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به لحاظ فلسفه وجودی و ماهیت تشکیلاتی مورد توجه قرار گیرد. سپاه مولود انقلاب اسلامی بوده و طبق اصل ۱۵۰ قانون اساسی جمهوری اسلامی، وظیفه نگهبانی و پاسداری از انقلاب اسلامی و دستاور‌های آن را بر عهده دارد. سپاه در حیات پربرکت قریب چهل‌ساله‌اش، کارنامه‌ای بسیار درخشان از خود بر جای گذاشته است. سپاه دارای ماهیت دینی، انقلابی، جهادی، ولایی و مردمی است و بر اساس همین ماهیت، عناصر اصلی هویت‌ساز و قدرت‌آفرین سپاه، ویژگی‌های مکتبی این نهاد انقلابی و آحاد پاسداران می‌باشد؛ ویژگی‌هایی، چون اخلاص، پارسایی، تعبد و بی‌اعتنایی به زخارف دنیوی. همین عناصر و ویژگی‌های فضیلت‌بخش، سپاه را از تمامی نیرو‌های مسلح در دنیا متمایز ساخته و عامل اصلی در موفقیت‌ها، پیروزی‌ها و حماسه‌آفرینی‌ها به شمار می‌آید؛ بنابراین سپاه، یک مجموعه صد در صد نظامی و صد در صد مکتبی به معنای صحیح و دقیق کلمه است. اداره این مجموعه با مختصات برشمرده شده، بر اساس ایمان، تقوا، درک و عمل انقلابی می‌باشد؛ بنابراین سبک اداره و فرماندهی سپاه نیز، با دیگر نیرو‌های مسلح در جهان دارای تفاوت‌های مبنایی و اساسی است. با توجه به اهمیت و نقش ایمان، معنویت، روحیه انقلابی و جهادی در سپاه، از همان ابتدای شکل‌گیری و تأسیس این نهاد انقلابی، حضرت امام خمینی (ره) علاوه بر نصب فرماندهی سپاه، فردی را به عنوان نماینده، ولی فقیه در سپاه منصوب کردند. حضرت امام (ره) در اولین حکم به نماینده خود در سپاه آورده‌اند: «لازم به تذکر است که بیش از پیش باید به اخلاق اسلامی سپاه توجه شود تا سپاه از هر جهت مظهر کامل سرباز اسلام باشد.» بر اساس چنین نگاهی از سوی حضرت امام (ره) به فلسفه وجودی نماینده خود در سپاه، ایشان می‌فرمایند: «پاسدار اسلام باید هم خودش اسلامی باشد و هم دیگران را اسلامی کند و هم مشی آن اسلامی باشد.» با توجه به احکام صادره از سوی حضرت امام (ره) برای نمایندگان خود در سپاه در دهه اول انقلاب، می‌توان گفت: فلسفه وجودی نمایندگی، ولی فقیه در سپاه، ساخت یک سپاه معنوی با روحیه جهادی و انقلابی است. نماینده، ولی فقیه با تشکیلات در اختیار در سلسله مراتب سپاه، تربیت دینی و انقلابی پاسداران را بر عهده داشته و امر هدایت کلی سپاه در مسیر ارزش‌های اسلامی و انقلابی را عهده‌دار می‌باشد. همین نگاه حضرت امام (ره) نسبت به سپاه و فلسفه وجودی نمایندگی، ولی فقیه در سپاه در سه دهه گذشته، از سوی مقام معظم رهبری با قوت دنبال شده، رمز و راز موفقیت‌های سپاه دشمن‌شکن را باید در همین نگاه جست‌وجو کرد. معظم‌له در عبارتی خطاب به فرماندهان و مسئولان سپاه می‌فرمایند: «مکرر عرض کرده‌ایم کار سپاه متکی به معنویت است؛ معنویت منافات با پیشرفت‌های علمی و ابتکارات گوناگون علمی و عملی و شیوه‌های نو و سازماندهی‌های هوشمندانه ندارد... معنویت منافات ندارد با پرداختن به اصول مادی کار و تنظیم درست‌کار؛ بایستی این معنویت را حفظ کرد. این معنویت اساس کار است.» بنابر تدابیر و رهنمود‌های مقام معظم فرماندهی کل قوا، فلسفه وجودی نمایندگی، ولی فقیه در سپاه حفظ معنویت و ارتقای آن می‌باشد. ایشان در دیدار مسئولان نمایندگی، ولی فقیه در سپاه می‌فرمایند: «قوام سپاه به روحیه انقلابی و ایمان جوانان آن است. برادران عقیدتی سیاسی که در سپاه مشغول هستند، این کار را بایستی خیلی مهم بشمارند.» در عبارت دیگری معظم‌له می‌فرمایند: «فرزندان سپاه و برادران سپاهی، مظهر ایمان و تقوا باشند. برای این کار، نمایندگی، ولی فقیه در سپاه پاسداران، محور و نقطه مرکزی و اصلی است.» بر اساس همین فلسفه وجودی نمایندگی، ولی فقیه در سپاه، رهبر حکیم و فرزانه انقلاب اسلامی، در حکم مسئولیت نماینده جدید، ولی فقیه در سپاه حضرت حجت‌الاسلام والمسلمین حاج صادقی، انتظارات اصلی خود را اینچنین بیان می‌دارند: «ارتقای معنویت و بصیرت دینی و تقویت روحیه جهادی و انقلابی آحاد فرماندهان و پاسداران و بسیجیان و خانواده‌های آنان با بهره‌گیری از حوزه‌های علمیه و استفاده از روحانیون عالم و عامل و اثرگذار و هماهنگ با سیاست‌های ابلاغی و تعامل هم‌افزا به فرماندهی کل سپاه مورد انتظار است. در متن این حکم، سه محور اصلی از مأموریت‌ها و وظایف نمایندگی به صورت برجسته و با تأکید مورد مطالبه قرار گرفته است. با توجه به این حکم و احکام پیشین صادرشده برای نمایندگان قبلی، ولی فقیه در سپاه و همچنین سیاست‌های ابلاغی از سوی مقام معظم رهبری و فرماندهی کل قوا، می‌توان دریافت که رسالت نمایندگی، ولی فقیه در سپاه، صیانت از هویت اسلامی، انقلابی، جهادی، ولایی و مردمی سپاه و بسیج است. نمایندگی، ولی فقیه بر اساس این رسالت مهم، تعیین‌کننده و سرنوشت‌ساز، می‌بایست اسلام ناب مبتنی بر ولایت‌محوری و فرهنگ جهاد فی‌سبیل‌الله را، همانند خونی حیات‌بخش در رگ‌های سپاه جاری سازد و آن را در تفکر، اندیشه و تمامی حوزه‌های کارکردی و عملکردی سپاه و بسیج متجلی نماید. به طور قطع، سپاه سامان‌گرفته بر پایه‌های ایمان و معنویت، معرفت دینی و روحیه انقلابی و جهادی با هویت برتر ولایت‌مداری، سپاهی شکست‌ناپذیر خواهد بود. با وجود چنین سپاهی، توطئه‌ها هر چند بزرگ هم باشد، خنثی خواهد شد. با وجود چنین سپاهی، اساساً مشکل لاینحلی برای انقلاب، نظام اسلامی و ملت ایران متصور نخواهد بود. چنین سپاهی به طور قطع، ظرفیت، قابلیت و شایستگی دریافت نصرت‌های الهی در تمامی حوزه‌های مرتبط با رسالت خود، یعنی پاسداری از انقلاب اسلامی و دستاورد‌های آن را خواهد داشت. آری در پرتو چنین نگاهی به سپاه است که مقام معظم رهبری در تشریح رسالت و فلسفه وجودی نمایندگی، ولی فقیه در سپاه می‌فرمایند: «اصل قضیه، دفاتر نمایندگی امام است که با حضور یک عده روحانی آشنا به مسئولیت و دارای معرفت و روحیه انقلابی و خستگی‌ناپذیر و پرامید در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تشکیل یافته است. اگر در مجموعه سپاه، این مهم تأمین شد، به نظر ما هیچ مشکل دیگری، مشکل اصلی نیست و قابل حل شدن است.»