قضیه ۱،۴۰۰،۰۰۰ تومان مساعده برای حج چیست؟

خبرگزاری ایسنا: هزینه حج واجب ۹۷ درحالی از سوی سازمان حج و زیارت، یک میلیون و ۴۰۰ هزار تومان کمتر از مبلغ واقعی اعلام شد که این سازمان وعده داد این پول را با عنوان «مساعده بانک» از سرجمع هزینه‌های حج کسر می‌کند، اما حالا اعلام کرده این مبلغ را در قسط دوم که سال آینده از مردم می‌گیرد، کم خواهد کرد. سازمان حج و زیارت تا کنون توضیح نداده چرا بانکی که دست کم ۱۲ سال پول حج مردم را نزد خود داشته، اینک به چه علت باید به مردم مساعده بدهد؟ آیا این مساعده به ماجرای جنجال برانگیز سود‌های بانکی حج که حدود پنج سال پیش برملا شد، برنمی گردد؟ ماجرای تخطی بانک‌ها از پرداخت سود واقعی به سپرده‌های حج و عمره در سال ۹۱ برای نخستین بار از سوی نماینده، ولی فقیه در امور حج علنی شد، هرچند که سازمان حج و زیارت چراغ خاموش موضوع آن را پیگیری می‌کرد. در سالی که قیمت سفر حج با افزایش بی سابقه و ناگهانی روبرو شد و رییس سازمان حج سعی کرد آن را متاثر از نوسانات نرخ ارز بداند، حجت‌الاسلام سیدعلی قاضی‌عسکر در جمع روحانیون کاروان‌های عمره مفرده در قم و تهران اشاره‌ای کوچکی به اصل قضیه کرد و گفته بود: «سپرده‌گذاری مردم در بانک‌ها موجب شده تا بیشترین سود نصیب بانک‌های عامل شود و سپرده‌گذاران با کاهش ارزش پول دچار خسران شوند.» هرچند که در بوق کردن این قضیه، بانک‌ها را وادار نکرد در پرداخت سود واقعی به سپرده‌های حج، تجدید نظر کنند. سال ۹۲ سرانجام رییس وقت سازمان حج و زیارت اعلام کرد که می‌خواهد با مسؤولان بانک ملی که آن زمان حق انحصاری سپرده‌های حج را داشت، مذاکره کند تا در روند پرداخت سود سپرده، تجدید نظر شود. حجت الاسلام موسوی حتی تهدید کرد بانک عامل را تغییر می‌دهد و دامنه این دگرگونی را تا نوع سپرده گذاری و شکل ثبت نام می‌کشاند، بعد هم وعده داده بود که بانک حج را راه اندازی کنند و معتقد بود؛ در این طرح سعی بر آن خواهد شد که سپرده‌ها در راه صحیح و درست استفاده شود که حداقل مابه التفاوت از مردم گرفته نشود یا کمتر گرفته شود. تا آن سال سپرده‌های حج صرفا با عنوان علی الحساب در بانک شناخته می‌شد که حتی تا مقطعی سود پرداختی به آن نسبت به حساب‌های کوتاه مدت نیز کمتر بود. این درحالی بود که سال‌های انتظار ودیعه گذاران برای حج، از همان ابتدا مشخص می‌کرد که این حساب‌ها باید بلند مدت محاسبه شوند، اما اشخاصی که مثلا سال ۸۴ ودیعه گذاری کرده بودند در سال ۹۲ حدود یک میلیون تومان سود گرفتند که این مبلغ کمتر از سود سپرده کوتاه مدت آن زمان (۱۴ درصد) محاسبه شده بود، در شرایطی که همان موقع به سپرده‌هایی با بیش از پنج سال ماندگاری با عنوان بلند مدت، ۲۰ درصد سود تعلق می‌گرفت. سازمان حج و زیارت هیچ وقت سرانجام آن مذاکرات و خط و نشان‌ها را اعلام نکرد، اما از سال ۹۲ به بعد بود که «غیر رسمی» اعلام شد هنگام ثبت نام در کاروان‌های حج، به هر یک از صاحبان سپرده، مبلغی به عنوان «مساعده» از سوی بانک پرداخت می‌شود که از ۹۰۰ هزار تومان در سال ۹۲ آغاز شد تا امروز که رسما علام شده برای حج ۹۷ رقم رقم مساعده به یک میلیون و ۴۰۰ هزار تومان رسیده است. پولی که رییس سازمان حج و زیارت موقع اعلام هزینه سفر حج باز بی انکه علت پرداخت این مساعده را روشن کند، از سرجمع مبلغ کسر کرد، اما اکنون به مردم اطلاع داده شده که قیمت کاروان‌ها از حدود ۱۳ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان تا ۱۸ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان است که در دو قسط گرفته می‌شود و آن مساعده بانکی هم در پرداخت بخش دوم هزینه کاروان حج، محاسبه و کسر می‌شود.