وداع سینماگران با کارگردان «دلیران تنگستان»

خبرگزاری مهر: مراسم تشییع پیکر همایون شهنواز کارگردان «دلیران تنگستان» صبح امروز ۱۹ اسفندماه با حضور جمعی از سینماگران در ساختمان شماره ۲ خانه سینما برگزار شد. در ابتدای این مراسم محسن امیر یوسفی رییس کانون کارگردانان بیان کرد: صدای پای شخصیت‌های دلیران تنگستان را می‌شود شنید که برای استقبال از همایون شهنواز آمده اند؛ شخصیت‌هایی مثل رییسعلی دلواری و خالو حسین که این شخصیت‌ها تا ابد در جان ایرانیان می‌مانند. وی افزود: همایون شهنواز رفت و حسرت او در دل ما ماند. امروز در غم کارگردانی هستیم که تنها یک سریال ساخت، ولی با همان سریال در یاد ما مانده است. متاسفم از اینکه او از تلویزیون اخراج شد و شاهد آثار کمی از او بودیم. این کارگردان سینما بیان کرد: ما دو جلسه به ملاقات او در بیمارستان رفتیم و او همچنان با وجود سوختگی صحبت از عشق داشت. او همچنان صورت خندانی داشت و با شعور و حال صحبت می‌کرد و علیرغم اینکه چند سالی با سرطان مبارزه می‌کرد و سوختگی داشت همچنان دلسوخته دیگران بود. متاسفم به سوگ این مرد بزرگ نشستیم. باید توجه بیشتری به پیشکسوتان سینما و تلویزیون داشت. نام و خاطره همایون شهنواز تنها با یک سریال تا ابد در خاطر ما می‌ماند. محمدرضا عرب سخنگوی کانون کارگردانان نیز بیانیه کانون کارگردانان را خواند. محمدجواد حق‌شناس رییس کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای اسلامی شهر تهران نیز در این مراسم گفت: بسیار سخت و اندوهگین است که جمع شده ایم تا از یکی از بزرگان عرصه تصویر که با تنی سوخته و جسمی آسیب دیده از رنج ما را تنها گذاشت، خداحافظی کنیم. روح بزرگ او هیچگاه شفافیت و روشنایی و تعالی بخشی خود را از دست نداد. همایون شهنواز را با نام و سریالش از دهه پنجاه میشناسم یعنی زمانی که نوجوان بودم و به خاطر موقعیت خانوادگی ام که یک روحانی زاده بودم برای اولین بار با این سریال با شهنواز آشنا شدم و اولین ارتباط من با تلویزیون با این سریال آغاز شد که بخشی از نقش آفرینان آن از اجداد و پدران من بود که بخشی از رشادت‌های این سرزمین را روایت می‌کرد که مردانه در مقابل استعمار بزرگ زمان خود مقاومت کردند. وی افزود: «دلیران تنگستان» یکی از مهمترین سریال‌هایی است که در طول تاریخ تصویر کشور با موضوع مقابله با استبداد ساخته شده و حتی بعد از انقلاب هم پخش شد، ولی از تلخی‌های روزگار این بود که کارگردانش به جرم ساختن این سریال و همکاری با رژیم گذشته از تلویزیون اخراج شد در حالی که او هیچ عداوتی با کسی نداشت. از عجایب اینکه در تابستان رایزنی‌هایی با مسئولان داشتم و عنوان کردم که این سریال ۱۷ بار از تلویزیون پخش شده و در آن زمان شهنواز بخشی از حقوق خود را می‌خواست تا بتواند سریال دیگری بسازد، ولی متاسفانه این اتفاق نیفتاد. حق شناس عنوان کرد: امیدوارم تلویزیون حداقل بخشی از حقوق او را به خانواده اش بدهد. البته لازم است از مردم دشتی و تنگستان تشکر کنم که به او عنوان شهروند افتخاری دادند و از اینکه پاسخ مثبتی به درخواست خانواده او مبنی بر اینکه زمینه انتقال او به دلوار فراهم شود و در خانه رییسعلی دلواری دفن شود، تشکر می‌کنم. سپس اردشیر صالح پور از هنرمندان عرصه تئاتر به صحنه آمد و اظهار کرد: شهنواز با رنج‌های زیادی زیست و همواره دل در گرو این مرز و بوم داشت. آثار او هم رنگی از هویت ملی داشت و فرهنگ و ارزش‌های ملی این دیار را بازگو می‌کرد. پیش از انقلاب که همه میل به سرگرمی سازی داشتند او دل در گرو ارزش‌های ملی داشت؛ این است همان سینمای ملی و سریال ملی. وی افزود: امروزه شاید کمتر کسی تاریخ بخواند، اما بهتر است سریال «دلیران تنگستان» را یک بار دیگر ببینیم، چون این سریال خود تاریخ است. ملتی که به گذشته خود پشت می‌کند قطعا آینده خود را به توپ خواهد بست. «دلیران تنگستان» صدای انقلاب بود و خواهش می‌کنم رسانه ملی به حرمت شهنواز و مردم ایران این سریال را یک بار دیگر پخش کند تا ما احیا شویم. شهنواز قله‌ای بزرگ و پوشیده از برف است، اما جامعه هنوز خدمات او را درنیافته است. این نویسنده و پژوهشگر تاکید کرد: شهنواز باید بار دیگر به جامعه معرفی شود؛ چراکه آیین چراغ، خاموشی نیست و خدمات او دیده خواهد شد. خوشحالم که همایون به آرمان خود رسید و در جوار رییسعلی دلوار و در کنار خالو حسین به خاک سپرده می‌شود. دریغ که فیلمنامه «سیاوش» او به نتیجه نرسید و هیچ تهیه کننده‌ای زیربار این فیلمنامه نرفت حتی آخرین اثر او که درباره دو روز آخر اتفاقات ۲۸ مرداد بود به نتیجه نرسید و دریغ که او رفت. در ادامه پدرام اکبری از مستندسازان کشورمان بیان کرد: شهنواز کارمند رسمی تلویزیون ایران نبود، ولی قراردادی بود، اما حضور او مستحکم‌تر از کارمندان رسمی بود. او قبل از انقلاب هشت ماه زندانی سیاسی بود و با همراهی خانواده اش نجات پیدا کرد. همایون پرورده خانواده‌ای بود که پدرش از آگاهی‌های سیاسی برخوردار بود و بن مایه فکری همایون نیز از آگاهی‌های سیاسی و ملی برخوردار بود. وی افزود: شهنواز بعد از انقلاب برای اولین بار به بوشهر رفت و استاندار وقت به استقبال او رفت و همایون از فرودگاه تا آرامگاه رییسعلی دلواری با گریه رفت. او زمانی در هنگام اعتصابات ۵۷ در تلویزیون ملی نزد شریف امامی رفت و نخست وزیر وقت گفت: اگر اعتصاب کرده اید چرا سرکار می‌آیید و در ادامه شهنواز گفته بود نتیجه اعتراضات ما بعد‌ها مشخص می‌شود. این مستندساز عنوان کرد: چند نفر از ما در طول یک سال گذشته به او سر زده بودیم؟ در تابستان که نزد او رفته بودم همچنان به فکر ساخت اثر بود. در ادامه و به درخواست این مستندساز سرود‌ای ایران خوانده شد. نگار شهنواز فرزند این کارگردان نیز عنوان کرد: پدرم باعث سربلندی من و برادرم است گرچه هنوز باورم نیست که در مجلس او شرکت دارم. لازم می‌دانم از همه دوستان تشکر کنم که در این مجلس و دوران بستری شدن پدرم به بیمارستان آمدند. وی افزود: مهمترین و اولین خصلت پدرم عشق به ایران بود که باعث شد پس از اتمام تحصیلاتش در انگلستان به ایران بازگردد و رویداد‌های تاریخی را در قالب فیلم و سریال روایت و روی اسناد و مدارک تاریخی تحقیق کند و سپس سریال «دلیران تنگستان» و «روز‌های به یادماندنی» و «شاه خاموش» را بسازد. او حتی در شرایطی که تمام بدنش باندپیچی شده بود و عشق به زندگی داشت. این امید و دید به زندگی باعث می‌شد هیچ چیزی مانع از این نشود که او به اهدافش نرسد. من و برادرم به داشتن چنین پدر فرهیخته‌ای افتخار و تلاش می‌کنیم راه او را برای سربلندی وطنمان دنبال کنیم از ریس جمهوری به دلیل پیگیری روند درمان و همچنین خانه سینما و سازمان سینمایی تشکر می‌کنم. همچنین از زحمات محمدجواد حق‌شناس که بسیار تلاش کردند، جامعه خبری، مردم بوشهر و ... تشکر می‌کنم. شاهناز شهنواز خواهر همایون شهنواز نیز اظهار کرد: من عزادار از دست دادن برادری ارزشمند و ایران دوست نیستم من عزادار ملت ایران هستم که شخصیتی بزرگ که تاریخ را به عینیت درآورد هستم. همایون در زمانی که فرهنگ غربی در ایران پیاده می‌شد تنها کسی بود که سریال «دلیران تنگستان» را ساخت و دلیران خاموش را به صدا درآورد و این صدایی است که هرگز خاموش نمی‌شود. او در زمان حکومت گذشته عمر خود را در زندان ساواک گذراند آنهم در حالی که ساواک می‌خواست من را بگیرد، ولی همایون هیچگاه به آن‌ها نگفت که او را اشتباهی گرفته اند. شهنواز می‌گفت: بیش از صد نامه به رییس صدا و سیما برای بازپس گیری حقوقش نوشته، اما هیچکدام از آن‌ها پاسخی در پی نداشته است وی افزود: «دلیران تنگستان» می‌خواهد به ملت ایران بگوید که شما انقدر سرافراز هستند که هیچ قدرتی نمی‌تواند شمارا استعمار کند، اما صدا و سیما هنگام پخش همین سریال نام او را حذف کرد. وقتی بدن سوخته او در بیمارستان بود شهنواز به من گفت: صدا و سیما هیچکس را برای عیادت از من نفرستاد و می‌بینید که این نتیجه میهن دوستی است. شهنواز می‌گفت: بیش از صد نامه به رییس صدا و سیما برای بازپس گیری حقوقش نوشته، اما هیچکدام از آن‌ها پاسخی در پی نداشته است. بیمارستان شهید مطهری آنچه در توانش بود انجام داد، اما پزشکان گفتند ما تجهیزات و لوازم کمک را نداریم و باید بدانید که ما تلاش مان را می‌کنیم و حقیقتا هم تلاش کردند. در پایان منوچهر شاهسواری مدیرعامل خانه سینما اظهار کرد: گاهی ما در طول عمرمان کار‌های زیادی می‌کنیم و به یاد نمی‌مانیم و برخی از ما کار پرتعدادی نمی‌کنیم و به یاد می‌مانیم و راز این امر میهن دوستی است. دلیران تنگستان تنها دلیران تنگستان نیستند بلکه همچنان دلیرانی وجود دارند که این سرزمین را با افتخار نگه می‌دارند و ما مدیون آن‌ها هستیم و حتما این جلسه به ما یادآوری می‌کند که برای ماندگاری باید کار بزرگ کرد. پیش از اینکه به آینده فکر کنیم به گذشته فکر می‌کنیم و فرزندان ما پرسش می‌کنند که چه برای آن‌ها گذاشته‌ایم و چه چیزی بالاتر از پاسخ دلیران تنگستان برای فرزندان شهنواز. اما باید دید ما چه می‌کنیم برای دلیران این روز‌های ایران. یادبود اصلی همایون برای ما عشق به سرزمین است و از همه می‌خواهم این عشق را با خودمان به همه جا ببریم. پیکر همایون شهنواز فردا ۲۰ اسفند ماه ساعت ۸:۳۰ صبح از میدان رییسعلی دلواری به سوی منزل این قهرمان ملی تشییع می‌شود. مراسم ختم این هنرمند دوشنبه ۲۱ اسفندماه در تالار ایوان شمس از ساعت ۱۵ تا ۱۷ برگزار می‌شود.