اعلان جنگ ترامپ علیه اقتصادهای جهان

خبرگزاری تسنیم: در جریان رقابت‌های ریاست جمهوری آمریکا، پرسشی که ذهن همه را به خود مشغول ساخت این بود که دونالد ترامپ در جریان یک جنگ چگونه عملکردی خواهد داشت. حتی افرادی که خلق و خوی وی را می‌پسندیدند از این نگران بودند او هنگام جنگ و نبرد طبلی تو خالی باشد. در پاسخ به این پرسش که دکمه بمب اتم را دست چه کسی بدهیم، همه متفق القول بودند که هیلاری کلینتون برای این کار بهتر است. بزودی عملکرد ترامپ در جریان یک جنگ را مشاهده خواهیم کرد؛ هرچند این جنگ شاید فقط جنگی تجاری باشد. رئیس‌جمهور آمریکا از تصمیم خود برای وضع تعرفه ۲۵ درصدی بر واردات فولاد و تعرفه ۱۰ درصدی بر واردات آلومینیوم به این کشور خبر داده است. با وجود مخالفت مشاوران ارشد ترامپ و حتی جمهوریخواهان کنگره این تصمیم گرفته شده است و به نظر می‌رسد منجر به بروز جنگ تجاری بین آمریکا و چین و دیگران خواهد شد. پیشتر نیز دولت آمریکا تعرفه‌های سنگین ۲۰ تا ۵۰ درصدی بر پنل‌های خورشیدی و ماشین‌های لباسشویی وارداتی وضع کرده بود. در واقع ویلبر راس وزیر بازرگانی آمریکا گفته است: ما همین الان هم در حال جنگ هستیم فقط ترامپ است که تیر اول را شلیک کرده است. شاید مقایسه جنگ تجاری با یک جنگ واقعی درست به نظر نرسد، اما جنگ‌های تجاری نیز همچون جنگ‌های واقعی نتایج و اثرات مخرب و ویرانگر و پیش بینی ناپذیری به دنبال دارند بویژه آن که ترامپ یک طرف ماجرا باشد. تمایل وی برای تلافی کردن و دادن پاسخ سنگین‌تر به هر اقدامی می‌تواند فوق‌العاده خطرناک باشد. اما واکنش چین و اتحادیه اروپا به اقدامات جنگی آمریکا در حوزه تجارت در چه سطحی خواهد بود؟ اتحادیه اروپا در واکنش به اقدامات تعرفه‌ای آمریکا علیه کالا‌ها و محصولات خود درحال بررسی فهرست کالا‌های وارداتی از آمریکاست. موتورسیکلت‌های ساخت شرکت هارلی دیویدسون و مشروبات الکلی اولین قربانیان سیاست جدید ترامپ خواهند بود. سال ۲۰۱۷ بالغ بر ۱۵۴ میلیون دلار مشروبات از آمریکا به اروپا صادر شده است. کالا‌های کشاورزی مثل پنیر، آب پرتقال، گوجه‌فرنگی و سیب‌زمینی نیز در فهرست احتمالی تلافی‌جویانه اتحادیه اروپا قرار خواهد داشت. کمیسر تجاری اتحادیه اروپا در این باره گفت: اتحادیه اروپا آماده است در برابر اقدامات تجاری محدودکننده آمریکا واکنشی سریع و متناسب از خود نشان دهد. ما در روز‌های آینده شکایتی را علیه اقدامات آمریکا به سازمان تجارت جهانی ارائه خواهیم کرد. وی افزود: اتحادیه اروپا سال‌ها متحد امنیتی نزدیکی برای آمریکا بوده است. اما وقتی ببینیم صنعتمان با اقدامات غیرعادلانه آمریکا در معرض خطر قرار گرفته و فرصت‌های شغلی اروپاییان به خطر افتاده، ساکت نخواهیم نشست. اقدام تلافی جویانه چین به‌دلیل حجم بالای تجارت بین دو کشور و وابستگی کشاورزان آمریکایی به بازار چین می‌تواند سنگین‌تر باشد. وزارت بازرگانی چین هم اکنون مشغول بررسی امکان کاهش واردات ذرت در واکنش به محدودیت‌های تعرفه‌ای گذشته آمریکاست. نیکلاس لاردی، کارشناس موسسه اقتصادبین‌المللی پیترسون تصمیم چین برای وضع تعرفه بر واردات ذرت از آمریکا را تیری بر قلب کشاورزی آمریکا دانسته و گفته است در پی وضع تعرفه‌های فولادی و آلومینیومی از سوی آمریکا باید منتظر پاسخ‌های جدی‌تر از سوی چین باشیم. تصمیم اخیر ترامپ برای وضع تعرفه‌های ۲۵ و ۱۰ درصدی بر واردات فولاد و آلومینیوم برای چینی‌ها بسیار تحریک آمیز بوده است هرچند تنها ۲ درصد کل واردات فولاد آمریکا از چین تامین می‌شود. این تصمیم وقتی اعلام شد که لیو هی، دستیار ارشد رئیس‌جمهور چین در واشنگتن به سر می‌برد تا دولت آمریکا را مجاب کند از سیاست وضع تعرفه بر کالا‌های وارداتی دست بردارد. آنچه مسلم است چین در برابر محدودیت‌های تعرفه‌ای آمریکا واکنشی سخت‌تر و شدیدتری در مقایسه با متحدان اروپایی آمریکا از خود نشان خواهد داد. اما اگر تردیدی در مورد واکنش و مقابله به مثل اتحادیه اروپا داشته باشیم بدون تردید کوچک‌ترین واکنشی با بزرگ‌ترین پاسخ ترامپ مواجه خواهد شد و این مسأله است که اوضاع را به سمت وخیم‌تر شدن سوق می‌دهد. ملانیا ترامپ در جایی گفته است که همسرش هرگونه عملی را ده برابر شدیدتر پاسخ می‌دهد. این رویکردی است که ترامپ در دوران فعالیت‌های تجاری اش هم داشته است و اغلب نتیجه خوبی از آن گرفته است. اما او این رویکرد خود را در جریان تنش‌ها و درگیری‌های جدی امتحان نکرده است. او حدود یک سال بر جنگ افغانستان و جنگ با داعش مدیریت داشته است، اما در هیچ یک از این دو مورد ارتش آمریکا با بازیگران قدرتمندی روبه‌رو نبوده است. چین اگر بخواهد می‌تواند ضربه اقتصادی سختی به آمریکا بزند و رئیس‌جمهور کنونی چین که به شکلی فزاینده در حال افزایش قدرت خود است براحتی می‌تواند چنین کاری را انجام دهد. اگر او این کار را بکند واکنش ترامپ چه خواهد بود؟ هیچ کسی پاسخ این پرسش را نمی‌داند در عین حال مسلم است هرگونه واکنش و تنش بین دو کشور بر سر تعرفه‌های تجاری می‌تواند از مرز‌های تجارت فراتر رود.