۱۰ فرمان طبی برای خانه تکانی بی‌خطر

هفته نامه سلامت: دکتر لیلا صدیقی پور گفت: بیشترین فشار هنگام رفت و روب خانه به ناحیه دست، شانه و گردن وارد می‌شود، چون هنگام کارکردن بیشترین فعالیت مربوط به این نواحی است، بنابراین برای جلوگیری از آسیب به این نواحی بهتر است به باید‌ها و نباید‌هایی که در ادامه ذکر می‌شود، توجه کنید. ۱- عدم تعادل را جدی بگیرید و در صورت لزوم کمک بگیرید اگر از قبل دچار آرتروز گردن، نشانگان تونل کارپال یا مشکلات مشابهی در ناحیه دست شده اید، باید احتیاط کنید. بهتر است از فرد دیگری برای انجام کار‌های خانه کمک بگیرید. در صورتی که دچار ضعف عضلانی هستید یا نمی‌توانید به خوبی تعادل خود را حفظ کنید به هیچ وجه روی چهارپایه یا نردبان نایستید. ۲- مراقب کشیدگی تاندون باشید تاندون‌ها در ناحیه شانه بیشتر آسیب می‌بینند که بیشتر به دلیل کشیدگی بیش از حد دست‌ها به بالای سر است. مثل زمانی که فرد دست‌ها را به طرف بالا می‌برد تا شیشه یا کابینت‌ها و... را تمیز کند یا به مدت طولانی در حال نصب پرده است. کشیدگی تاندون‌ها معمولا با درد شدید همراه است. برای جلوگیری از کشیدگی بیش از حد دست با گذاشتن چهارپایه زیر پا راحت‌تر می‌توانید کار‌های بالای سر را انجام دهید. ۳- سالم‌ترین روش بلند کردن اجسام را بیاموزید هنگام حمل اشیای سنگین نیز ممکن است به تاندون‌ها آسیب وارد شود. باری حمل اشیا سعی کنید شی را با دو دست بلند کنید. استفاده از یک دست، فشار وارده به تاندون ها، عضلات و مفاصل را بیشتر می‌کند. دست‌ها نباید حالت کشیده داشته باشد. سعی کنید جسم را به بدن نزدیک‌تر کنید. همچنین بهتر است از عضلات ناحیه لگن به عنوان تکیه گاه استفاده کنید. ۴- نشانه‌های تونل کارپال را بشناسید یکی از مشکلات شایع در خانم‌های تنگی کانال دست است. این مشکل به مرور زمان ایجاد می‌شود. خانم‌ها کار‌هایی ماند شستشو، دوزندگی، بافندگی و... که مستلزم خم و راست کردن دست است را نباید زیاد انجام دهند. اعمال تکراری باعث آسیب عصبی می‌شود که از مچ دست عبور می‌کند. علامت آن نیز گزگز، بی حسی و درد در ناحیه دست و ۳ انگشت کناری است. خانم‌هایی که چنین مشکلی را از قبل دارند از چلاندن لباس، سبزی خرد کردن و... قبل از عید یا هر روزی از سال باید بپرهیزند و به محض اینکه احساس درد، بی حسی و خواب رفتگی کردند به پزشک خود مراجعه کنند. این بیماری در مراحل اولیه با بستن مچ بند یا تزریق‌های داخل مچ دست تا حدودی بهبود می‌یابد، ولی در موارد شدید به جراحی نیاز دارد. ۵- آرتروز خودتان را تشدید نکنید آرتروز‌های دست، یک شبه و با کار کردن ایجاد نمی‌شوند و بیشتر در افرادی که سن بالایی دارند، دیده می‌شود. مبتلایان به آرتروز هم باید از انجام کار‌های ظریف و ریز با دست به مدت طولانی که باعث آسیب به مفاصل مچ و... می‌شود، خودداری کنند. ۶- گردن خود را برای مدت طولانی ثابت نگه ندارید موضوع بعدی درد‌های گردن است. درد‌های گردن معمولا به اطراف گسترش پیدا می‌کند. یعنی فرد در بازوها، ساعد و نوک انگشتان هم ممکن است درد داشته باشد. درد‌ها گاهی تیرکشنده هستند. در این مواقع باید به بیرون زدگی دیسک هم شک کرد. البته تشخیص بر عهده پزشک است. برای پیشگیری از درد گردن هم وضعیت قرارگیری گردن بسیار مهم است. بسیاری از افراد برای انجام کاری، مدت طولانی سر را در وضعیت پایین قرار می‌دهند؛ مثلا هنگام پاک کردن حبوبات یا شستشوی ظرف و لباس و جارو کردن. در این حالت گردن زیاد به سمت پایین خم می‌شود و فشار روی عضلات گردن و دیسک‌های بین مهره‌ای را بیشتر می‌کند. بهتر است هنگام کار سر را راست و به سمت جلو بگیرید. ۷- از عضلات گردن برای نگه داشتن اشیا استفاده نکنید گرفتن سر به یک سمت نیز باعث درد ناحیه کتف و گردن می‌شود. بسیاری از خانم‌ها هنگام کار گوشی بی سیم را بین گوش و صورتشان قرار می‌دهند و برای جلوگیری از افتادن گوشی، سر را به یک سو خم می‌کنند. انقباض عضلات به مدت طولانی در این وضعیت باعث دردناک شدن گردن می‌شود. ۸- استراحت یادتان نرود بین فعالیت‌های روزمره باید زمانی را به استراحت اختصاص داد. انجام حرکات کششی ساده در ناحیه گردن یا حرکات کششی در دست‌ها و بازو بسیار مفید هستند. بهتر است بعد از کار چند دقیقه‌ای دراز بکشید. ۹- دردتان را با گرمادرمانی تسکین دهید بروز درد در اندام‌هایی مانند دست و گردن بعد از کار طبیعی است و به مرور برطرف می‌شود، ولی اگر درد شدید و تیرکشنده یا احساس خواب رفتگی در عضو وجود داشته باشد، نیاز به بررسی‌های بیشتری است. برای درد‌های ساده، استفاده از کمپرس گرم، حمام آب گرم، تشک برقی و... بسیار مفید هستند. البته اگر در اثر افتادن دچار کوفتگی در قسمتی از دست یا گردن شده اید بهتر است تا یکی- دو روز اول سرمادرمانی کنید. یعنی کیسه یخ را روزی ۳ بار و هر بار ۱۰ دقیقه روی محل آسیب قرار دهید. ۱۰- هرگز به شکسته بند‌ها مراجعه نکنید بعضی‌ها هنوز برای درمان درد‌هایی مانند درد دست و گردن به شکسته بند‌ها مراجعه می‌کنند. این کار اصلا توصیه نمی‌شود. بار‌ها دیده شده که مراجعه به شکسته بند‌ها باعث شکستگی مهره‌های کم، دست و... شده است. ۵ توصیه تکمیلی ۱- زمان شستشوی کف حمام، دستشویی یا آشپزخانه از سفیدکننده‌های که در مراکز خرید به فروش می‌رسند، استفاده کنید و هرگز خودتان اقدام به ساختن سفیدکننده جدید نکنید. ۲- بعضی از خانم‌ها برای اثربخشی بیشتر دو ماده را که از خاصیت آن اصلا اطلاعی ندارند با هم مخلوط می‌کنند. این ترکیبات ممکن است باعث واکنش‌های شیمیایی جدید شوند که استنشاق آن بسیار خطرناک است. ۳- زمان استفاده از مواد شوینده حتما در و پنجره را باز بگذارید که ماده شیمیایی پخش شده در فضا به سرعت از محیط خارج شود. اگر دچار مشکلات تنفسی و حساسیت شدید به سرعت مکان را ترک کنید و وارد فضای آزاد شوید. ۴- مواد شوینده را داخل ظروف نوشابه یا ظروفی که در آن مواد خوراکی نگه داشته می‌شود، نریزید. ظروف غذایی این شبهه را برای کودکان ایجاد می‌کند که مایع داخل آن خوراکی است و ممکن است در نبود شما شیشه را سر بکشند. خوردن مواد شوینده بسیار خطرناک است و حتی ممکن است باعث مرگ کودک شود. مواد شوینده حتما باید دور از دسترس کودکان در کمد‌های قفل دار نگهداری شوند. ۵- هنگام شستشوی آشپزخانه یا حمام حتما کنتور برق را قطع کنید و در صورت برق گرفتگی نیز خونسردی خود را حفظ کنید و با استفاده از یک چوب یا جسم عایق مصدوم را از منبع برق جدا کنید و از اورژانس کمک بخواهید.