کنفرانس کویت یا طرح مارشال برای سازندگی عراق

خبرگزاری ایرنا: تعداد زیاد کشور‌های حاضر و شرکت‌ها و نهاد‌های غیردولتی و خیریه بین المللی و منطقه‌ای که در این کنفرانس شرکت کرده اند، این باور را در نزد کارشناسان و حتی مقامات عراقی ایجاد کرده که بغداد واقعا با طرحی مشابه طرح مارشال رو به رو است. بغداد به نوبه خود از اجرای طرح مشابه طرح مارشال برای بازسازی عراق دفاع کرده و 'ابراهیم الجعفری' وزیر خارجه این کشور در چند مورد چنین درخواستی را از جامعه جهانی بویژه از دولت آمریکا مطرح کرده است. این اولین بار نیست که در کنفرانسی بین المللی که برای بازسازی عراق برگزار می‌شود، با عنوان 'طرح مارشال برای سازندگی عراق' یاد می‌شود. برای نخستین بار در جریان کنفرانس مادرید که تنها پنج ماه پس از سقوط رژیم 'صدام' در بهار ۲۰۰۳ برگزار شد، طرحی همانند مارشال برای سازندگی عراق مطرح شد. در آن کنفرانس همانند کنفرانس کنونی کویت نیز ۷۰ کشور شرکت کرده و ده‌ها شرکت و نهاد خیریه بین المللی و منطقه‌ای شرکت داشتند و بالغ بر ۲۰ میلیارد دلار برای سازندگی عراق نیز جمع آوری شد، اما هیچگونه بازسازی در این کشور اجرا نشد و مشخص نیست که مبالغ جمع آوری شده از آن کنفرانس چه سرنوشتی پیدا کرد. به اعتقاد برخی کارشناسان عراقی، طرف‌هایی که در منطقه اکنون از طرح مارشال گونه برای سازندگی عراق سخن می‌گویند، بیش از اینکه انگیزه‌های سازندگی و اقتصادی داشته باشند، به دنبال اهداف سیاسی برای محدود کردن دولت مرکزی بغداد هستند. 'طرح جرج مارشال' وزیر خارجه وقت آمریکا با هدف تقویت و بازسازی کشور‌های اروپایی غربی پس از جنگ جهانی دوم که در محور آمریکا بودند، به اجرا درآمد و عملا کشور‌های اروپای شرقی که در محور اتحاد جماهیر شوری وقت بودند، از آن کمک‌های مالی آمریکا و سازندگی محروم شدند. سایت خبری 'العربی الجدید' دوشنبه گذشته در گزارشی از کنفرانس کویت برای بازسازی عراق، به صراحت به این مسئله اشاره کرد و نوشت که هدف کنفرانس کویت برای ایجاد نوعی موازنه سیاسی بین کشور‌های بزرگ منطقه و در نتیجه کاستن از 'نفوذ ایران در عراق' است. بر خلاف این انتظارات، دولت عراق موضع خود را در خصوص ضرورت مشارکت جمهوری اسلامی ایران - خصوصا - در بازسازی و سازندگی عراق به صراحت در سطوح مختلف عنوان کرده و ایران در سطح وزیر خارجه، یکی از کشور‌های حاضر در کنفرانس کویت است. تجارب سنوات گذشته و مواضع جمهوری اسلامی ایران نسبت به عراق، باعث شده تا اعتماد شهروندان عراقی بیش از پیش به سوی ایران جلب شود و بر همین اساس تهران را سالم ترین، صادق‌ترین و مطمئن‌ترین دوست خود بدانند. موضع جمهوری اسلامی ایران در قبال کنفرانس کویت، مبنی بر اینکه کشور‌های کمک کننده به عراق، بدون هیچ گونه پیش شرط و چشم داشتی، کمک‌های خود را در اختیار بغداد قرار دهند، مورد تقدیر و استقبال عراقی‌ها قرار گرفته است. این درحالی است که گفته می‌شود که کشور‌های دیگر از جمله کشور‌های عربی و آمریکا برای سرمایه گذاری در عراق، پیش شرط‌هایی مطرح کرده اند. عربستان سعودی خواستار تضمین سلامت سرمایه‌های خود در عراق شده و آمریکا می‌خواهد راسا سرمایه هایش را در عراق به کار گیرد و حاکمیت ملی عراق را از این طریق نقض کند و در این میان تنها ایران بوده که به دولت بغداد در سرمایه گذاری اعتماد کرده است. بر همین اساس است که برخی کارشناسان، نسبت به اجرایی شدن طرح مارشال در عراق به دیده شک و تردید نگاه کرده و بعید می‌دانند که چنین اتفاقی بیفتد. برخی دیگر از این گروه از تکرار تجربه کنفرانس مادرید، در کنفرانس کویت هشدار داده اند.