«شو» سوپرجت روسی در تهران

خبرگزاری تسنیم: جعفرزاده مدیر روابط عمومی سازمان هواپیمایی کشوری عصر دیروز گفت: درپی طرح توسعه ناوگان کشور، شرکت‌های هواپیمایی برای افزایش ظرفیت ناوگان خود گزینه‌های مختلفی را تحت بررسی و انتخاب دارند. وی با بیان این که این هواپیما دارای ۱۰۰ صندلی پرواز و قابلیت پرواز‌های منطقه‌ای و کوتاه برد را دارد، افزود: فردا از ساعت ۱۰ تا ۱۲ این هواپیما مورد بازدید ایرلاین‌های داخلی قرار خواهد گرفت. ماه‌ها پیش از آن‌که بحث خرید هواپیما‌های ایرباس از سوی مسئولان وزارت راه و شهرسازی اعلام شود، زمزمه‌هایی درباره فروش سوخو ۱۰۰ به ایرلاین‌های ایران مطرح شد. اخباری که واکنش وزیر راه و شهرسازی را به دنبال داشت؛ آخوندی شهریور سال ۹۴ در این‌باره گفته بود: چنین هواپیمایی (سوخو) هنوز از سازمان هواپیمایی کشوری مجوز پرواز در ایران را ندارد بنابراین سازمان هواپیمایی کشور چنین خریدی را تاکنون تایید نکرده و نمی‌کند مگر آن که در آینده این نوع از هواپیما بررسی شود. اوایل مهرماه همان سال عابدزاده رئیس سازمان هواپیمایی کشوری با بیان این‌که تاکنون درخواستی از ایرلاین‌ها برای خرید هواپیمای سوخو نداشته ایم، اظهار کرد: سازمان هواپیمایی کشوری پاسخگوی تقاضای ایرلاین‌های تجاری در رابطه با اظهار نظر فنی در خصوص این هواپیما است. وی با بیان این که هیچ هواپیمایی را به لحاظ فنی نمی‌توان رد کرد گفت: هواپیمایی که ساخته می‌شود تمام مجوز‌های پروازی را دارد و خرید هر هواپیمایی بستگی به برنامه ایرلاین‌های هوایی دارد. تمام هواپیما‌هایی که سامانه ایمنی را رعایت کرده اند بر اساس ظرفیت آن‌ها استفاده می‌شود و منعی در این زمینه نداریم. این در حالی بود که حدود دو ماه قبل از اعلام توافق با ایرباس برای خرید ۱۱۴ فروند هواپیما از سوی وزیر راه و شهرسازی اسپوتنیک به نقل از ایلیا تاراسنکو، رئیس شرکت هواپیماسازی سوخو اعلام کرد پس از اینکه تحریم‌های اعمال شده علیه ایران به طور کامل برداشته شوند، این شرکت حدود ۱۰۰ هواپیمای مسافربری اِس. اِس. جِی.۱۰۰ (سوخوی سوپرجت ۱۰۰) را به ایران خواهد فروخت. وی با بیان این که منافع بسیار عظیمی در اینجا وجود دارد. موضوع فروش هواپیما‌ها را با شرکت‌های هواپیمایی ایرانی مورد بحث قرار داده‌ایم و انتظار داریم تا ۱۰۰ عدد هواپیما به فروش برسد. وی افزود: ایران پس از سنجش قابلیت‌های صنعتی آن و (اخذ) گواهینامه‌های لازم، می‌تواند در خاک خود در فرآیند تولید هواپیمای مسافربری اِس. اِس. جِی.۱۰۰ (سوخوی سوپرجت ۱۰۰) مشارکت کند. ۲۶ دیماه سال ۹۴ وزیر راه و شهرسازی، توافق با ایرباس برای خرید ۱۱۴ هواپیما از توافق با شرکت ایرباس فرانسه برای خرید ۱۱۴ هواپیما برای هما خبر داد و گفت: در چند ماه اخیر مذاکرات بسیاری را با شرکت‌های دست اول تأمین کننده هواپیما داشته‌ایم. در دو بخش بحث کرده‌ایم یکی اینکه ساختار هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران را بازسازی کنیم که در این زمینه درگام نخست برای ۱۱۴ فروند هواپیما با ایرباس فرانسه توافق کرده‌ایم. آخوندی تأکید کرد: بحث دیگر این است که تمام شرکت‌های هواپیمایی داخلی را نیز بازسازی کنیم. در این زمینه نیز به دنبال استفاده از لیزینگ هواپیما با شرکت‌هایی که هواپیما عرضه می‌کنند، هستیم. همچنین با بیمه‌های مطرح دنیا برای تأمین هواپیما جهت بازسازی شرکت‌های هواپیمایی مرتبط مذاکره کرده‌ایم. حدود یکماه پس از اظهارات وزیر راه و شهرسازی، اسپوتینگ از زاویه‌ای دیگر علاقه‌مندی روس‌ها به فروش سوخو ۱۰۰ به ایرلاین‌های ایرانی را رسانه‌ای کرد. این رسنامه روسی به نقل از ولادیسلاو ماسالوف نایب رئیس شرکت روسی «متحده موتورسازی» اعلام کرد: تحویل ۱۰۰ فروند هواپیمای مسافربری سوپرجت سوخو تنها پس از تایید تولیدکنندگان آمریکایی قطعات هواپیما امکان‌پذیر خواهد بود. وی تاکید کرد:‌محدودیت رسمی در ارتباط با امکان تحویل هواپیما‌های مسافربری سوخو پس از لغو تحریم‌ها وجود ندارد، اما با این‌حال با توجه به اینکه برخی از تجهیزات در آمریکا تولید می‌شود، به اجازه شرکت‌هایی که تأمین‌کننده آن‌ها به‌شمار می‌رود، نیاز است؛ اما این یک فرآیند رسمی است. وی با بیان این‌که با توجه به ارزیابی‌های صورت گرفته بازار بالقوه برای تأمین هواپیما‌های مسافربری به ایران حدود ۱۰۰ فروند است، افزود: یک کارگروه ایجاد کرده‌ایم، چون این کار نه تنها مربوط به تأمین هواپیماست، بلکه به تمایل برای بومی کردن تولید تجهیزات در آنجا (ایران) نیز مربوط می‌شود. واکنش ایرلاین‌های ایرانی به ابراز تمایل روس‌ها دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی به خبر اسپوتینگ درباره فروش سوپر جت ۱۰۰ سوخو به ایران به فاصله چند روز پاسخ داد. وی ۲۰ آبان‌ماه سال ۹۴ در این‌باره گفته بود: بحثی جدی برای استفاده از هواپیمای سوخو ۱۰۰ بین شرکت‌های هواپیمایی داخلی وجود ندارد. مقصود اسعدی‌سامانی با یادآوری این‌که شرکت‌های سازنده هواپیما در دنیا محصولات خود را به ایرلاین‌های داخلی عرضه کرده‌اند، بیان کرد:‌هنوز هیچ قراردادی برای خرید هواپیما بیان شرکت‌های هواپیمایی ایرانی و سازندگان هواپیما امضا نشده است. بحث جدی در خصوص خرید هواپیمای سوخو در سطح شرکت‌های هواپیمایی داخلی وجود ندارد. وی در عین حال ادامه داد: البته شاید مقامات بالاتر مذاکره‌ای در این رابطه داشته‌اند که از آن اطلاعی نداریم. در شرایطی که ۵ دیماه سال گذشته خبر‌هایی درباره امضایتفاهمنامه هواپیمایی آسمان با شرکت هواپیماسازی سوخو برای هواپیما‌های سوپرجت منتشر شد که دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی چند روز بعد مباحث مربوط به فروش این نوع هواپیما‌ها به ایرلاین‌های ایرانی را از اساس تکذیب کرد. اسعدی سامانی در این‌باره گفته بود: در مذاکرات ایرلاین‌های ایرانی و شرکت سوخو بحث خرید هواپیما مطرح نیست، چون این نوع هواپیما هنوز برای ایرلاین‌ها ناشناخته است. وی با بیان این‌که ۳ ایرلاین به اجاره این نوع هواپیما تمایل دارند، افزود: چنانچه سوخو ۱۰۰ در دوره اجاره تونمندی خود را به اثبات رساند می‌توانیم به خرید آن در آینده‌ای نزدیک امیدوار بود. فروش ۱۲ سوخو ۱۰۰ به ایران اوایل مردادماه امسال اسپوتنیک اعلام کرد: روسیه با ایران برای فروش ۱۲ هواپیمای سوخوسوپرجت ۱۰۰ توافق کردند و احتمال دارد که در آینده نیز قراردادی برای فروش ۳۰ هواپیمای دیگر امضا کنند. اما چند روز بعد شرکت هواپیماسازی مسافربری سوخوی روسیه گزارش‌ها در مورد امضای موافقتنامه تحویل هواپیما‌های سوخوی سوپرجت ۱۰۰ به ایران را تکذیب کرد. دو سال و چند ماه از آغاز تایید و تکذیب‌ها در خصوص خرید یا اجاره هواپیما‌های روسی سوخو به ایرلاین‌های ایرانی می‌گذرد. قرار است تا ساعاتی دیگر یک فروند هواپیما‌های سوخو ۱۰۰ در آشیانه هواپیمایی آسمان در معرض دید ایرلاین‌های داخلی قرار گیرد. ایرلاین‌های روسی علاقه چندانی به استفاده از سوخو ۱۰۰ ندارند و این شرکت‌ها ترجیح می‌دهند تا اطلاع ثانوی از هواپیما‌های غربی در خطوط هوایی خود استفاده کنند. در این بین موانعی نیز برای بکارگیری این هواپیما در ایران وجود دارد. هواپیما‌های تولید بلوک شرق از جمله توپولف، آنتونوف و ... خاطرات خوشایندی را برای ایرلاین‌های ایرانی و مصرف‌کنندگان آن‌ها به جای نگذاشته‌اند. عدم اعتماد به هواپیما‌های روسی چالش بسیار بزرگی برای سوخو ۱۰۰ است. مانعی که مسئولان وزارت راه و شهرسازی نیز به طور ضمنی به آن اشاراتی داشته‌اند. به هر حال خرید یا اجاره هواپیمای سوخو ۱۰۰ با توجه به تولید مشترک آن با برخی کشور‌های غربی و استفاده از قطعات و موتور تولید آمریکا و اروپایی‌ها نیازمند صدور مجوز خزانه‌داری آمریکاست. در مجموع سوخو برای ورود به بازار حمل‌ونقل ایران راه طولانی در پیش دارد و "شو" امروز شروع یک برنامه تبلیغاتی گسترده برای پیدا کردن یک مشتری تشنه هواپیما‌های نو است.