چرا غرب نگران نزدیکی دو کره است؟
با وجود تنش های فراون میان کره شمالی و غرب به ویژه آمریکا، سئول به عنوان یکی از مهمترین هم پیمانان واشنگتن در مسیر آشتی با پیونگ یانگ گام بر می دارد اما این اقدام موجب نگرانی غرب شده است.
خبرگزاری مهر: اسپوتنیک در تحلیل خود درباره علت نگرانی غرب از نزدیک شدن کره جنوبی به کره شمالی می نویسد: در ماه ژانویه، جهان به معنای واقعی کلمه از حرکت جدید پیونگ‌یانگ در خصوص مذاکره با کره جنوبی، مشارکت در بازی‌های المپیک و حتی اتحاد احتمالی دو کره بسیار متعجب شد.
اما آنچه در این میان جالب توجه است، جدول زمانی تغییر لحن کره شمالی است که پرسش‌هایی را در اذهان به وجود می‌آورد. پرسش‌هایی از قبیل آنکه چرا پیونگ‌یانگ هم اینک اقدام به اتخاذ این لحن کرده است؟ مشارکت کره شمالی در بازی‌های المپیک چه چیزی در بر خواهد داشت؟ چرا واشنگتن چنین واکنشی به این مسئله نشان داده است؟ و غیره.
ورود شبه‌جزیره کره به سال ۲۰۱۸، ورودی پرسرو صدا و پرهیاهو بود. «کیم جونگ اون» رهبر کره شمالی طی سخنرانی‌های آغاز سال نو میلادی با ابراز امیدواری به بهبود روابط با سئول و گشایش مذاکره میان دو کره، دست دوستی خود را به سمت کره جنوبی دراز کرد و اندکی بعد پیونگ‌یانگ از آمادگی خود برای مشارکت و حضور در بازی‌های المپیک «پیونگ چانگ» کره‌جنوبی و اتحاد احتمالی با سئول سخن گفت. این تغییر لحن کره شمالی دقیقا همان چیزی است که پس از ماه‌ها تنش شدید در شبه‌جزیره کره، هم اینک پرسش های متعددی را مطرح کرده که در این یادداشت به آن می‌پردازیم.
دلیل پیونگ‌یانگ برای گفتگو و سازش در شرایط فعلی چیست؟
«گئورگی تولورایا» رئیس بخش استراتژی روسیه در آسیا از موسسه اقتصاد آکادمی علوم روسیه در این باره می‌گوید: با نگاهی به گذشته درمی‌یابیم که اتخاذ این ژست از جانب کیم جونگ اون مورد انتظار بوده است و این اتفاق تاکنون چندین بار در تاریخ تکرار شده و هربار زمانیکه اوضاع کره شمالی به نقطه‌ای خطرناک رسیده، پیونگ‌یانگ به منظور تضعیف جبهه متحد دشمنانش، با کارت کره جنوبی بازی کرده و اینک نوبت دولت «مون جائه این» رئیس‌جمهوری کره جنوبی است که به این بازی تن دهد.
به اعتقاد این کارشناس، این اقدام نه تنها به کاهش فشار جامعه بین‌الملل بر کره شمالی کمک کرده، بلکه پیونگ‌یانگ با القای وجود راه‌حلی دیگر برای حل‌وفصل اوضاع جاری، خیال همسایگان خود را نیز راحت کرده است.
«الکساندر ورونتسوف» رئیس بخش شبه‌جزیره کره در مؤسسه مطالعات شرق و آکادمی علوم روسیه در این خصوص می‌گوید: «مون جائه این» نیز به شدت به این موضوع علاقمند است چرا که برای کره جنوبی بسیار مهم است که بازی‌های المپیک را با موفقیت سازماندهی و برگزار کند و این همان دلیلی است که آنها بخاطر آن فورا و مشتاقانه به طرح پیشنهادی «کیم جونگ اون» پاسخ دادند.
این تحلیلگر ادامه داد: کره شمالی به مدت شش ماه «مون جائه این» را تحت نظر داشته و درباره او تحقیق و مطالعه کرده است. من در جریان سفرم به پیونگ‌یانگ از آنها سؤال کردم که چرا به طرح‌ها و ابتکارعمل‌های دوستانه کره جنوبی پاسخ ندادند و آنها در جواب پرسش من گفتند: «ما به دقت در حال مطالعه و تحقیق هستیم و دولت جدید را از روی اقدامات و فعالیت‌های عینی آن قضاوت می‌کنیم و از آنجا که اقدامات عینی آن نمایانگر همبستگی کامل دولت جدید با آمریکا است، در نتیجه ما هم‌اکنون نمی‌توانیم چهره خودمختار سیاست کره جنوبی را ببینیم».
از سوی دیگر به اعتقاد «الکساندر ژبین» مدیر مرکز مطالعات کره در مؤسسه خاور دور روسیه، بازی‌های المپیک به بهانه‌ای مناسب و راحت تبدیل شده که دو کره به موجب آن به سمت یکدیگر قدم بردارند؛ به ویژه برای کره جنوبی که نباید به سمت متحد آمریکایی خود که اقداماتش منجر به بروز فاجعه در شبه‌جزیره کره خواهد شد، بازگردد.
چرا آمریکا روسیه را به عدم مشارکت در حل‌وفصل مناقشه کره متهم می‌کند؟
«دونالد ترامپ» رئیس‌جمهوری آمریکا روز ۱۷ ژانویه جاری در گفتگو با خبرگزاری رویترز، روسیه را به کمک به کره شمالی برای خلاصی از تحریم‌های بین‌المللی از طریق تأمین تجهیزاتی که چین دیگر به آن تحویل نمی‌دهد، متهم و ضمن بیان تردید خود به کارآمد بودن مذاکره با رهبر کره شمالی اعلام کرد: «روسیه در خصوص کره شمالی به هیچ وجه به ما کمک نمی‌کند و کمک‌هایی را که چین به ما می‌کند، از بین برده و خراب می‌کند».
مدیر مرکز مطالعات کره در مؤسسه خاور دور روسیه معتقد است آنچه آمریکایی‌ها در سر دارند، امتناع روسیه از پیوستن به تحریم‌های یکجانبه آمریکا علیه کره شمالی است و می‌گوید: روسیه در چارچوب قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد به تمامی الزامات و تعهدات خود پایبند بوده و معتقد است که اقدامات یکجانبه اعمال شده از سوی آمریکا و متحدانش کاملا غیرقانونی و ناعادلانه هستند بنابراین طبیعتا تمایلی به مشارکت در آن ندارد و این در حالی است که آمریکایی‌ها معتقدند از آنجا که اقدامات یکجانبه را به اجرا گذاشته‌اند، تمامی کشورهای دیگر باید از آنها پیروی کنند.
نشست «ونکوور» و دلیل دعوت نشدن چین و روسیه
اندکی پس از آنکه پیونگ‌یانگ مذاکره با همسایه جنوبی خود را آغاز کرد، آمریکا و متحدانش نشستی را بمنظور بررسی اوضاع جاری میان دو کره در کانادا سازماندهی کردند و این نشست در روز ۱۶ ژانویه جاری در شهر «ونکوور» برگزار شد. شرکت کنندگان در این نشست را عمدتا کشورهایی که در طول جنگ کره جنگیده بودند یا در مناقشه آن دوران سهیم بودند، تشکیل می‌دادند و نشست در غیاب روسیه و چین به عنوان دو کشور عضو «مذاکرات شش جانبه» در حل مناقشه کره برگزار شد.
الکساندر ورونتسوف در این باره می‌گوید: طرفداران ایده‌های آمریکا در این نشست حضور داشتند بنابراین چرا باید از مخالفانی که در گروه هماهنگ متحدان آمریکا ساز مخالف و ناهماهنگ می‌زدند، دعوت می‌شد؟
هدف این نشست صرفا تشدید نظام تحریم‌ها و اثبات وفاداری متحدان نبوده بلکه این نشست هدف دیگری مشتمل بر سنجش قاطعیت و عزم شرکت‌کنندگان در جنگ کره برای اعزام نیروهای خود به این شبه‌جزیره در صورت بروز مناقشه مسلحانه نیز داشته است.
چرا مشارکت کره شمالی در بازی‌های المپیک جهان غرب را نگران کرده است؟
تحلیلگران و رسانه‌های دولتی غرب بلافاصله در لحن جدید کره شمالی یک «اسب تروآ» را مشاهده کردند که به دقت از سوی پیونگ‌یانگ آماده شده بود. اغلب این رسانه‌ها، رسانه‌هایی بودند که سازماندهی یک دام، توطئه یا طرح فریبکارانه از جانب پیونگ‌یانگ برای اجرا در زمان انجام بازی‌های المپیک یا پس از آن را پیش‌بینی می‌کردند اما چرا حتی از این ابتکارعمل مسالمت‌آمیز کره شمالی هم برداشت منفی شد؟
«گئورگی تولورایا» رئیس بخش استراتژی روسیه در آسیا از مؤسسه اقتصاد آکادمی علوم روسیه در پاسخ به این پرسش می‌گوید: کره شمالی به خودی خود یک شیطان است که تمامی اقداماتش فریب، دام و تحریک تلقی می‌شود و چنانچه بگویید که شیطان می‌تواند کار خوبی انجام دهد، این خیانت است. بنابراین صرف‌نظر از آنچه کره شمالی انجام می‌دهد، آمریکایی‌ها و بخشی از ساکنان کره جنوبی اقدامات آن را مثبت نمی‌بینند.
از سوی دیگر به باور الکساندر ورونتسوف، از نظر دولت آمریکا تمامی اقدامات کره شمالی و حتی ابتکار عمل مسالمت‌آمیز آن نوعی تحریک تلقی می‌شود و این واقعیت که کره شمالی وجود دارد، تحریک‌آمیز است. در نتیجه هرگونه گرم شدن روابط بین دو کره به معنای تضعیف جبهه واحدی است که آمریکا آن را به دقت ساخته است.
آیا مشارکت در المپیک به معنای حل و فصل مناقشه دو کره است؟
بسیار محتمل است که آمریکا پس از پایان پیکارهای المپیک، با هدف وادار کردن کره شمالی به پاسخگویی، بار دیگر فشارها و اقدامات تحریک‌آمیز خود را تشدید کند.
به اعتقاد گئورگی تولورایا، چنانچه کره شمالی و جنوبی مشترکا بازی‌های المپیک را با موفقیت برگزار کنند و در خصوص موضوع مهمی چون دیدار سطوح بالای دولتی به توافق برسند، کار آمریکا برای برهم زدن این توافقات به شدت و بطور جدی سخت و پیچیده خواهد شد و این سناریویی است که احتمال تحقق آن ۳۰ درصد است.
از سوی دیگر، طبق ارزیابی «الکساندر ژبین» مدیر مرکز مطالعات کره در مؤسسه خاور دور روسیه، مشارکت کره شمالی در بازی‌های المپیک به معنای تغییر اساسی در روابط بین کره شمالی و جنوبی نیست و در بهترین حالت ممکن، شاهد بازگشت به وضع دو کره در سال‌های دهه ۲۰۰۰ میلادی خواهیم بود که طی آن نشست‌هایی با حضور رهبران دو کره و دیدارهایی در سطح وزرای این دو کشور انجام می‌شد.
کره شمالی چندی پیش در اقدامی نادر خواستار همکاری، ارتباط و اتحاد دو کره بدون کمک دیگر کشورها شد و طی بیانیه‌ای اعلام کرد که تمامی چالش‌ها علیه اتحاد در شبه جزیره کره را درهم خواهد کوبید و رزمایش نظامی مشترک با نیروهای خارجی برای توسعه روابط دو کره کمکی نخواهد کرد.