هشدار وزیر ارتباطات نسبت به ورود فناوری «بلاک‌چین»

روزنامه وطن امروز: وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات دیروز نسبت به ورود فناوری «بلاک‌چین» هشدار داد.

بلاک‌چین فناوری جدیدی در حوزه ارتباطات است که قابلیت اجرایی شدن روی «هر» بستری که بخواهید در آن «هر» داده‌ای را منتقل کنید، دارد. تاکید روی ۲ واژه «هر» به این دلیل است که بلاک‌چین تمام مرز‌ها و محدودیت‌ها را از بین می‌برد. جهرمی با بیان اینکه فناوری بلاک‌چین با مفهومی که آورده بزودی همه موضوعات را تحت تاثیر قرار می‌دهد، افزود: بلاک‌چین در چند سال آینده تحول شگرفی را در دنیا ایجاد می‌کند و اگر خود و ساختار خود را منطبق با این تغییرات نکنیم، دوباره در عرصه رقابت فناوری و فرهنگ بازنده خواهیم بود. آذری‌جهرمی با اشاره به برنامه‌ریزی کشور‌ها در حوزه اقتصاد دیجیتال اظهار کرد: در سال‌های گذشته ۱۰ شرکت نخست دنیا را شرکت‌های نفتی تشکیل می‌دادند، اما اکنون شرکت‌های فناوری اطلاعات جای آن‌ها را گرفته‌اند و آمریکایی‌ها سرمایه‌گذاری جدی را در این عرصه انجام داده‌اند. وی با بیان اینکه در عرصه کنونی، کشور‌ها در حال از دست دادن حاکمیت خود و در مقابل شرکت‌ها در حال قدرت گرفتن هستند، تصریح کرد: با ایستادگی در این حوزه‌ها سهمی برای خود ایجاد نمی‌کنیم و عرصه فناوری اطلاعات عرصه خلاقیت‌هاست و چند راه در مقابل آن بیشتر نداریم. وی با تشریح روش‌های پیش‌رو در برخورد با عرصه فناوری، خاطرنشان کرد: نخستین راه این است که در مقابل آن و سیلی که به راه افتاده تسلیم شویم یا اینکه در مقابل فناوری مقاومت کنیم و بایستیم. جهرمی در پایان از اختصاص رقم ۵۰۰ میلیارد تومان به عنوان اعتبار اولیه به کسب و کار‌های اعتباری خبر داد. بر اساس این گزارش، فناوری بلاک‌چین خدمتی به استفاده‌کنندگان خود ارائه می‌دهد که با برداشتن تمرکز از روی مرکز (سرور یا مرجع) هر آنچه می‌خواهند در فضای مجازی منتقل کنند. برای درک هر چه بهتر تعریف بلاک‌چین باید آن را در یک بستر پیام‌رسان مانند تلگرام مثال بزنیم؛ در حال حاضر پیامی که در تلگرام توسط فرستنده ارسال می‌شود، ابتدا به سرور تلگرام می‌رسد و بعد به شخص گیرنده ارسال می‌شود، این یعنی سرور و مرکز تلگرام مانند گمرکی بین پیام‌ها است. این مرکز بودن باعث می‌شود تلگرام در هر لحظه‌ای که بخواهد اجازه ارسال پیام یا هر فعالیت دیگری را از یک کاربر بر اساس هویتی که دارد بگیرد یا نگیرد، اصطلاحا از این طریق می‌تواند کاربر را مدیریت کند. همین مثال ساده برای تمام بستر‌هایی که داده‌ای در آن منتقل می‌شود صادق است. اساسا کاربران فضای مجازی بر عکس آنچه تصور می‌شود برای سرور‌های ارتباطی از طریق شماره تلفن، آی پی اینترنت یا آی‌پی دستگاهی که با آن به اینترنت متصل شده‌اند، شناخته‌شده هستند؛ این اطلاعات یا توسط اظهار شخص (برای مثال شماره انحصاری که در ورود به تلگرام ملزم به وارد کردن آن هستیم) یا توسط سرور (برای مثال گوگل بدون اینکه سوالی از کاربر خود بپرسد آی‌پی دستگاه را رصد می‌کند و برای هر شخصی که به این بستر وارد شده است ماهیتی تعریف می‌کند) برداشته می‌شود. قرار گرفتن تعریفی از هویت کاربر در کنار سرور باعث می‌شود سرور تسلط کاملی روی پیام‌های ارسالی و دریافتی داشته باشد. بلاک‌چین خدمتی را ارائه می‌دهد که ارسال‌کننده پیام، دیگر پیامش در سرور نرود و مستقیم به دست گیرنده برسد. برای مثال طرحی که اخیرا پاول دورف برای تلگرام در نظر گرفته است بر همین مبنا است. این طرح به معنای آزادی افسارگسیخته یا به تعبیری هرج‌ومرج در آن است. بلاک‌چین بر مبنای سرور شدن هر کاربر برای خودش است و دیگر سیستم واحدی روی عملکرد شما نظارت نمی‌کند؛ این یعنی پایان اعمال قدرت سرور روی کار کاربران، این فصل جدید ارتباطات تنها در تلگرام نخواهد بود بلکه در تمام زمینه‌ها قابلیت اجرا دارد. فناوری بلاک‌چین اساساً یک پایگاه داده توزیع شده از اسناد یا دفترکل عمومی از همه تراکنش‌ها یا رویداد‌های دیجیتال است که توسط اجزای تشکیل‌دهنده آن به شکل مشترک اجرا می‌شود. یعنی هر تراکنش در آن با توافق اکثریت اجزای سیستم محقق می‌شود و اطلاعاتی که یکبار وارد سیستم شده باشد، هرگز پاک نمی‌شود؛ به عبارت ساده‌تر در بلاک‌چین اطلاعات یک واقعه نه در یک سرور و با چک شدن و رجوع مداوم به آن سرور که در هسته‌های فراوانی که همانا کاربران آن سیستم هستند، نگهداری می‌شود و از این رو، قطع ارتباط سرور، منجر به قطع ارتباط شبکه نخواهد شد. وضعیتی که برای تلگرام باید این‌گونه آن را تشریح کرد که مدیران این نرم‌افزار قصد دارند اطلاعات این شبکه اجتماعی را بین کاربران نگهداری کنند که در این صورت، حتی با بستن ارتباط کاربران با سرور‌های تلگرام هم نمی‌شود تلگرام را فیلتر یا مسدود کرد. تجربه اجرای بلاک‌چین در پول‌های مجازی یکی از دلایلی که کشف مرکز و مبنای پول‌های مجازی ممکن نیست، بهره‌گیری این پول‌ها از فناوری بلاک‌چین است، همین مشخص نبودن مبدا پول باعث شده است امروز از بیت‌کوین در دارک‌وب و دیپ‌وب برای اعمال جنایتکارانه استفاده شود. مراودات بیت‌کوین به این صورت است که ۲ کاربر (می‌توانند ۲ نفر نباشند) در بستر کیف پول بیت‌کوین اقدام به انتقال ارز مطبوع خود می‎‌کنند، اما این تراکنش در هیچ سرور یا مرکزی ثبت نمی‌شود بلکه توسط دیگر استفاده‌کنندگان احتیاج به تایید دارد، این تاییدکنندگان درصدی از تراکنش را به خود اختصاص می‌دهند و این روال ادامه خواهد داشت. تصور اینکه دارک‌وبی دیگر در آینده‌ای نزدیک در تلگرام با بلاک‌چین آن رخ می‌دهد، دور از ذهن نیست. انسان‌ها ثابت کرده‌اند در برابر آزادی مطلق در فضای مجازی رفتار‌های غیرانسانی از خود نشان می‌دهند و آزادی بی‌حد و مرز در این بستر تاکنون اتفاقات ناخوشایندی را ایجاد کرده است. سوالی که در اینجا مطرح می‌شود این است که از دست دادن تسلط و اداره تلگرام توسط سرور‌ها و مدیران آن چه سودی دارد؛ آیا آن‌ها در راستای شعار آزادسازی به تمام معنای یک پیام‌رسان از خیر میلیارد‌ها دلار درآمدی که روی اداره و راهبری تلگرام داشتند می‌گذرند؟ جواب اینجاست که در صورت اجرای بستر بلاک‌چین روی تلگرام ابتدا اینکه به احتمال زیاد تلگرام برای نصب اپلیکیشن یا ساختن اکانت در بستر خود از شما پول دریافت خواهد کرد و نکته دیگر سیاست ایجاد پول مجازی در بستر تلگرام است که می‌تواند در کوتاه‌مدت مدیران این شرکت را با وجود اینکه بستر پیام‌رسان را از دست داده‌اند به صاحبان و مدیران پولی و بانکی هر کشوری که در آن اقبال تلگرام بیشتر باشد بدل کند.