منطقی نیست ایران از برنامه موشکی خود دست بکشد

خبرگزاری مهر: دونالد ترامپ رئیس جمهوری ایالات متحده آمریکا ساعاتی پیش برای یک دوره ۱۲۰ روزه دیگر تحریم‌های هسته‌ای ایران را تعلیق کرد. البته رئیس جمهور آمریکا هشدار داد این آخرین بار است که تحریم‌های هسته‌ای ایران را تعلیق می‌کند. ترامپ تعلیق مجدد تحریم‌های هسته‌ای را مشروط به اعمال تغییرات مد نظر خود در خصوص برجام کرده است. در همین حال گزارش‌ها حاکی است دولت آمریکا ۱۴ نهاد و شخصیت ایرانی دیگر را به لیست تحریم هایش افزوده است. در همین راستا خبرگزاری مهر گفتگویی با پروفسور «پل پیلار» رئیس سابق بخش تحلیل عملیات سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) انجام داد که متن کامل آن در زیر آمده است. پیلار از اساتید دانشگاه «جرج تاون» است و تاکنون مسئولیت‌های متعددی را بر عهده داشته که از جمله آن‌ها می‌توان به ریاست واحد تحلیل عملیات‌های سیا در شرق نزدیک، خلیج فارس و جنوب آسیا اشاره کرد. پیلار سابقه حضور در شورای اطلاعات ملی آمریکا را به عنوان یکی از اعضای اصلی آن نیز دارد. دونالد ترامپ رئیس جمهوری ایالات متحده آمریکا بار دیگر تحریم‌های هسته‌ای ایران را تعلیق کرد. اما عنوان کرد در صورتی که تغییرات مد نظر وی اعمال نشود برای آخرین بار است که تحریم‌های هسته‌ای ایران را تعلیق می‌کند. تغییرات مورد نظر ترامپ چیست؟ در بیانیه اخیر، رئیس جمهور ترامپ چهار حوزه‌ای را که خواهان ایجاد تغییر در آن است، بیان نمود. با این وجود او به این حوزه‌ها در ارتباط با طرح جدیدی که او می‌خواهد کنگره آنرا به صورت قانون در آورد، اشاره نمود. کنگره نمی‌تواند هر توافق بین المللی را که به مرحله اجرا درآمده تغییر دهد؛ بنابراین هر قانون یا طرحی باعث ایجاد تغییر در توافق هسته‌ای ایران نخواهد شد. کنگره ممکن است دو حوزه از چهار حوزه درخواستی ترامپ را مورد پذیرش قرار دهد که البته تغییر در این دو حوزه باعث ایجاد تغییری کاربردی در ارتباط با برجام و چگونگی اجرای آن نخواهد شد. یکی از این حوزه‌ها به بازرسی مربوط است. برجام در حال حاضر شرایط را برای بازرسی‌های درخواستی از سایت‌های اعلام نشده و بازرسی‌های منظم از سایت‌های مشخص و اعلام شده فراهم می‌کند. یکی دیگر از خواسته‌های ترامپ این است که ایران حتی نباید به قابلیت ساخت تسلیحات هسته‌ای نزدیک شود. برجام در حال حاضر مانع از نزدیکی ایران به قابلیت ساخت تسلیحات هسته‌ای است، نسب به آنچه قبل از آن بود؛ بنابراین هنوز مشخص نیست که این درخواست مبهم ترامپ دقیقا به چه معناست. تغییر در دو حوزه دیگر که ترامپ در این بیانیه به آن‌ها اشاره نموده بسیار سخت است: حذف بند «غروب خوورشید» یا تاریخ انقضاء برجام و نحوه برخورد با برنامه موشکی ایران. کاخ سفید به دنبال توافقی با کشور‌های اروپایی حاضر در برجام، برای محدود کردن غنی سازی ایران به طور دائم است. طبق توافق فعلی این موضوع در سال ۲۰۲۵ خاتمه می‌یابد. فکر می‌کنید اروپایی‌ها این شرط را می‌پذیرند و اگر چنین شود، ایران حاضر به پذیرش آن خواهد بود؟ بند «غروب خورشید» و مقرارت خروج از توافقنامه مفاد استاندارد توافقات کنترل تسلیحات هستند. این مفاد این واقعیت را منعکس می‌کنند که دولت‌ها به ندرت می‌خواهند خود را به موضوعی تا ابد متعهد کنند، با توجه به این واقعیت که شرایط مربوطه در طی سال‌های پیش رو تغییر خواهد کرد. اروپایی‌ها این واقعیت مهم را درک می‌کنند و آن‌ها همچین درک می‌کنند که مذاکره مجدد توافقی بین المللی که با دقت مورد مذاکره قرار گرفته مانند برجام عملی نیست. ایران قطعا تغییر ماده محدودیت زمانی را نمی‌پذیرد. اگر قرار بود ایران مفاد غنی سازی دائمی را بپذیرد قطعا زمانی که برجام برای اولین بار مورد مذاکره قرار می‌گرفت، آن را می‌پذیرفت. بحث کلی در مورد مفاد غروب آفتاب و آنچه رخ خواهد داد زمانی که تاریخ انقضاء برجام فرا رسید، گمراه کننده شده است. ایران و دیگر طرف‌های برجام در زمان انقضاء این توافق، با همان گزینه‌هایی مواجه خواهند شد که در زمان تدوین معامله اصلی مورد توجه قرار گرفته و در برجام ذکر شده است. در زمان انقضاء قرارداد اگر آن‌ها بر این باور باشند که این توافق منافع آن‌ها را تامین می‌کند نسبت به تمدید برجام اقدام خواهند کرد. اما اگر بر این باور باشند که برجام به نفع آن‌ها نیست آن را تمدید نخواهند کرد. ترامپ همچنین برنامه موشکی بالستیک ایران را در دستور کار قرار داده است. ایران بار‌ها تاکید کرده که برنامه موشکی اش به توافق هسته‌ای ارتباطی ندارد. با توجه به این مسئله، فکر می‌کنید که این شرایط به معنای پایان کار برجام باشد؟ از بین خواسته‌های ترامپ، این خواسته که برنامه موشکی ایران جزء لاینفک برنامه هسته‌ای باشد می‌تواند پایه و اساسی جهت خروج دولت او از برجام قلمداد شود. قطعا ایران حاضر نمی‌شود از برنامه موشکی خود دست بکشد زمانی که دیگر دولت‌های منطقه موشک‌های بالستیک داشته و برخی از آن‌ها دارای نیروی هوایی قویتر از نیروی هوایی ایران هستند. ایرانی‌ها اهداف موشک‌های عراق در طی جنگ ایران و عراق را به خوبی به یاد دارند. موشک‌های بالستیک در واقع موضوعی جدا از تسلیحات هسته‌ای است. بسیاری از دولت‌ها از جمله آن‌هایی که دارای تسلیحات هسته‌ای هستند از موشک‌های بالستیک برای اهداف استراتژیک مختلفی که نیاز به به کارگیری تسلیحات هسته‌ای نیست، استفاده می‌کنند.