اعتراضات مسالمت‌آمیز صنفی و مردمی چگونه باید برگزار شود؟

خبرگزاری فارس: برگزاری اعتراضات صنفی و یا مردمی برای نشان دادن نارضایتی نسبت به اتفاقات و یا شرایط گوناگون روندی است که در تمام کشور‌ها چه با انگیزه‌های سیاسی و چه با انگیزه‌های اجتماعی و اقتصادی برگزار می‌شود، اما باید توجه داشت که هر گونه اخلال در نظم عمومی می‌تواند نه‌تن‌ها از موثر و نتیجه‌بخش بودن این اقدامات جلوگیری کند، بلکه می‌تواند عواقب بسیار خطرناکی را هم برای جامعه و هم برای برگزارکنندگان آن در بر داشته باشد. آکادمی حقوق انسانی ژنو اتریش طی مقاله‌ای که در سال ۲۰۱۴ منتشر شد، اعلام کرد که برگزاری اعتراضات صنفی و یا اجتماعی حق مسلم تمام افراد یک جامعه است و دولت‌ها باید در این زمینه هم از نظر قانونی و هم از نظر ایجاد زمینه برگزاری اعتراضات مساعدت کافی را صورت دهند. سازمان‌های بین‌المللی و کارشناسان بر این باورند که بخشی از مسئولیت برگزاری مسالمت‌آمیز اعتراضات برعهده دولت‌هاست و آن‌ها باید زمینه برگزاری صلح‌آمیز و به دور از خشونت اعتراضات صنفی، اجتماعی و سیاسی را فراهم کنند. یکی از مسئولیت دولت‌ها فراهم کردن زمینه‌های قانونی برگزاری اعتراضات مسالمت‌آمیز است که ازجمله آن‌ها می‌تواند ارائه پیش‌نیاز‌های لازم برای صدور مجوز‌های قانونی در راستای اجرای آن‌ها باشد. کارشناسان معتقدند در صورتی که زمینه برگزاری اعتراضات مسالمت‌آمیز در کشور‌ها فراهم نشود این مسئله می‌تواند به بروز خشونت و یا ناآرامی اجتماعی مبدل شود. به‌طورکلی قانونمند کردن اعتراضات به مردم این امکان را می‌دهد تا خواسته‌های اقتصادی، سیاسی و اجتماعی خود را در قالبی کاملاً قانونمند مطرح کرده و در کنار شنیده شدن خواسته اشان، نتایج برگزاری اعتراضات را نیز پیگیر شوند. در مقاله‌ای آکادمی حقوق انسانی بین‌الملل و حقوق بشر ژنو آمده است؛ حق اعتراض مسالمت‌آمیز باید توسط دولت‌ها به‌طور کامل به رسمیت شناخته شود و زمینه آن از نظر قانونی فراهم باشد. در ادامه این گزارش آمده که البته برخی از دولت‌ها قوانین لازم برای شکل‌گیری اعتراضات مسالمت‌آمیز و کاملاً قانونی را فراهم نکرده‌اند و یا اینکه طرح آن‌ها در حال طی مراحل برای تبدیل شدن به قانون هستند. باید توجه داشت مسالمت‌آمیز بودن برگزاری اعتراضات مردمی تنها محدود به دریافت مجوز‌های قانونی نمی‌شود و اقدام برگزارکنندگان این اعتراضات برای دریافت مجوز لازم است، ولی کافی نیست. در اکثر کشور‌ها مردم برای اعتراض به خیابان‌ها می‌آیند تا صدای نیاز و یا نظر آن‌ها شنیده شود. وب سایت آمریکایی لایف هکر طی گزارشی می‌گوید: اولین نکته‌ای که شما باید پیش از ورود به تجمعات اعتراضی به آن توجه داشته باشید این است که قبل از ورود به آن‌ها دلیل شکل‌گیری و اهداف آن را به‌خوبی بدانید. توجه داشته باشید که حتی اگر مطمئن هستید که تظاهرات به صورت کاملاً مسالمت‌آمیز برگزار می‌شود، هیچ تضمینی وجود ندارد که دیگر افراد حاضر در این تظاهرات و یا گروه‌های معترض دیگر و یا حتی پلیس و نیرو‌های امنیتی، نظری موافق نظر شما داشته باشند. اولین نکته در برگزاری اعتراضات پس از دریافت مجوز‌های قانونی این است که افراد باید همکاری لازم را با پلیس در بالاترین سطوح داشته و در صورتی که پلیس دستور متفرق شدن معترضان را بدهد، آن‌ها باید بلافاصله متفرق شده و محل را ترک کنند؛ چراکه در غیر این‌صورت خود را در معرض خطر و یا خشونت قرار خواهید داد. همان‌گونه که تاریخ برگزاری اعتراضات مردمی نشان می‌دهد، حتی مسالمت‌آمیزترین اعتراضات نیز می‌تواند در نهایت بسیار خطرناک بوده و به خشونت تبدیل شود و در این صورت معترضان خود را در معرض زخمی شدن و یا حتی کشته شدن قرار خواهند داد؛ بنابراین معترضان باید هوش و گوش کنند و در صورت بروز هرگونه خطر به‌سرعت، محل را ترک کنند؛ بنابراین اولین اقدامی که مردم باید پیش از خروج از منزل انجام دهند این است که نسبت به حقوق خود، اهداف تجمعات و شرایط قانونی آن‌ها تحقیق کند. نکته حائز اهمیت دیگر این است که مردم به اشتباه فکر می‌کنند که این حق آنهاست که هر جایی که بخواهند تجمع کنند، اما واقعیت این است که این مسئله می‌تواند دست دولت و سازمان‌های دولتی را در تأمین امنیت برگزاری و حتی برگزار کردن آن را محدود کند. به همین دلیل در برخی موارد ناآگاهی مردم در انتخاب مکان مناسب و تخلف و در نتیجه برخورد پلیس با آن‌ها منجر می‌شود. شما حتماً‌باید سابقه برگزار کنندگان اعتراضات را نیز مورد بررسی قرار داده و مطمئن شوید که اعتراضاتی که آن‌ها تاکنون برگزار کرده‌اند بدون خشونت بوده است. از سوی دیگر تظاهرکنندگان باید بدانند هرگونه مقاومت در برابر دستور پلیس برای متفرق شدن و یا جابجا شدن از مکانی به مکان دیگر می‌تواند نتایج خشونت‌باری را به همراه داشته باشد؛ چراکه اولویت اول نیرو‌های امنیتی، حفظ آرامش و امنیت برگزاری تظاهرات است و صرف برگزار کردن تظاهرات برای آن‌ها در اولویت بعدی قرار دارد. پس عمل به گفته‌های پلیس باید در اولویت برگزارکنندگان قرار گیرد؛ چراکه این احتمال وجود دارد که افراد خرابکار بدون اطلاع شما در قالب تظاهرات نفوذ کرده و قصد اقدام به خرابکاری داشته باشند که این مسئله می‌تواند برای مردم حاضر در محل بسیار مخاطره‌آمیز و خطرناک باشد. از سوی دیگر افراد باید از لوازم مناسب برای حضور در تجمعات اعتراض‌آمیز برخوردار باشند. یکی از اصلی‌ترین نیاز‌های تظاهرکنندگان پوشیدن کفش مناسب است، آن‌ها باید لباس مناسبی را نیز تهیه کرده تا خود را در برابر نور خورشید و یا تغییرات جوی محافظت کنند. همراه داشتن کیف برای نگهداری وسایل شخصی نیز یکی دیگر از توصیه‌های کارشناسان به مردم حاضر در تجمعات است. آن‌ها بر این باورند که کیف جیبی محل خوبی برای نگهداری از وسایل شخصی در تجمعات اعتراض‌آمیز نیست. از افراد خواسته می‌شود تا در کیف خود لوازم کمک‌های اولیه را در کیف خود داشته و دارو‌های موردنیاز افراد بیمار نیز باید همراه آن‌ها باشد. همراه داشتن کاغذ، خودکار و یک ماژیک نیز از دیگر وسایلی است که تظاهرکنندگان می‌توانند با استفاده از آن‌ها حرف خود را بلندتر بیان کنند. به افراد حاضر در تجمعات اعتراضی قانونی توصیه می‌شود تا در این تجمعات بسیار هوشمند عمل کرده و برای حضور و ترک این تجمعات هوشیار باشند. نکته دیگر اینکه همان‌گونه که شما خواسته‌ای دارید، این احتمال وجود دارد که خواسته شما در تضاد با منافع خواسته برخی دیگر از گروه‌های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی باشد و در نتیجه حضور آن‌ها در محل تجمع شما، احتمالاً به خشونت کشیده خواهد شد و در صورت بروز این اتفاق افراد باید آرامش خود را حفظ کرده و محل را ترک کنند. حضور افراد بی‌منطق و عصبانی نیز از دیگر عواملی است که مسالمت‌آمیز بودن تظاهرات مردمی را تهدید می‌کند و حضور آن‌ها می‌تواند پلیس را مجبور کند تا تظاهرکنندگان را متفرق کرده و به این رویداد اجتماعی پایان دهد. بسیار مهم است که بدانید شما برای احقاق حقوق خود در جمع تظاهرکنندگان حضور یافته‌اید و نه برای قانون‌شکنی و هرج و مرج و یا رساندن صرف صدای خود به مسئولان. افراد حاضر در تجمعات باید هوشیار باشند و در صورت دستور پلیس به سرعت محل تجمع را ترک کنند. تجمع یک جمعیت زیاد در یک مساحت محدود می‌تواند زمینه بسیار مناسبی را برای اقدام تروریستی از سوی گروه‌های معاند فراهم کند و به همین دلیل نه‌تن‌ها پلیس باید در این زمینه با حساسیت ویژه‌ای نظارت کند، بلکه خود افراد نیز باید با هوشیاری کامل از امنیت و جان خود مراقبت کنند. باید توجه داشت که افراد حاضر در تظاهرات باید در صورت بروز هرگونه خشونت به سرعت محل تظاهرات را ترک کرده و اصراری برای مقابله با پلیس نداشته باشند. شما نباید در تظاهرات فاصله قانونی با نیرو‌های امنیتی را نقض کرده و یا اقدام به حساس کردن نیرو‌های امنیتی کنید و یا با آن‌ها مقابله کنید که هرگونه اقدام در راستای این موارد می‌تواند به ضرر شما تمام شود. در نهایت برگزاری تظاهرات مسالمت‌آمیز باید یکی از اولویت‌های اصلی شما بوده و حتماً باید مراقب خود در تجمعات اعتراضی باشید و برای هر اتفاقی خود را آماده کنید. بسیار مهم است که بدانید بهترین راه‌حل در زمان بروز هرگونه حادثه و یا ناآرامی خارج شدن هرچه سریع‌تر از محل برگزاری تجمعات است؛ چراکه این مسئله به پلیس این امکان را می‌دهد تا به‌سرعت از بروز هرگونه ناهنجاری جلوگیری کرده و امنیت را بازیابی کند. به طورکلی تجمعات اعتراضی ازجمله قالب‌های رساندن نارضایتی مردمی به مسئولان دولتی است، اما در همه کشور‌های جهان و حتی آمریکا و کشور‌های اروپایی، دولت‌ها و نیرو‌های امنیتی به‌شدت با هرگونه آشوب و هرج و مرج برخورد می‌کند. به عنوان مثال از زمان روی کار آمدن ترامپ ده‌ها تظاهرات میلیونی در داخل و خارج آمریکا علیه سیاست‌های وی انجام شده است و برخی از آن‌ها که در شرایط مسالمت‌آمیز برگزار شده‌اند، نتایج نسبتاً موفقیت‌آمیزی نیز در برداشته‌اند، اما اصرار تظاهرکنندگان برای به خشونت کشیدن تجمعات نه‌تن‌ها به بی‌نتیجه بودن و از دست رفتن فرصت اعتراض منجر می‌شود، بلکه می‌تواند تبعات قضایی بسیار شدیدی را برای آشوب‌گران در بر داشته باشد. طی یک سال گذشته چندین نفر از تظاهرکنندگان علیه ترامپ با موارد اتهامی نظیر آشوب و هرج و مرج به محاکم قضایی آمریکا معرفی شده و به‌شدت با آن‌ها برخورد شده است.