چنددرصد کالاهای گمرکی بررسی فیزیکی می‌شود؟

خبرگزاری فارس: یکی از ایراد‌هایی که کارشناسان و مسئولان قاچاق به گمرک می‌گیرند، به موضوع تسهیم رویه‌های گمرکی است. براین اساس گمرک ورود کالا‌ها را در سه رویه سبز، زرد و قرمز تعیین مسیر می‌کند که هر کدام از آن‌ها معنای خاصی دارد. البته این رویه‌ها برای صادرات نیز انجام می‌شود. مسیر سبز معمولا برای کالا‌هایی در نظر گرفته می‌شود که ریسک پایین داشته و نیاز به مجوز خاصی ندارد، بنابراین در حداقل زمان ممکن و پس از پرداخت عوارض خروج به سمت درب خروج گمرک هدایت شده تا پس از بررسی سیستمی، ترخیص شود. نکته‌ای که وجود دارد، چگونگی تعیین مسیر سبز برای کالا‌ها است، اینکه چه فاکتور‌ها و معیار‌های برای این رویه در نظر گرفته می‌شود، بسیار حائز اهمیت است. همچنین باید دید سهم حجم و ارزش واردات از مسیر سبز چه میزان است. رویه بعدی به مسیر زرد باز می‌گردد، جایی که احتمالا فقط ترخیص کالا به صورت بررسی اسنادی بوده و در مواردی نیز رسیدگی فیزیکی برای کالا در نظر گرفته می‌شود و حساسیت روی این کالا بیشتر از مسیر سبز است. سخت‌ترین رویه به مسیر قرمز باز می‌گردد که تمامی اسناد صاحب کالا و همچنین اطلاعات گمرک در کنار بررسی فیزیکی کالا تطبیق داده می‌شود، تا پس از اخذ مجوز‌های لازم مسیر خروج از گمرک را طی کند. زمان ترخیص کالا در این مسیر طولانی‌تر از دیگر مسیر‌ها بوده و درصورتی که مجوز‌های لازم را داشته باشد، دو تا سه روز زمان می‌برد. در حال حاضر براساس اطلاعات گمرک، سهم هر مسیر مشخص شده و نشان می‌دهد در ماه‌های مختلف چند درصد کالا‌ها تحت چه رویه‌ای مجوز ترخیص را دریافت کرده‌اند. در مجموع ۹ ماهه امسال سهم مسیر قرمز ۴۴.۶۵ درصد، زرد ۱۸.۳۲ و مسیر سبز ۳۷.۴ درصد است. یکی از مباحث پیرامون قاچاق از مبادی رسمی به موضوع ورود این کالا‌ها از مسیر سبز گمرکی باز می‌گردد، زیرا کمبود دستگا‌ه‌های اسکن کالا (ایکس ری) به منظور راستی آزمایی سیستمی وجود ندارد و عملا کالا به داخل کشور رسوب می‌کند. همچنین وضعیت و تعداد دستگاه‌های اسکن موجود نشان می‌دهد که داشته‌های موجود پاسخگوی مسیر قرمز هم نبوده یا با مشکلات و افزایش زمان زیاد همراه است که محملی برای سوء استفاده را فراهم می‌کند.