انتقاد شدید سولانا از سناریوی ترامپ درباره قدس

خبرگزاری فارس: خاویر سولانا مسئول پیشین سیاست خارجی اتحادیه اروپا، ضمن انتقاد شدید درباره اقدام «یکجانبه» آمریکا درباره شناسایی قدس به عنوان پایتخت اسرائیل، درباره عملی نشدن «سناریوی آرمانی دولت ترامپ» درباره تل‌آویو و ریاض سخن گفت.

در ادامه واکنش‌ها به تصمیم غیرقانونی و یکجانبه دولت آمریکا درباره به رسمیت شناختن بیت‌المقدس به عنوان پایتخ رژیم صهیوینستی، مسئول پیشین سیاست خارجی اتحادیه اروپا یادداشتی با این عنوان منتشر کرده است: «اتحادیه اروپا باید دولت فلسطین را به رسمیت بشناسد».

خلاصه یادداشت خاویر سولانا در «پراجکت سیندیکیت» در ادامه آمده است:

«یک بار دیگر دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا رویکردی یکجانبه در سیاست خارجی اتخاذ کرده و این بار، اورشلیم (بیت‌المقدس) را به عنوان پایتخت اسرائیل به رسمیت شناخت. ترامپ یک بار دیگر واقعیات خاورمیانه را به غلط تفسیر کرده است.با توجه به اینکه این اقدام می‌تواند سبب وخامت شدید اوضاع در منطقه شود، واجب است که اتحادیه اروپا قدم جلو بگذارد.

سیاست خاورمیانه‌ای دولت ترامپ روی تجدید ائتلاف و اتحاد بین آمریکا و عربستان سعودی استوار است. همه روسای جمهور آمریکا از زمان "جان اف کندی" اولین سفر خارجی خودشان در مقام رئیس‌جمهوری را به مکزیک، کانادا یا اروپا اختصاص دادند اما ترامپ مستقیما به ریاض رفت تا در اجلاسی یا حضور 54 کشور با اکثریت مسلمان حضور یابد و در آنجا سخنرانی آتشینی در بدگویی و بهتان زدن به ایران انجام دهد؛ کشوری که او مدعی است جامعه بین‌المللی باید از آن دوری کند.

ترامپ پس از عربستان سعودی به اسرائیل رفت و آنجا هم لفاظی ضد ایرانی خود را تکرار کرد. عربستان سعودی و اسرائیل روابط دیپلماتیک ندارند اما هر دو متحدان آمریکا هستند و دشمنی مشترکی با ایران دارند.

"محمد بن سلمان" ولی‌عهد جدید عربستان سعودی به ایجاد روابط حسنه بین سعودی-اسرائیل کمک کرده است؛ کسی که به دنبال برنامه نوسازی داخلی و خارجی است.

ترامپ به طور واضحی درصدد استفاده از شرایط جاری برای محقق کردن یک کودتای دیپلماتیک است اما این تصمیمش درباره اورشلیم (بیت‌المقدس)، سعودی‌ها را با این معما مواجه کرده است: دفاع از فلسطین اولویت بالاتری دارد یا عادی سازی روابط با اسرائیل به عنوان ابزاری جهت کنترل و مهار ایران؟

اما همانطوری که "مارتین ایندیک" نماینده ویژه اسبق آمریکا در مذاکرات فلسطین-اسرائیل گفته، آمریکایی‌ها "می‌توانند هر چه می‌خواهند برای محدود کردن آسیب (ناشی از تصمیم اخیر ترامپ درباره قدس) تلاش کنند اما توفیق نخواهند یافت چرا که موضوع اورشلیم (بیت‌المقدس) موضوعی شدیدا حساس است".

این واقعیت در شعله‌ور شدن تظاهرات در سراسر خاورمیانه بلافاصله پس از اعلامیه ترامپ خود را نشان داد.

این موضوع خود را در نشست اضطراری سازمان همکاری اسلامی در استانبول هم نشان داد جایی که اعضا با تأکید مجدد بر "محوریت و مرکزیت موضوع فلسطین و قدس شریف در امت اسلامی"، اقدامات ترامپ را شدیدا محکوم کردند.

یک واقعیت ساده آن است که عربستان سعودی نمی‌تواند خود را از قضیه فلسطین دور نگه دارد و اجازه بدهد کشورهای دیگر از قبیل ترکیه یا حتی ایران این بَنِر (فلسطین) را حمل کند. چنین اقدامی در واقع شبیه به اشتباه تاکتیکی عربستان سعودی در قطع روابط با قطر است. همچنین برای سعودی‌ها این موضوع که ناگهان از طرحی که به شدت متفاوت از طرح صلح عربی (ارائه شده توسط عربستان سعودی در سال 2002) حمایت کنند، سخت خواهد بود؛ طرحی که امسال مورد تایید اتحادیه عرب قرار گرفت.

در نتیجه سناریوی رویایی ترامپ درباره همراهی و در یک صف قرار گرفتن عربستان سعودی با اسرائیل برای فشار آوردن به فلسطینیان جهت صلح با اسرائیل، قرار نیست عملی شود.

اول اینکه، عربستان سعودی در موضعی نیست که ادعاهای عربی درباره اورشلیم (قدس) را برچیند. دوم، آنکه استراتژی‌ای که به فلسطینیان درباره سرنوشتشان و سرنوشت اورشلیم (قدس) هیچ حرفی برای گفتن نمی‌دهد، هرگز موفقیت‌آمیز نخواهد بود. سوم هم اینکه، دولت ترامپ پر از افراد تاجر و بازرگان است و نه افراد سیاسی و سیاتستمدار و خود "جارد کوشنر" داماد او هم اخیرا به این موضوع اشاره کرد، اما موضوع اورشلیم (قدس) و کلا منازعه اسرائیلی-فلسطینی بزرگتر از آن است که با آنها مانند یک معامله تجاری رفتار شود.

اگرچه ترامپ راه حل دو دولتی را رد نکرده است؛ راهکاری که مورد تایید سازمان ملل هم هست اما او شاید آخرین میخ را بر تابوت این راهکار زده باشد. تنها راه برای نجات آن یا حتی بازگرداندن اسرائیلی‌ها و فلسطینیان به میز مذاکره، آن است که در یک زمین بازی هموارتر حرکت شود. اینجا است که اتحادیه اروپا باید نقش رهبری را برعهده بگیرد و با به رسمیت شناختن فوری دولت فلسطین که بسیار ضروری است، این پیام را (درباره نقش رهبری اتحادیه اروپا در موضوع فلسطین و مذاکرات سازش) منتقل کند. بیش از 70 عضو سازمان ملل پیش از این فلسطین را به رسمیت شناخته‌اند.»

سولانا در پایان از «طرح صلح عربی» حمایت کرده و نوشته است که «هر روز که می‌گذرد، نقطه بی بازگشت در حال نزدیکتر شدن به ما است.»