صهبایی: به جای تخصصگرایی «پارتیبازی» میکنیم!
منوچهر صهبایی گفت: در مدیریت هنر هر کس که قدرت و حق انتخابی دارد، به جای اینکه به تخصصها نگاه کند، به پارتی بازی و فامیل و دوست قدیمیاش فکر میکند؛ در کارهای هنری این تصمیمات نه تنها خدمتی به هنر نیست، بلکه مخرب است.
خبرگزاری فارس: رضا مهدوی کارشناس مجری بخش موسیقی «چشم شب روشن» دوشنبه شب در اولین سالگرد پخش این برنامه میزبان دکتر پروفسور منوچهر صهبایی رهبر ارکستر سمفونیک تهران بود.
مهدوی در ابتدای برنامه گفت: در یک سال گذشته هدفمان ذائقه سازی موسیقی و تولید نیاز واقعی در اجتماع بوده است. اینکه هنر و موسیقی را مستقل ببینیم، به شرطی که بتوانیم آن را عمومی کنیم. سعی کردیم نه آنقدر سطح بالا حرف بزنیم که به درد کلاس درس بخورد و نه آنقدر سطح پایین باشد که شانیت شبکه چهار به عنوان شبکه دانایی را از بین ببرد.
رییس اسبق مرکز موسیقی حوزه هنری ادامه داد: تا به حال بازخوردهایی که گرفته ایم خوب بوده است و می خواهیم مردم نظراتشان را بیش از پیش به ما بدهند. ما تاکنون برنامه چالشی بحث برانگیز نداشته ایم و بیشتر سعی کرده ایم محتوای عمیق موسیقی را بیرون بکشیم. همچنین از طریق کارشناسان و اساتیدی که افتخار دادند و به برنامه آمدند، مردم را با معنویت، حقیقت و انسانیت موسیقی آشنا کنیم.
مهدوی تصریح کرد: فضای موسیقی کشور عصبی است و ما سعی می کنیم در نیم ساعت هر هفته که توفیق حضور در برنامه را پیدا می کنیم، آرامش ایجاد کنیم. آرام بخشی نیاز است و باید متولیان موسیقی چه مسئولان و چه متخصصان و اساتید، موسیقی آرام بخش تولید کنند و این موضوع در ارکسترهای ما نهادینه شود.
در ادامه صهبایی درباره جوان گرایی در ارکستر ملی اظهار کرد: فکر می کنم تنها کشوری که می شناسم و ارکستر ملی موسیقی دارد، ایران است. من سالها در کشورهای مختلف بوده ام و آنها یا ارکستر موسیقی سمفونیک دارند یا ارکسترهای نیمه حرفه ای که موسیقی پاپ و سبک اجرا می کنند. ولی ما در ایران خوشبختانه این امکان را از سالهای پیش داشته ایم که ارکستری داشته باشیم که موسیقی ملی ما را اجرا کند.
وی افزود: وقتی ما می خواهیم برای ارکستری نوازنده انتخاب کنیم، باید آزمون بگذاریم و بهترین ها را برگزینیم. همچنین باید رهبری انتخاب شود که تحصیل کرده این کار باشد و کارها باید با هماهنگی او انجام شود. از نظر فنی و تکنیکی این درست نیست که یکدفعه فردی را بیاوریم و بگوییم دوست داریم ارکستر بعدی را او رهبری کند!
صهبایی تصریح کرد: ما باید رهبر ارکستری داشته باشیم که او را قبول داشته باشیم و درباره مسائل با او مشور کنیم و صبر کنیم او تصمیم بگیرد. در غیر این صورت رابطه بدی به ویژه بین او و رهبر مهمان به وجود خواهد آمد. به هر حال باید مثل یک مهمان با او رفتار شود اما کدورت ایجاد خواهد شد.
رهبر ارکستر سمفونیک افزود: در ادارات ما متاسفانه این رسم به وجود آمده است هر کس که قدرت و حق انتخابی دارد، به جای اینکه به تخصص ها نگاه کند، به پارتی بازی و فامیل و دوست قدیمی اش فکر می کند. در کارهای هنری این تصمیمات نه تنها خدمتی به هنر نیست، بلکه مخرب است.
صهبایی ادامه داد: فرد باید در کارش تخصص داشته باشد، در این صورت سن و سال اصلا مطرح نیست. ما باید کسانی را داشته باشیم که بتوانند کارها را درست انجام بدهند وگرنه به شدت صدمه خواهیم دید.
رهبر ارکستر سمفونیک تهران درباره جوان گرایی در ارکسترها گفت: در دهه 70 من نه به دعوت مدیرانی که سنگ اندازی می کردند بلکه به اصرار برخی از هنرمندان، اولین رهبر ارکستری بودم که از اروپا به ایران آمدم و ارکستر برگزار کردم. در دهه 90 هم تلاش کردم با وجود اینکه قرارداد و درآمدی نداشتم به خاطر راه اندازی ارکستری که منحل شده بود ماندم و کار کردم. انگار پایه گذاری صحیحی انجام نشده و بنا نیست اوضاع سرو سامان بگیرد. ما هنرمندان موسیقی مقصر هستیم که کسی دیگر می آید تصمیم بگیرد که فلان کس رهبری کند و کسی هم چیزی نمی گوید مبادا کارش را از دست بدهد.
صهبایی در بخش دیگری از سخنانش با بیان اینکه باید ارکستر سمفونیک ملی را ارکستر سمفونیک موسیقی ملی نامید، اظهار کرد: اگر کلمه موسیقی را حذف کنیم انگار منظورمان دولتی است. اما موسیقی ملی ما آنقدر توانمند است که یک ارکستر دارد. در کشورهای دیگر چنین چیزی وجود ندارد که موسیقی محلی آنها صاحب ارکستر باشد، چرا که موسیقی سنتی شان قدرت موسیقی ما را ندارد.
وی در پاسخ به این سوال که چرا ارکستری که 90 درصد سازهای آن کلاسیک است، ملی نامیده می شود، گفت: اینکه بخواهیم تمام سازها را ملی کنیم، زحمت زیادی دارد و توجه می طلبد. در چین من ارکسترهایی که دیده ام که برای آن سازهای ملی چینی را درست کرده اند. چنین کاری بودجه دولتی لازم دارد. نمی شود گفت دست هرکسی در جیب خودش باشد. دولت باید کمک کند.
«چشم شب روشن» به تهیهکنندگی امیر قمیشی و با اجرای محمد صالح علا، شنبه تا چهارشنبه از آبان ماه سال 95 هر شب ساعت 23 از شبکه چهار سیما روی آنتن میرود.