خوشبینی مفرط به اروپا زیان بار است

باشگاه خبرنگاران جوان: یکه تازی‌های دونالد ترامپ و موضع‌گیری‌های تامل برانگیز وی علیه ایران، با واکنش منفی اروپا و عدم همسویی قاره سبز با سیاست‌های ایالات متحده آمریکا همراه شد. ‎اگرچه این موضوع، به عنوان یکی از دستاورد‌های نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران در مراودات و مناسبات بین المللی قابل توجه است، اما خوشبینی افراطی به این جهت‌گیری ها، رویکرد منطقی و هوشمندانه‌ای به نظر نمی‌رسد. ‎در این شرایط، اتخاذ تدابیر هوشمندانه و تعریف و طراحی استراتژی دقیق، ضرورتی است که در صورت عهد شکنی اروپا، از بروز خسارات اقتصادی و مانع تراشی‌های احتمالی غرب در مسیر توسعه اقتصادی ایران، جلوگیری می‌کند و حداقل اینکه آسیب‌های آن را به پایین‌ترین حد ممکن تقلیل خواهد داد. ‎در ذیل این گزارش، ابعاد هر چه بیشتری از این موضوع مورد تحلیل قرار می‌گیرد، موضوعی که با مدنظر قرار دادن حجم مراودات تجاری اروپا با ایالات متحده و مقایسه آن با میزان روابط اقتصادی غرب با ایران، به تصویر روشن تری از پشت پرده‌های روابط مذکور پی خواهیم برد. ‎ تعمیق روابط با قاره اروپا با در نظر گرفتن تمامی احتمالات پیگیری شود ‎با نیم نگاهی به تاریخ تحولات سیاسی غرب در دوران معاصر، عدم همسویی قاره اروپا با ایالات متحده در ارتباط با کشور‌های خاورمیانه محرزتر خواهد شد، در واقع در اکثر مواقع، کشور‌های قاره اروپا همسو با سیاست‌های کاخ سفید گام برداشته اند. ‎ موضع گیری اخیر اروپا در قبال اظهارات ترامپ در خصوص ایران و برنامه جامع اقدام مشترک (موسوم به برجام) از موارد نادری است که اطلاق عنوان پدیده‌ای نوظهور به این موضوع غیرمنطقی و اغراق آمیز به نظر نمی‌رسد. ‎آن‌چنان که در اظهارات رییس جمهور آمریکا بصورت تلویحی هویدا بود، کاخ سفید درصدد ایجاد تحریم و حرکت در همان مسیر نخ نما شده گذشته با محوریت جنگ اقتصادی با ایران است. ‎در این میان، حفظ روابط موجودِ ایران با قاره اروپا، ضرورتی است که باید با هوشمندی مضاعف استمرار یابد. دقت نظر در موضع‌گیری‌ها و تعریف و طراحی اقدامات سازنده برای حفظ اعتماد موجود و ایجاد شکاف هر چه بیشتر میان اتحادیه اروپا و آمریکا، امری بسیار مهم در مناسبات بین المللی و سیاست خارجی ایران در قبال غرب و جامعه بین المللی به شمار می‌رود، بنابراین این ضرورت، باید با توجه به تمامی احتمالات و نیم نگاهی به سوابق گذشته و تاریخ روابط سیاسی و اقتصادی ایران با غرب پیگیری شود. ‎در سال‌های نه چندان دور گذشته، اتحادیه اروپا و ایالات متحده همسو با یکدیگر هر آنچه که در توان داشتند، برای ایجاد محدودیت علیه ایران به کار بستند. ‎اگرچه در عالم سیاست، قائل بودن به دوستی پایدار و یا دشمنی همیشگی صحیح به نظر نمی‌رسد و چه بسیار دوستان دیروزی که امروز در مقابل یکدیگری صف آرایی کرده‌اند و در نقطه مقابل کم نبوده دشمنی‌ها و روابط خصمانه‌ای که به روابط گرم، مبدل شده است. ‎با عنایت به اختلافات بنیادی ایالات متحده با ایران، انتظار حسنه شدن روابط واشنگتن با تهران، امری نزدیک به محال به نظر می‌رسد، زیرا اختلافات میان آمریکا و ایران نه از حیث اختلاف نظر و سلیقه، بلکه ریشه در ماهیت سیاست‌ها و رویکرد خصمانه آمریکا علیه اهداف و آرمان‌های نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران و رویه ظلم ستیزی و استکبار ستیزی انقلاب اسلامی دارد. ‎با عنایت به سوابق نه چندان روشن اروپا در قبال ایران، انتظار می‌رود به موازات گسترش و تعمیق روابط ایران با اتحادیه اروپا و تقویت تعاملات اقتصادی، دوام هر چه بیشتر روابط اقتصادی و سیاسی ایران با کشور‌های آسیایی و منطقه خاورمیانه نیز به عنوان رویکردی اولویت دار مد نظر قرار گیرد. قرار دادن تمامی تخم مرغ‌ها در سبد اتحادیه اروپا، رویکردی غیرمنطقی و بسیار مخاطره آمیز به شمار می‌رود که پرهیز و اجتناب از آن ضروری و اجتناب ناپذیر به نظر می‌رسد. ‎اهمیت این امر (گسترش روابط ایران با کشور‌های همسایه و آسیایی) به میزانی است که پیش از برجام و محرز شدن موضع‌گیری‌ها و جهت‌گیری‌های اروپا و واشنگتن در قِبال ایران، سیاست مذکور در قالب ۲۴ بند، در سیاست‌های اقتصاد مقاومتی تعریف و لحاظ شد که محوریت آن به توسعه روابط با کشور‌های آسیایی و همسایه استوار بود. ‎در شرایطی که یکی از اصلی‌ترین مولفه‌ها در نظام سرمایه‌داری غرب، به هزینه و فایده و میزان منافع اقتصادی کشور‌های بازیگر باز می‌گردد، توجه به میزان تفاوت موجود در مراودات و مبادلات اقتصادی آمریکا و ایران با اروپا، چشم انداز روشن تری از آینده روابط ایران با قاره اروپا را به تصویر خواهد کشید. ‎ تحقق سیاست‌های اقتصاد مقاومتی، متضمن توسعه اقتصادی ایران است جواد حسینی کیا، سخنگوی کمیسیون صنایع مجلس شورای اسلامی، ضمن اشاره به لزوم هوشمندی و دقت نظر هر چه بیشتر در ارتباط با کارشکنی‌های احتمالی اروپا در آینده می‌گوید: دلخوش بودن به روابط اقتصادی (با غرب)، رویکرد منطقی به نظر نمی‌رسد و انتظار می‌رود با پیگیری جدی و دقیق سیاست‌های اقتصاد مقاومتی و رهنمود‌های مقام معظم رهبری، مسیر توسعه اقتصادی طی شود. ‎وی معتقد است با عنایت به سرمایه‌گذاری سه میلیارد یورویی اروپا در ایران و حجم مبادلات سرمایه‌گذاری مستقیم میان آمریکا و اروپا که قریب به پنج هزار میلیارد یورو برآورد می‌شود، به این موضوع پی خواهیم برد که خوشبینی محض به اروپا در شرایط موجود، چندان منطقی به نظر نمی‌رسد. ‎با عنایت به سخنان سخنگوی کمیسیون صنایع مجلس شورای اسلامی، انتظار قهر ادامه دار اروپا و یا ناهمسویی قاره سبز (اتحادیه اروپا) با ایالات متحده، چندان منطقی به نظر نمی‌رسد و باید از آمادگی کاملی در برابر تحرکات و کارشکنی‌ها و چرخش‌های ناگهانی سیاستمداران قاره سبز در قبال ایران برخوردار بود. ‎اروپا در صدد وابسته سازی ایران به غرب و تبدیل کشور به بازار مصرفی برای اروپا ‎چندی پیش، محمد حسین برخوردار، رییس مجمع ملی واردات در ارتباط با رویکرد اتحادیه اروپا در مقابل ترامپ و موضوع برجام گفت: باید دید این مقاومت غرب در مقابل آمریکا تا چه زمانی ادامه خواهد داشت. ‎آنچنان که وی بیان کرد: غرب بیشتر سودای وابسته سازی اقتصاد ایران را در سر می‌پروراند و باید تدبیری اندیشید که تولیدات غربی در داخل خاک ایران و بصورت مشارکتی ساخته شود که در صورت خُلفِ وعده و ترک نمودن ایران از سوی اروپایی ها، اقتصاد ایران از این زد و بند‌های سیاسی و پشت پرده‌ها آسیب نبیند. ‎برخوردار می‌گوید: برخی صنایع همچون لوازم خانگی و نساجی نیازمند برخورداری از فناوری‌های نوین است و در صورت برنامه ریزی و استفاده حداکثری از فضای موجود، می‌توان شرایط مطلوب تری را در ارتباط با صنایع مذکور و فعالیت آن‌ها در کشور ایران فراهم کرد. انتقال فناوری و استفاده حداکثری از توانایی‌های کشور‌های غربی در عرصه صنعتی و تولید داخلی و بهره وری مضاعف از ظرفیت‌های بومی و داخلی برای افزایش قدرت چانی زنی، ضرورتی است که باید با جدیت تمام پیگیری و عملیاتی شود.