رفراندوم کردستان اشتباهی بسیار بزرگ بود
پسر جلال طالبانی در مصاحبهای مفصل اتهامات مطرح شده علیه خود مبنی بر تبانی با دولت مرکزی علیه کردها را رد کرده و گفت این اشتباهات مهلک رهبران کرد بود که باعث به وجود آمدن شرایط کنونی در کرکوک و دیگر مناطق مورد مناقشه شده است.
خبرگزاری ایسنا: بافل طالبانی، پسر جلال طالبانی، رئیسجمهور فقید عراق و از اعضای ارشد حزب اتحادیه میهنی کردستان در گفتوگو با شبکه فرانس ۲۴، قویا اتهامات مطرح شده در رسانههای کردی مبنی بر خیانت وی به رهبران کرد با اجازه دادن به نیروهای عراقی و نیروهای شیعه حشد شعبی برای ورود به شهر کرکوک را رد کرد.
همچنین وی ادعاهای "بیاساس" مطرح شده مبنی بر اینکه، او نیروهایش را به عنوان بخشی از توافق با ایران و دولت مرکزی عراق از کرکوک خارج کرده را شدیدا رد کرد.
بافل طالبانی گفت، حیدرالعبادی، نخست وزیر عراق پیشنهاد توافق برای جلوگیری از درگیری در کرکوک را داد اما این توافق توسط رهبر کردها رد شده است. وی افزود، که نگران وقوع درگیری میان جریانهای مختلف کرد است و ابراز امیدواری کرد که در نهایت همه گروههای کرد بتوانند با یکدیگر برای آینده استقلال سازش و همکاری کنند. وی در ادامه با بیان اینکه رفراندوم کردستان عراق "اشتباه بسیار بزرگی" بود، خواستار مذاکرات کردها با بغداد و مشارکت مجدد آنها با جامعه بین الملل شد.
هر آنچه تاکنون رخ داده نتیجه سیاست کوتهبینانه رهبری کردی است و بعد از این چنین تراژدیای من انتظار داشتم که کردها متحد شده و صدای واحدی و قاطعی داشته باشند اما متاسفانه همچون دفعات پیشین به جای اینکه چنین رویکردی از جانب کردها اتخاذ شود، جناحهای مختلف کردی ترجیح دادند تا یکدیگر را مقصر قلمداد کنند و اتهامات کاملا بیاساسی به یکدیگر بزنند و توجه جامعه بینالمللی را از مشکل اصلی تحریف کنند.
او درباره اتهامهای مطرح شده درباره "تبانی با نیروهای دولت مرکزی و ایران" گفت: متاسفانه چنین شایعاتی مطرح است و متاسفانه عاملان اصلی این تراژدی تلاش میکنند تا دیگران را مقصر جلوه دهند. آنچه در کرکوک رخ داد این است؛ نیروهای پیشمرگ ما سالها نیروی اصلی برای دفاع از کرکوک شناخته میشدند، ما هم فرماندهان شجاع زیادی را در راه دفاع از کرکوک از دست دادیم اما اینبار ما با دشمنی قدرتمند روبرو شدیم که به لحاظ نظامی برتری داشت. رهبری نظامی ما پس از درگیریهای شدید که موجب کشته شدن بیش از صد تن و زخمی شدن دهها تن شد، تاکتیک عقبنشینی را پیشنهاد کردند. این حقیقت ماجراست. فرماندهان پیشمرگ به جای تحمل خسارات بیشمار تصمیم گرفتند عقبنشینی کنند.
او افزود: آن کسانی که مرا به خیانت متهم میکنند، متعاقبا من هم همین را به آنها میگویم. خواستار آن هستم تا تحقیقاتی در این زمینه انجام شود و رسما هم درباره تحقیقات در کرکوک درخواست دادم. همچنین خواستار انجام یک تحقیقات دیگر درباره شرایطی هستم که رهبران کرد امروز ما را در آن قرار دادند. میخواهم تحقیقات جامعی انجام شود تا متوجه شویم که آیا آنها از رهبری کردها ناکام ماندهاند یا خیر.
بافل طالبانی درباره رفراندوم استقلال کردستان عراق گفت: من به هیچ نحوی از مسعود بارزانی (رئیس اقلیم کردستان عراق) انتقاد نخواهم کرد و نمیخواهم وحدت کردها را به خطر بیندازم چرا که معتقدم کردها امروز بیش از هر زمان دیگری به اتحاد نیاز دارند اما باید بپرسیم چرا دچار این شرایط شدیم؟ رفراندوم سوالی بود که باید پرسیده میشد اما رفراندوم هرگز هدف نهایی نبود. هدف نهایی، حقوق مردم کرد است. در روزهای آخر نزدیک رفراندوم، مقامهای آمریکایی شامل برت مکگورگ و فرانک بیکر پیشنهادی دادند که از ما محافظت میکرد. پیشنهادی که تضمین میکرد اگر ما با بغداد وارد مذاکره میشدیم، ظرف دو سال رفراندوم برگزار کنیم. متاسفانه رهبری کردها و نه فقط مسعود بارزانی مرتکب اشتباه شدند و از این فرصت تاریخی استفاده نکردند. این یک اشتباه بزرگ و عظیم بود.
او افزود: حتی در نبرد کرکوک هم فرصتی وجود داشت. حتی زمانی که نیروهای عراقی به سمت کرکوک میآمدند، حیدر العبادی (نخستوزیر عراق) دست خود را به سمت ما دراز کرد و ما به سازشی شرافتمندانه دست یافتیم.
این عضو ارشد حزب اتحادیه میهنی کردستان در تشریح مصالحه مذکور گفت: پس از یک روز مذاکره با این پیشنهاد روبرو شدیم. اینکه به جای بازگشت یکجانبه نیروهای عراقی به پایگاه نظامی k۱ این پایگاه به قطبی برای ائتلاف در مبارزه با داعش تبدیل شود و نیروهای آمریکایی، انگلیسی و نیروهای سایر کشورهای عضو ائتلاف و نیز نیروهای متعارف عراقی وارد آن شوند. این مساله میتوانست از وقوع فاجعهای که در کرکوک رخ داد، جلوگیری کند. این تنها توافقی بود که از آن حمایت میکردم. من اینجا سندی دارم که ۳۸ عضو از ۵۰ عضو کادر رهبری حزب اتحادیه میهنی کردستان آن را امضا و از این پیشنهاد حمایت کردهاند. این مصالحهای شرافتمندانه بود که هیچ کس نمیباخت، ما کرکوک را حفظ میکردیم و این تراژدی که برای مردم کرد پیش آمد، هرگز اتفاق نمیافتاد اما متاسفانه، دوباره رهبران در کردستان نتوانستند مسیر صحیح را انتخاب کنند.
پسر جلال طالبانی تاکید کرد: العبادی بارها تلاش کرد تا دست خود را به سوی ما دراز کند و به توافقهای مختلفی دست یابد. پذیرش بسیاری از این توافقها برای ما ممکن نبود اما عدم پذیرش راهحل نهایی که آمریکاییها داشتند هم اشتباهی تاریخی بود. حتی پس از آن با وجود فشار از سوی عراق و مردم خودش، نخستوزیر عراق باز هم دست خود را به سوی ما دراز کرد و پیشنهادی به ما داد تا این مشکل در کرکوک متوقف شود اما متاسفانه رهبران کرد نتوانستند در چارچوب زمانی سریع با آن موافقت کنند. من هم میتوانم خیلی راحت سرم را بچرخانم و دیگران را متهم کنم. میتوانم خیلی راحت بگویم صدها تن را در دفاع از کرکوک از دست دادم و بقیه مناطق تحت کنترل کردستان بدون اینکه حتی یک تیر شلیک شود به دست نیروهای عراقی افتاد! اگر من با بغداد توافق کرده بودم، دوست دارم بدانم نیروهای دیگر با چه کسانی توافق کرده بودند؟ (اشاره او به دیگر مناطق مورد مناقشه است که کنترل آنها در اختیار نیروهای مسعود بارزانی بود و پس از کرکوک این مناطق هم به دست نیروهای عراق افتاد و کردها از آن عقب نشینی کردند)
بافل طالبانی درباره احتمال وقوع جنگ داخلی میان جناحهای کردی گفت: من همواره از بروز کشتار و جنگ هراس دارم. من تجربه جنگی دارم. راه پیش رو ما جنگ نیست، ما باید برای اتحاد کار کنیم. احزاب کردستان و مردم کرد امروز بیش از هر زمان دیگری باید متحد باشند. به همین دلیل است که هرگز مستقیما به این اتهاماتی که از رسانههای کردی مطرح میشود، پاسخ نمیدهم.
او در پاسخ به این سوال که آیا اظهاراتش به معنای مذاکره با بغداد درباره خودمختاری است و مساله استقلال کردستان در آینده نزدیک مطرح نیست، گفت: به صورت کلی مردم کرد به مذاکره با بغداد نیاز دارند. ما باید مجددا مشارکتمان را با جامعه بینالملل از سر بگیریم. ما باید مجددا همکاری با کشورهای همسایه را آغاز کنیم و باید با مذاکره و گفتوگو این مشکلی را که در کردستان به وجود آمده حل کنیم و مانع تراژدیهای بزرگتر شویم. استقلال کردستان رویای هر کرد است اما برای رسیدن به کردستان مستقل باید تلاش شود. ما باید برای مذاکره در موضع قدرت باشیم. ما باید نسبت به انتظارات متحدانمان در غرب واقعبین باشیم. ما باید مفصل و عمیق فکر کنیم. باید برای این مساله لابی کنیم. باید برای آن برنامهریزی کنیم. مسائل حقوقی و نظامی و مسائل بسیار دیگری وجود دارد. هر کردی خواستار کردستان مستقل است. این مساله در زمان مناسب اتفاق میافتد و ما هرگز از تلاش برای رسیدن به آن متوقف نمیشویم اما کردها نمیتوانند این راه کنونی را ادامه دهند. کردها باید متحد شوند و با یکدیگر، در کنار هم، از طریق دیپلماسی و تحت حمایت قانون با دشمنانمان روبرو شویم و به مصالحهای دست یابیم که نهایتا ما را به سمت استقلال کردستان سوق دهد.