توصیه‌ها و هشدارها برای جلوگیری از «مرگ خاموش»
سخنگوی سازمان آتش‌نشانی و شهرداری تهران با اشاره به اینکه شهروندان می‌توانند از کارشناسان آتش‌نشانی برای آموزش بهره ببرند توصیه هایی را در مورد جلوگیری از حوادث ناشی از نشت گاز مونوکسیدکربن عنوان کرد.
خبرگزاری ایسنا: سید جلال ملکی در مورد تمهیدات و اقدامات سازمان آتش‌نشانی برای پیشگیری از حوادث و مرگ‌های ناشی از مسمومیت با گاز منوکسید کربن، گفت: سازمان آتش نشانی در این زمینه مانند سایر مسائل، اقدامات آموزشی انجام می‌دهد و سعی می‌کنیم با استفاده از کارشناسانی که داریم بتوانیم آموزش‌های لازم را به مردم بدهیم. حتی مردم در صورتیکه بخواهند در مورد این مسئله وهر موضوع دیگری آموزش ببینند می‌توانند به نزدیک ترین آتش نشانی مراجعه کنند و درخواست بدهند تا یک کارشناس برای آموزش به منزل یا محل کار آنها بیاید.
سخنگوی سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران، با بیان اینکه آموزش‌های آتش‌نشانی به صورت رایگان صورت می‌گیرد گفت: تمام آموزش‌ها به صورت رایگان است و اگر ساکنین یک ساختمان یا کارگاهی بتوانند در یک مکان و زمان مشخصی جمع شوند کارشناسان ما می‌توانند برای آموزش حضور پیدا کنند.
وی در مورد نزدیک شدن به فصل سرما و افزایش حوادث ناشی از نشت گاز مونوکسید کربن اظهار کرد: حوادث گاز مونوکسید کربن ناشی از کاهش اکسیژن در محیط، رخ می‌دهد و هر جا وسیله شعله‌داری باشد این گاز تولید می‌شود. در حالی که خیلی‌ها فکر می‌کنند حوادث ناشی از نشت این گاز صرفا مربوط به بخاری نیست بلکه وسایل دیگری مانند آبگرمکن، اجاق گاز، شومینه و ... نیز چنین شرایطی دارند. در واقع هر وسیله شعله داری برای شعله ور ماندن از اکسیژن موجود در هوا استفاده می‌کند. بنابراین اگر راهی برای ورود هوای تازه وجود نداشته باشد. بر اثر حضور وسیله‌ای شعله دار، اکسیژن محیط استفاده می‌شود و این مسئله ممکن است خطراتی را ایجاد کند.
سخنگوی سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران، اضافه کرد: گاز مونوکسید کربن علائم مشخصی ندارد و کاملا بی بو است و به سرعت در محیط پخش می‌شود. میل ترکیبی این گاز با هموگلوبین خون 300 برابر بیشتر از میل ترکیبی اکسیژن است و زمانی که CO وارد بدن می‌شود، بلافاصله به هموگلوبین خون می‌چسبد. از همین رو یک فرد کمتر از یکی دو دقیقه پس از استنشاق احساس ضعف مفرط می‌کند که ناشی از فقر اکسیژن است.
ملکی در مورد علائم مسمومیت ناشی از استنشاق گاز منوکسید کربن، گفت: علائم آن شبیه یک سرماخوردگی ساده است و بدن دچار ضعف می‌شود و با سوزش چشم و گلو ادامه پیدا می‌کند. همچنین احساس درد در شکم و قفسه سینه از علائم دیگر آنهاست. زمانی که در محیطی بسته CO زیاد باشد یک فرد دچار تهوع، سرگیجه، سردرد، اختلال در دید و گفتار و ضعف حرکتی می‌شود و اگر میزان آلاینده‌ها بسیار بالا باشد حتی کار یک فرد به بیهوشی، کما و مرگ نیز می‌رسد.
وی با تاکید بر ایجاد فضایی برای رفت و آمد هوای تازه در مکان بسته، تصریح کرد: در هر مکانی که وسایل شعله دار وجود دارد حتما باید راهی متناسب با آن فضا برای رفت و آمد هوا ایجاد شود. منظور این نیست که به عنوان مثال پنجره خانه کامل باز بماند و انرژی هدر برود. بلکه گاهی به اندازه باز ماندن گوشه‌ای از پنجره کافی است و هر چه محل ورود هوا به مکانی که شعله وجود دارد نزدیک‌تر باشد بهتر است.
سخنگوی سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران به خطرهای استفاده از شومینه در فضای بسته اشاره کرد و گفت: از نظر کارشناسان ایمنی، شومینه وسیله مطمئنی برای گرم کردن محیط نیست. زیرا شومینه محفظه ندارد و آلاینده‌های آن وارد محیط می‌شود. همچنین در بالای دودکش شومینه درپوشی وجود دارد که اگر نقص پیدا کند تمام آلاینده‌ها وارد محیط می‌شوند. بنابراین توصیه می‌شود که از این وسیله در محیط‌های دربسته استفاده نشود.
ملکی با اشاره به ضرورت توجه به نصب دودکش‌های مناسب، تصریح کرد: این مسئله بسیار اهمیت دارد و دودکش‌های داخل دیوار که معمولا سیمانی هستند حتما از هر طبقه تا پشت بام باید کشیده شوند و یک متر بالاتر از سطح پشت بام نیز روی لوله‌ها، کلاهک H نصب شود. این کلاهک‌ها علاوه بر اینکه از ورود ذرات معلق جلوگیری می‌کند. خروج آلاینده‌ها را نیز ساده‌تر می‌کند.
وی با بیان اینکه بهترین دودکش‌های مورد استفاده در داخل خانه دودکش‌هایی با ورق سفید گالوانیزه هستند، گفت: دودکش‌های دیگری از جمله فنری و آلومینیومی وجود دارد که برای استفاده چندان مناسب نیستند. زیرا معمولا این دودکش‌ها بعد ازمدتی خشک و شکننده می‌شوند، منافذی در آنها ایجاد می‌شود که حتی ممکن است با چشم دیده نشود و از میان همین محفظه‌ها ذرات می‌توانند وارد محیط شوند.
سخنگوی سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران به شیوه نصب درست لوله‌های وسایل گرمایشی مانند بخاری نیز اشاره کرد و گفت: بهترین وضعیت برای آنها ایجاد زاویه 90 درجه است و هر چه لوله‌ها به این زاویه نزدیک‌تر باشند ورود آلاینده‌ها بهتر صورت می‌گیرد.
ملکی در مورد بخاری‌های بدون دودکش موجود در بازار نیز اظهار کرد: این بخاری‌ها استانداردهای لازم را دارند ولی نکته‌ای که وجود دارد این است که این بخاری‌ها برای مکان‌هایی مانند اتاق خواب مناسب نیستند. درست است که در آنها قطعه‌ای به نام ODS وجود دارد که هنگام کاهش اکسیژن محیط، شعله را خاموش می‌کند ولی این یک قطعه است که تضمینی وجود ندارد تا 100 درصد درست کار کند. بنابراین چنین بخاری‌هایی مناسب استفاده در جاهایی مانند فروشگاه‌ها و مغازه‌ها هستند که در آنها در و پنجره‌ها باز هستند.
وی همچنین گفت: دستگاه‌های گازسنج در حال حاضر در بازار وجود دارد که قیمت بالایی ندارد و این دستگاه‌ها هنگامی که اتفاقی بیفتد هشدار می‌دهند و پیشنهاد می‌شود که از این دستگاه‌ها استفاده کنیم.