هفته تلخ و شیرین اوج/ سونامی رسوایی هالیوود به کارگردان ضدایرانی رسید/ جنگ بر سر «سرزمین مادری»!
انتشار خبرهایی از «به وقت شام» تازه‌ترین پروژه سینمایی ابراهیم حاتمی‌کیا در کنار ادامه حواشی سریال سرزمین مادری که مانع از پخش این مجموعه شد از جمله مهمترین اتفاقات فرهنگی هفته‌ای بود که گذشت.
سرویس فرهنگی فردا: در هفته‌ای که برجام و عاقبت آن تبدیل به دغدغه اصلی بسیاری از مسئولان، رسانه‌ها و حتی مردم شده بود؛ اخبار و رویدادهای فرهنگی کشور بی‌توجه به جو سیاست زده این روزهای جامعه، یکی پس از دیگر به وقوع پیوستند تا آخرین روزهای مهر ماه 96 با کوله‌باری پر از خبرهای فرهنگی به پایان برسد. هفته‌ای که در آن خبرهای تازه‌ای از پروژه‌های سینمایی ابراهیم حاتمی‌کیا و مسعود ده‌نمکی منتشر شد؛ سونامی رسوایی اخلاقی در هالیوود باز هم قربانی گرفت و ادامه حواشی سریال سرزمین مادری باز هم این سریال را تبدیل به سوژه برخی از رسانه‌ها کرد.
تلخ و شیرین‌های اوج
سازمان اوج این هفته روزهای پرخبری را سپری می‌کرد. اولین خبر این سازمان مربوط به ادامه فیلمبرداری «به وقت شام» تازه‌ترین ساخته ابراهیم حاتمی‌کیاست. فیلمی که موضوع محوری آن مسائل اخیر منطقه است و اغلب حوادث آن در داخل یک هواپیما می‌گذرد. حاتمی‌کیا مدتی است که فیلمبرداری این اثر را به اتمام رسانده است ولی تدوین آن به واسطه حجم بالای کار نزدیک به دو ماه طول خواهد کشید و حتی انتشار خبر تدوین طولانی مدت این مجموعه بعضی از رسانه‌ها را به گمانه‌زنی در ارتباط با رسیدن یا نرسیدن این اثر به جشنواره فجر امسال سوق داد. هر چند که به نظر می‌رسد حاتمی‌کیا در نهایت اثرش را به جشنواره ارائه خواهد کرد.
اما در کنار این خبرها این هفته سازمان اوج خبر سینمایی دیگری نیز داشت؛ خبری که البته به شیرینی حضور احتمالی فیلم حاتمی‌کیا در جشنواره فجر امسال نبود. انتشار خبر قطع همکاری سازمان اوج با مسعود ده‌نمکی اتفاقی بود که این هفته و به شکلی ناباورانه برای اولین بار توسط خبرگزاری فارس منتشر شد. در خبر این خبرگزاری دلیل این اتفاق افزایش هزینه‌های پروژه ده‌نمکی و عدم تمایل سازمان اوج برای تامین منابع مالی این پروژه ذکر شده است. خبری که با توجه به دلمشغولی‌های فعلی مدیران این سازمان برای سه پروژه مهم و سنگین «به وقت شام» حاتمی‌کیا؛ «تنگه ابوغریب» بهرام توکلی و «توهم توطئه» احمدرضا معتمدی و محدودیت احتمالی منابع مالی تاحدودی طبیعی به نظر می‌رسد.
دومینوی رسوایی در هالیوود
شاید سینمای جهان هیچگاه به اندازه دو هفته اخیر شاهد انتشار خبرهایی تکان‌دهنده از اوضاع اسفناک فساد اخلاقی در هالیوود نبود. دومینویی که اولین بار با افشای ماجرای فساد اخلاقی هاروی واینستین تهیه‌کننده سرشناس هالیوود و مالک کمپانی واینستین آغاز شد و در ادامه موج آن حتی دامن کارگردانان اروپایی سینمایی آمریکا را نیز گرفت. انتشار خبر اولیه فساد هاروی واینستین باعث شد تا انبوهی از بازیگران مورد تعرض قرار گرفته از جانب این تهیه‌کننده سرشناس هالیوود بدون ترس از بایکوت خبری و از دست دادن موقعیت‌های شغلی خود؛ شرایط را برای افشاگری بر علیه کارنامه سیاه او مناسب ببینند و ناگفته‌های بسیاری را در ارتباط با او مطرح کنند. ناگفته‌هایی که حتی پای چهره‌های سرشناسی همچون «آنجلینا جولی» و «اوا گرین» را نیز به این ماجرا باز کرد.
این دومینو در ادامه دامن بن افلک کارگردان فیلم ضدایرانی «آرگو» را نیز گرفت تا در روزهایی که رگبار پیام‌های ابراز انزجار اهالی هالیوود از فساد اخلاقی واینستین در جریان بود؛ ناگهان پرده قسمت تاریک دیگری از هالیوود کنار برود و پای بازیگر آخرین نسخه سوپرمن نیز به لیست بلند و بالای متجاوزان هالیوودی باز شود تا دومینوی فساد در هالیوود با سرعت بیشتری به سقوط خود ادامه دهد.
از فیلم‌سوزی تا اکران فیلم خارجی
این هفته اما یک بحث فرهنگی دیگر نیز در میان اهالی فرهنگ و هنر به ویژه سینماگران جریان داشت. بحثی قدیمی که سرآغاز طرح مجدد آن مطرح شدن نام فیلم سینمایی «آینه بغل» به عنوان یکی از گزینه‌های اکران عمومی در سینماها بود؛ آن هم در شرایطی که این فیلم به تازگی مراحل تولید خود را پشت سرگذاشته و علی القاعده و با توجه به روال مرسوم در چرخه اکران سینمای ایران باید مدتی را در نوبت اکران باقی می‌ماند؛ همچنان که بسیاری دیگر از آثار سینمایی نیز که پیش از این تولید شده‌اند همچنان در صف اکران عمومی قرار دارند و هنوز نتواسنتند از سد اکران عمومی عبور کنند و نمایش این فیلم خارج از نوبت نوعی ظلم به سایر آثار سینمایی محسوب می‌شد. ظلمی که نتیجه آن اکران کوتاه مدت آثار سینمایی دیگر و در نتیجه عدم برخورداری آن‌ها از زمانی حداقلی برای اکران در سینماهاست.
در این میان داغ شدن مجدد بحث اکران فیلم‌های خارجی در سینماها موضوع دیگری بود که با اعتراض گروهی از سینماگران روبرو شد. این دسته از سینماگران معتقدند که با توجه به مشکلات فعلی سینمای ایران در زمینه تعداد بسیار پایین فیلم‌های نمایش دهنده آثار سینمایی داخلی، عملا جایی برای ورود آثار خارجی به این چرخه نحیف نیست. چرخه‌ای که خود به سختی از پس اکران فیلم‌های داخلی برمی‌آید و دیگر جایی برای نمایش آثار سایر کشورها را در خود ندارد. البته با توجه به استقبال مدیران سینمایی ارشاد از این طرح از یک سو و حمایت مدیران نهادهای قدرتمندی همچون حوزه هنری از سوی دیگر و همچنین کاهش قابل توجه فروش آثار سینمایی در شش ماه نخست امسال نسبت به سال گذشته که باعث ترس بسیاری از سینماداران از ضرر آن‌ها در ادامه مسیر اکران شده است -که با توجه به کاهش طبیعی فروش آثار سینمایی در شش ماهه دوم سال که همواره به واسطه نزدیکی به جشنواره فجر معمولا آثار کم‌مخاطب‌تر در این بازه اکران می‌شوند- بعید نیست که به زودی شاهد نقش بستن تصاویری از ستاره‌های هالیوودی بر سردر سینماهای کشور باشیم.
نزاع در سرزمین مادری !
ادامه جنجال پخش مجموعه تلویزیونی «سرزمین مادری» نیز یکی دیگر از موضوعات مهم این هفته بود. این سریال که پیش از این قرار بود در سال 92 با عنوان قبلی «سرزمین کهن» پخش شود یکی از تولیدات پر هزینه رسانه ملی بود که بازیگران بسیاری در آن حضور دارند و کمال تبریزی کارگردانی آن را برعهده دارد. این مجموعه سال 92 پس از پخش چند قسمت ابتدایی به طور ناگهانی و به دلیل اعتراض گروهی از هموطنان بختیاری به محتوای این سریال از آنتن شبکه سوم سیما حذف شد. البته اعتراض‌ها در آن زمان به قدری گسترده بود که عزت‌الله ضرغامی برای عذرخواهی از مردم لر و بختیاری شخصا راهی مسجدسلیمان شد و قرار شد تا با اصلاح برخی از بخش‌های سریال این مجموعه مدتی بعد مجددا به آنتن رسانه ملی بازگردد. این بازگشت مجدد به آنتن تلویزیون نزدیک به 4 سال طول کشید و بخش‌هایی از مجموعه نیز مجددا فیلمبرداری شد و در نهایت نیز مقرر شد تا پخش این مجموعه با نام جدید «سرزمین مادری» از اواخر مهرماه امسال آغاز شود اما با عبور از این تاریخ و عدم نمایش این مجموعه مشخص شد که گویا باز هم حواشی تازه‌ای گریبانگر «سرزمین مادری» شده است. بنابر آنچه که برخی رسانه‌ها منتشر کردند؛ شورای علمی بازبینی سریال «سرزمین مادری» به رئیس صدا و سیما نامه‌ای نوشته و در آن مخالفت رسمی خود را با پخش این سریال اعلام کرده است. در این نامه از مصاحبه‌های کمال تبریزی انتقاد و توصیه شده که او باید هرچه سریع‌تر در یکی از شبکه‌های تلویزیون عذرخواهی کند.