کرکوک بمب ساعتی در روابط اقلیم کردستان و بغداد است / بارزانی کرکوک را تحویل دولت مرکزی نخواهد داد

سرویس بین‌الملل فردا: با برگزاری همه پرسی اقلیم کردستان عراق در سوم مهرماه، بارزانی خواستار الحاق استان کرکوک به محدوده اقلیم کردستان عراق شد. این استان از مناطق نفت خیز عراق به شمار می رود که در صورت الحاق آن به کردستان عراق برای اقلیم منافع اقتصادی گسترده‌ای خواهد داشت در آن سوی ماجر دولت عراق با این خواسته مخالفت کرد و نیروی نظامی برای بازپس گیری کرکوک به این منطقه اعزام کرده است.

حسن هانی زاده کارشناس مسائل خاورمیانه در مورد اهمیت شهر کرکوک به فردا گفت: کرکوک از یک طرف به دلیل نفت خیز بودن و از طرف دیگر به دلیل ترکیب جمعیتی که متشکل از عرب ها، ترکمن ها وکردها می باشد دارای اهمیت و جایگاه تاثیرگذار در معادلات عراق است.

وی در مورد سابقه ی ادعاهای بارزانی بر این منطقه هم بیان داشت: با سقوط صدام در سال 2003 اقلیم کردستان ادعاهای خود در مورد تحت اختیار گرفتن کرکوک را علنی و آشکار کرد این در حالی بود که در اصل 140 قانون اساسی عراق حاکمیت این استان تحت اختیار دولت مرکزی گذاشته شده بود اما شروع بحران در عراق و منافع بارزانی از کرکوک، باعث شد که او بر ادعای خویش اصرار ورزد؛ منفعتی چون صادرات روزانه 900 هزار بشکه نفت از کرکوک به ترکیه که پول حاصل از فروش آن به حساب های شخصی بارزانی در آمریکا وازیر شده است.

با ادمه یافتن بحران گروه های تروریستی در منطقه و مخصوصا عراق، بارزانی گستاخ تر از قبل شد و دست به برگزاری همه پرسی در اقلیم کردستان عراق برای جدا کردن آن از دولت مرکزی عراق زد، در نتیجه با رای مثبت مردم اقلیم به همه پرسی بارزانی تلاش کرد حاکمیت خود بر کرکوک را تثبیت کند اما در مقابل حیدر العبادی استاندار کرکوک که منصوب بارزانی بود را برکنار و اعلام کرد اقلیم با مجازات روبرو خواهد شد.

او ادامه داد، این اقدامات اقلیم منجر به درگیر های بین نیروهای پیش مرگ کرد و نیروهای مسلح ترکمن در کرکوک شد از این رو بنظر می رسد کرکوک پاشنه آشیل روابط اقلیم و دولت مرکزی است و این موضوع به عنوان بمب ساعتی در روابط این دو عمل می کند.

این کارشناس مسائل منطقه با بیان اینکه از زمان سقوط صدام پیش مرگ های کرد حملاتی را به کرکوک برای مجبور کردن اعراب وترکمن ها برای خروج از آن انجام می دادند گفت: مسعود بارزانی به این بهانه که تعداد کرد ها در کرکوک از قومیت های دیگر بیشتر است خواستار الحاق این استان به اقلیم شده است اما در حقیقت همانطور که اشاره کردم منافع اقتصادی و نفت سرشار این منطقه و از سوی دیگر این نکته که تنها راه صادرات نفت شمال عراق به ترکیه کرکوک است بارزانی را بر ادعاهای خود مصرر کرده است.

هانی زاده در باره واکنش دولت مرکزی عراق در مقابل اقدامات اقلیم هم اظهار کرد در حال حاضر روابط اقلیم و دولت مرکزی عراق به شرایط بدی رسیده است و دولت مرکزی عراق برای مذاکره با بارزانی پیش شرط هایی قرار داده بود و خواستار قرار گرفتن کرکوک تحت حاکمیت خود شده است این عوامل منجر به پیچیدگی مسئله کرکوک شده است. دولت عراق تمام امتیازاتی که به اقلیم داده بود را لغو کرده است از جمله بودجه ی 17 درصدی که در گذشته به اقلیم اختصاص یافته بود را به حالت تعلیق در آورده است در هر صورت دو طرف چاره ای ندارند جز اینکه در مذاکرات آتی وضعیت کرکوک را مشخص کنند.

هانی زاده امکان پذیرش در خواست اقلیم از سوی دولت مرکزی عراق را بسیار کم ارزیابی می کند و معتقد است حتی اگر جنگ هم صورت بگیرد دولت مرکزی عراق تن به الحاق کرکوک به اقلیم نخواهد داد و کرکوک همچنان یکی از موضوعات اصلی طرفین در مذاکرات احتمالی آینده خواهد بود.