دلیل حذف تدریجی گوشت قرمز از سبد پروتئین خانوار چیست؟

خبرگزاری فارس: پس از بررسی‌های میدانی از در سطح پایتخت برای برآورد آخرین وضعیت قیمت گوشت قرمز یاد ضرب‌المثل معروف که می‌گوید «گربه دستش به گوش نمی‌رسد ...» می‌افتم که حالا دیگر باید گفت: دست آدمیزاد هم دیگر به گوشت نمی‌رسد؛ چراکه قیمت این کالای اساسی خانوار به جایی رسیده که باید رفته‌رفته آن را کالای لوکس خطاب کرد. در نقاط جنوبی پایتخت مانند خیابان خورشید، در میدان شهدا، خیابان شهرستانی در میدان امام حسین (ع) و سازمان میادین تره‌بار هر کیلوگرم گوشت شقه گوسفندی به رقم ۴۱ تا ۴۳ هزار تومان رسیده است و جالب‌تر اینکه فروشندگان گوشت می‌گویند این کالا ارزان شده است و وقتی مفهوم ارزان شدن را جویا می‌شوی، می‌گویند که نسبت به دو هفته اخیر در هر کیلو ۳-۲ هزار تومان کاهش داشته است. به هر حال این هم مفهومی از ارزانی است که ما با آن آشنا نبوده‌ایم. غافل از اینکه طی یک سال اخیر، قیمت گوشت رشد ۶۰ درصدی داشته که در گزارش‌های ادواری ما دلایل آن بیشتر حول محور دلالی مطرح می‌شد. نکته‌ای که علی‌اصغر ملکی رئیس اتحادیه گوشت گوسفندی آن را رد می‌کند و می‌گوید: سرانه جمعیت دامی ما نسبت به رشد جمعیت پس از انقلاب رشد نکرده و ما کمبود دام داریم، در نتیجه این موضوع سبب می‌شود قیمت گوشت رشد فزاینده‌ای داشته باشد. او تصریح می‌کند که با واردات گوشت تازه طی ۵-۴ ماه اخیر جلوی افزایش قیمت بی‌رویه گوشت گرفته شده و امیدواریم با ادامه این روند شاهد کاهش قیمت باشیم. او به آخرین تصمیمات امروز ستاد تنظیم بازار اشاره می‌کند که برای رصد بازار گوشت قرمز تشکیل شده و می‌گوید: مسئولان وزارت جهاد و شرکت پشتیبانی امور دام بر این باورند که واردات گوشت تازه باید ادامه یابد تا بتوانیم شاهد ثبات قیمت این محصول در بازار باشیم. یکی از قصابان سطح شهر در مورد قیمت گوشت می‌گوید: ارزان و گران شدن گوشت برای ما تفاوتی ندارد جز اینکه هر چقدر قیمت گوشت پایین‌تر باشد مشتری بیشتری داریم و هرچه قدر گران‌تر مشتری کمتر و چانه زنی بیشتر؛ چراکه ما موظفیم طبق قانون اتحادیه تنها ۱۰ درصد به قیمت گوشت اضافه کنیم. او می‌افزاید: به عنوان مثال امروز هر کیلوگرم گوشت شقه گوسفندی را ۳۹ هزار تومان از کشتارگاه تحویل گرفتیم که باید آن را ۴۳ هزار تومان بفروشیم، اما بازهم خودمان هر کیلو ۴۲ هزار تومان قیمت زده‌ایم تا به بهانه ارزان‌تر فروختن مشتری را جذب کنیم. تمام این سخنان در حالی است که گوشت‌فروشی‌های منطقه ملاصدرا و میدان تجریش هر کیلوگرم گوشت گرد ران را تا کیلویی ۶۰ هزار تومان می‌فروشند و شقه گوسفندی ۵۰ هزار تومان در این منطقه قیمت خورده است. در حین تهیه گزارش با زنی میانسال که مشغول چانه زدن با قصابی محل است، صحبت می‌کنم. او از افزایش قیمت گوشت گلایه‌های بسیار دارد و می‌گوید ما خانواده‌ای ۵ نفره هستیم که به دلیل داشتن داماد و عروس حداقل هفته‌ای یک بار باید برای میهمان غذا درست کنم. اما وقتی می‌بینم برای تهیه یک خورش باید یک کیلو گوشت گوسفند مصرف کنم ترجیح می‌دهم آن را با خرید مرغ جایگزین کنم و گوشت را تنها برای غذا‌های مصرفی واجب که طعم آن جایگزین ندارد، استفاده می‌کنم. روش جدیدی که این خانم برای صرفه‌جویی اقتصادی در پی گرفته، این است که استخوان‌های گوسفندی را پایان روز به قیمت کیلویی ۵ هزار تومان از قصابی خریداری کرده و در کنار آن مقدار کمی گوشت قرمز برای طبخ خورش اضافه می‌کند تا حداقل قوه غذایی را برای فرزندانش تأمین کند. مرد میانسال دیگری هم از جایگزین کردن گوشت گوساله برای طبخ غذا‌های خورشی می‌گوید؛ چراکه مقرون به صرفه‌تر است و با خرید یک کیلوگرم گوشت گوساله می‌تواند به‌راحتی یک ماه خود و همسرش را سپری کند در حالی که برای خرید گوشت مشابه گوسفندی بهای خرید ۳ کیلوگرم گوشت با استخوان را بپردازد که می‌شود ماهی ۱۵۰ هزار تومان. او می‌گوید من تنها ماهانه یک میلیون تومان حقوق بازنشستگی دارم که توان خرید حداقل ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار تومان گوشت و مرغ را ندارم. این وضعیت برای بسیاری از قشر کارگری جامعه و بازنشسته صدق می‌کند و به نوعی باید گفت: گوشت گوسفندی غذای اغنیا شده است. بار‌ها و بار‌ها در گزارش‌ها ذکر کرده‌ایم که در صورت حذف و کوچک شدن سهم محصولات پروتئینی از جمله گوشت قرمز در سبد خانوار تبعاتی همچون ضعف حافظه، کم‌خونی و مشکلات گوارشی و همچنین اختلال در رشد در کودکان و نوجوانان و زنان باردار بروز خواهد کرد که قطعاً هزینه‌های درمان آن بیشتر خواهد بود. همچنین عواملی مانند وارداتی بودن بخش عمده نهاده‌های دامی کشور، ثبات نداشتن بازار و یکجانشین کردن عشایر کوچ‌رو که برای صد‌ها سال مهم‌ترین منبع تامین گوشت قرمز در ایران بوده‌اند را می‌توان از جمله دلایل کمبود تولید گوشت قرمز در کشور قلمداد کرد.