۱۲ توصیه برای برگزاری یک روضه خانگی تمامعیار
قرار بود بروم روضه خانه دوستی به شوخی گفتم برای ما بچه دارها مهد کودک ندارید؟ گفت بله قرار است خانمی بیایند و از بچهها مراقبت کنند و سرگرمشان کنند. شاید باورتان نشود این از بهترین اتفاقات جانبی روضه برای خانمهایی است که دوست دارند ساعتی-حتی دقایقی – با تمرکز و بدون نگرانی از شرایط فرزندشان در مراسم روضه خوانی شرکت کنند.
سرویس سبک زندگی فردا؛ تکتم نجفی منش: آنچه که در افواعه مردم آن را روضه خانگی مینامیم، همان اقامه عزاست. همان نکتهای که نقش ویژهای در انتقال فرهنگ حسینی داشته است. همان امری که به زنده نگه داشتن نهضت عاشورا منجر شده است. حفظ آن در عرصههای متفاوت اجتماع است. آیا تا به حال دلتان خواسته است که پرچم اقامه عزای اهل بیت را بر در خانهتان نصب کنید و خانهتان میزبان محبان اهل بیت باشد؟
یک نکته از هزاران
برای برگزار کردن روضه و عزای حضرت امام حسین(ع) آثار و برکات فراوانی ذکر شده که از آن جمله میتوان به این حدیث حضرت امام جعفر صادق (ع) اشاره کرد که میفرمایند:«هر كس درباره امام حسين (عليه السلام) شعری بگويد و گريه كند و ۱۰ نفر را بگرياند، برای او و آنان بهشت است».
قدم اول
وقتی عزم برای برگزاری روضه کردید، شاید اولین قدم این باشد که شرایط تان را بررسی کنید و ببینید که میخواهید روضه را در چه سطحی با چه مخاطبانی با چه نوع پذیرایی و با همراهی چه کسانی برگزار کنید. به عبارتی خیلی صاف و صریح تکلیفتان را با خودتان مشخص کنید که چه میخواهید.
بانی مجلس کیست؟
«یادم هست که شرایط مالی خوبی نداشتیم اما اصرار داشتم که روضه سالانهمان را برگزار کنم. بودجه ما فقط به تامین بخش اصلی مراسم میرسید ولی برای خیلی چیزها کم داشتم. در جمع خواهر و برادرها گفتم راستی برای روضهمان مشارکت مالی هم قبول می کنیم. هزینه خیلی از خرده ریزها همین طور از کمکهای ۵ تا ۵۰ هزار تومانی خانمهای خانه دار فامیل تامین شد و به لطف اهل بیت توانستیم روضهمان را برگزار کنیم»
برای برگزاری مراسم روضه خوانی بهتر است، از همراهی کسانی که با شما هم دل هستند و میتوانید با هم کار کنید، استفاده کنید. این همراهی از مشارکت مالی تا همکاری برای در اختیار گذاشتن منزل و پارکینگ و استکان چای و خیلی چیزاهای دیگر را شامل میشود و نه تنها به برگزاری هرچه بهتر مراسم کمک شایانی میکند که توان شما را مضاعف میکند. نکته مهم در مشارکت گرفتن این است که مراقب باشید، مدیریت کار یکپارچه باشد و به دوگانگی منجر نشود که ندانید قرار است چه اتفاقی بیقتد.
روضه را متناسب با شرایط اقتصادیتان برگزار کنید
دقت داشته باشید که برگزاری روضه را به شرایط اقتصادی گره نزنید و نگذارید مشکلات مالی مانع برگزاری روضه شود. اگر مشکلات مالی زیاد است تا جایی که میتوانید پذیرایی را ساده بگیرید و هزینههای جانبی را مدیریت کنید. مثلا اگر برای مداح و سخنران حتما باید آژانس بگیرید از یک دوست بخواهید در رفت و آمدها با شما همراهی کند.
کجا میخواهید روضه برگزار کنید؟
فضای فیزیکیتان را بررسی کنید و انتخاب کنید که نوع روضه تان چطور باشد. مثلا روضههای زنانه و مردانه معمولا به دو فضای مجزا یا جدا شده نیاز دارند. اگر همسرتان همراه نیست و نمیتوانید فضای کافی برای حضور همزمان خانمها و آقایان تامین کنید، میتوانید روضه را منحصرا زنانه یا مردانه برگزار کنید. البته در روضههای خانوادگی بهتر است که هر طور شده جلسه را همزمان برای خانمها و آقایان داشته باشید.
به این سوالات پاسخ دهید که روضهتان تک جنسیتی است یا همزمان مردانه و زنانه
مشخص کنید که میخواهید پذیرایی روضهتان چطور باشد؛ وعده غذایی، میان وعدهای مثل آش و شله زرد یا صرفا با چای و خرما میخواهید از مهمانان پذیرایی کنید. زمان برگزاری روضه را مشخص کنید که میخواهید در یک نوبت باشد، به صورت دهه یا یک روز تعطیل باشد.
مداح و سخنران
این از کلیدیترین نکات برگزاری روضه است. این دو اگر مناسب باشند و مخاطب بتواند با آنها ارتباط بهتری برقرار کند اصل هدف روضه تامین شده است. برای پیدا کردن مداح و سخنران خوب از تجربه کسانی که روضه برگزار کردهاند، استفاده کنید. یکی از خوبیهای روضههای خانگی این است که نیازی به چهرهها ندارد و خیلی اوقات مداحان و سخنرانان گمنام و ناشناس با صفا و اخلاصشان میآیند، روضه نابی میخوانند و سخنرانی خوبی انجام میدهند. سعی کنید با سخنران قبل از مراسم صحبت کنید و درباره نوع مراسم با او گپی بزنید که هم او بداند چه نوع مراسمی میخواهید داشته باشید، هم شما دستتان بیاید که قرار است چه نوع مجلسی داشته باشید.
این تجربه یکی از خانمهایی است که چند سالی است در منزلش روضه برگزار میکند:«از اولین جلسه روضه با سخنران صحبت میکردم و درباره پیشنهاداتم برای موضوع سخنرانی با هم صحبت میکردیم. این موضوع هم برای سخنران جالب بود، هم خودم میدانستم که قرار است، چه مطالبی ارائه شود. معمولا در این تعامل از حس درونی خودم در برگزاری مراسم صحبت میکردم و این باعث ارتباط بهتر سخنران با مراسم میشد»
مهمانانتان را دعوت کنید
مخاطبان روضه از مهمترین ارکان برنامه هستند. اول تکلیفتان را با خودتان روشن کنید که میخواهید روضهتان خانوادگی باشد یا عمومی. پذیرایی از فامیل معمولا قواعد خودش را دارد ولی مردمی که در یک روضه محلی شرکت میکنند، توقعات کمتری دارند و معمولا برای مراسم عزاداری با شما همراه میشوند. شاید بهتر باشد، وقتی که برای دعوت فامیل هم اقدام میکنید، تاکید کنید که روضه کوچکی برگزار کردهاید که توقع مهمانی فامیلی نداشته باشند. اگر پر شدن خانه و بالابودن جمعیت برایتان مهم است، پیش بینی کنید ۲۰-۱۰ درصد کسانی که دعوت کردهاید به مراسم نیایند و برای دعوت از همسایگان هم فکری بگیرید و مطمئن شوید که حداقل جمعیت مورد نظرتان در مراسم حاضر میشوند.
خانه را آماده کنید
شاید شروع این مرحله با خرید پرچم باشد. خانه را باید نظافت کرد و وسایل غیر مرتبط را از جلوی دست جمع کرد و بعضی وسایل را با پارچه سیاه پوشاند. هنگام برگزاری روضه که همه چیز جمع میشود و خانه برای حضور مهمانها مهیا میشود، شاید نتوانید پاکت، پول و خیلی وسایل ضروری را پیدا کنید. برای همین بهتر است که وسایل خیلی ضروری و دم دستیتان را توی کیفی بگذارید و به یکی از نزدیکانتان بسپارید. حتی الامکان کاغذ یادداشت و خودکار دم دستتان باشد که بتوانید نکات ضروری را به مداح و سخنران بگویید. در زمان برگزاری مراسم یکی دو نفر را برای کمک دم دستتان داشته باشید و بگذارید کارهای معمول از قبیل پذیرایی را انجام دهند و سعی کنید خودتان بر اجرای مراسم نظارت کنید. حتما به مهمانها خیر مقدم بگویید و سعی کنید که تا دم در بدرقهشان کنید. این از آداب میزبانی است.
برای کفشها فکری کنید
برای شلوغیهای پشت در فکری کنید که مبادا کفشها گم شوند و مزاحمت برای همسایگان ایجاد کند. برای شرایط متفاوت از جمله تاخیر مداح و سخنران آماده باشید. کسی که بتواند با صوت زیبا دعا بخواند، در جمع شناسایی کنید و در این مواقع از او بخواهید که برای مهمانها دعا یا زیارت عاشورا بخواند.
سیستم صوتی
در تامین یک سیستم صوتی متناسب فکری کنید. این سیستمها را میتوانید گاهی اجاره کنید. البته کسانی که معمولا در خانهشان مراسم روضه خوانی برگزار میکنند، سیستم صوتی دارند و میتوانید از آنها امانت بگیرید. سعی کنید بعد از برگزاری روضه، تجربیات و نکاتی که باید مورد توجه قرار گیرد را جایی یادداشت کنید تا در دفعات بعدی مورد توجه قرارشان دهید. این اطلاعات را جایی بنویسید که مطمئن هستید، گم نمیشوند. حتی میتوانید این اطلاعات را بنویسید و برای خودتان ایمیل کنید تا در برگزاری مراسم های بعدی از آنها استفاده کنید.
خلاقیت را بی خیال نشوید
قرار بود بروم روضه خانه دوستی به شوخی گفتم برای ما بچه دارها مهد کودک ندارید؟ گفت بله قرار است خانمی بیایند و از بچهها مراقبت کنند و سرگرم شان کنند. شاید باورتان نشود این از بهترین اتفاقات جانبی روضه برای خانمهایی است که دوست دارند ساعتی-حتی دقایقی - با تمرکز و بدون نگرانی از شرایط فرزندشان در مراسم روضه خوانی شرکت کنند. از کارهای جالب که منجر به افزایش بهره مندی مخاطبان میشوند غفلت نکنید. این کارها میتواند از معرفی کتابی جالب برای مهمانها در فاصله سخنرانی و مداحی باشد تا فروش کتاب و سی دیهای مرتبط.
خلاصه اینکه اگر اولین بارتان است که میخواهید روضه خانگی برگزار کنید، نترسید. محکم قدم بردارید و توکل کنید به خدا. شما برگزار کننده مراسمی هستید که اهل بیت صاحب مجلس آن هستند.