هر روز تاخیر ۳۰ میلیون یورو زیان!

خبرگزاری فارس: فاز نخست پالایشگاه ستاره خلیج فارس پس از گذشت 11 سال از زمان آغاز عملیات اجرایی، در حالی که هنوز کامل نبود با عنوان "آغاز تولید مستمر بنزین" در اردیبهشت ماه سال جاری توسط رئیس جمهوری و وزیر نفت افتتاح شد.

با گذشت بیش از 5 ماه هنوز ظرفیت تولید بنزین در فاز نخست به ظرفیت کامل یعنی 12 میلیون لیتر در روز نرسیده است و ظاهرا رسیدن به این رقم تولید تا پایان سال زمان خواهد برد.

یکی از مهمترین بخش های فاز نخست پالایشگاه ستاره خلیج فارس واحد آیزومریزاسیون است که به گفته «مرتضی امامی» مدیرعامل پالایشگاه ستاره خلیج فارس قرار بود این واحد تا پایان مردادماه به بهره برداری برسد که این مهم با وجود به پایان رسیدن شهریورماه و گذشت بیش از یک هفته از مهر، هنوز محقق نشده است.

و ظاهرا تا این واحد به مدار نیاید نمی توان انتظار تولید 12 میلیون لیتر بنزین از فاز نخست این پالایشگاه داشت.

پالایشگاه میعانات گازی ستاره خلیج فارس به عنوان یکی از طرح های اولویت دار کشور به ظرفیت اسمی 360 هزار بشکه در روز رسیده است که با ثبت شرکت در سال ٬85 عملیات اجرایی آن از آن سال شروع و تاکنون در سه فاز فرایندی درحال احداث است.

با راه اندازی این پالایشگاه امکان تولیدروزانه 36 میلیون لیتر بنزین فراهم و علاوه بر این زمینه ساز بودن قطع وابستگی به واردات بنزین، امکان صادرات بنزین نیز فراهم می شود. این در حالی است که طبق آمار گمرک در 5 ماه ابتدایی سال 1395 ارزش میعانات گازی صادراتی ایران بالغ بر 3 میلیارد دلار بوده است که به گفته کارشناسان این حوزه این موضوع به معنای تشدید خام فروشی با قیمت های پایین تر از قیمت بازار فوب خلیج فارس (حدود 2 تا 3 دلار در هر بشکه زیر قیمت نفت خام دوبی) است.

این در حالی است که در صورت بهره برداری از این پالایشگاه، میزان خام فروشی نفت نیز کاهش محسوسی پیدا می کرد. با این وجود، با گذشت بیش 10 سال از آغاز مراحل ساخت پالایشگاه ستاره خلیج فارس، هنوز تاریخ دقیق افتتاح این پالایشگاه مشخص نیست و مدیران وزارت نفت و پالایشگاه طی سه سال اخیر در رسانه ها و به دستگاه های نظارتی تاریخ های متعددی را برای بهره برداری از این طرح اعلام نموده‌اند .

یک روز تاخیر، 30 میلیون یورو ضرر

نگاهی به آمار واردات نشان می دهد که متاسفانه طی سال های اخیر واردات بنزین رو به افزایش بوده است. به طوری که شرکت ملی پالایش و پخش در برنامه سال جاری خود، نخست رقمی معادل 10 میلیون لیتر در روز و سپس با دو اصلاحیه 14 میلیون لیتر در روز را بعنوان آمار واردات پیش بینی کرد.

به نحوی که میانگین عملکرد واردات سال 95، به حدود 13 میلیون لیتر در روز رسید. به گفته منابع آگاه، این رقم علاوه بر تامین میانگین 1.5 میلیون لیتر اکتان افزا و میانگین روزانه حدود نیم میلیون لیتر بنزین از پتروشیمی ها بصورت چراغ خاموش است.

به گفته کارشناسان این حوزه هر روز تأخیر در افتتاح این پروژه، حداقل زیان 20 تا 30 میلیون یورویی را بر کشور تحمیل می کنند.

با راه اندازی پالایشگاه ستاره خلیج فارس شاهد تبدیل بیش از 95 درصد میعانات گازی ترش به بنزین و نفت گاز مطابق با استاندارهای روز دنیا خواهیم بود. خودکفایی در تولید بنزین و تامین نفت گاز استاندارد سبد حمل نقل خودروهای سواری سبک و سنگین، توسعه سبد سوخت کشور، افزایش ارزش افزوده میعانات گازی، استفاده از تاسیسات زیر بنایی موجود بندرعباس و مجاورت تلفیقی با پالایشگاه موجود بندرعباس و طرح پالایشگاه نفت خام فوق سنگین هرمز و اشتغالزایی در کشور مهمترین اهدافی است که با راه اندازی این پالایشگاه محقق خواهد شد. این ابرپالایشگاه در ضلع غربی پالایشگاه موجود بندرعباس و در زمینی به مساحت 700 هکتار واقع است که در سال 85 عملیات طراحی مفهومی آن با حضور و مشارکت شرکت ایتالیایی اسنم پروجتی گلدن گروپ و شرکت های - مهندسین مشاور داخلی تهران جنوب و بینا اغاز شد.

بر اساس اطلاعات موجود، شیوه قرارداد کارفرما با مشارکت اسنم پروجتی، تهران جنوب بینا و گلدن گروپ بصورت - CEPC بود به نحوی که تا مرحله عبور از شرایط Open book و convert نمودن کامل قرارداد، کلیه تصمیمات با توافق کارفرما بود و کلیه خدمات مهندسی و خرید، عقد قراردادها و پرداخت ها، مکاتبات با فروشندگان، تهیه اسناد منافصه، انتخاب پیمانکاران اجرایی و ... بر عهده مشارکت بود و شرایط مشارکت مشترک و متضامنی پیش بینی شده بود.

به گفته منابع آگاه، شرکت ایتالیایی در شرایطی از مشارکت خارج شد که مدارک مهندسی و تهیه نقشه ها ناتمام بود و مشارکت طرف ایرانی تکمیل مدارک را به شرکت های خرد داخلی واگذار کرده بود.از طرفی در بخش خرید کالا و تجهیزات خصوصا تجهیزات طولانی و حساس بخش فرایندی تا اواسط سال 89 عملا اقدامی نشده بود. بر اساس گفته های متخصصی و کارشناسان این حوزه، آن بخش از قراردادهای در اختیار کارفرما با پیمانکاران نیز به صورت ترک تشریفات و گاها عدم اخذ مصوبه از هیات مدیره و عدم رعایت مفاد قرارداد پرداخت انجام شده است. طی سال های 86 تا 88 قراردادها با امضا مدیرعامل و در برخی موارد به اتفاق یک عضو هیات مدیره انجام شده و شرکت فاقد حسابرسی داخلی و کمیسیون معاملات بود.