اوج محرومیت زیر گوش پایتخت +تصاویر
«گِل» بازی، تفریح اجباری کودکان کار در کوره پزخانه ها، برای امرار معاش و نان در آوردن شده است، محرومیتی که علیرغم اینکه در نزدیکی پایتخت روی داده اما دیده نمی شود.
کد خبر :
725763
خبرگزاری مهر: از زمانی که به یاد دارند، در کوره های آجرپزی کار می کنند، کار زمان نمی شناسد به خصوص تابستان اوج گرما و ساخت و سازهای ساختمانی هم زمان می شود و آن ها مجبورند در برابر شلاق های سوزان خورشید، بادهای داغ و گرمای غیر قابل وصف تابستان تهران، کار کنند. پدیده «کودکان کار» و «زنان کار» در این میان پر رنگ تر به چشم می آیند، بازی های کودکانه برای این بچه ها معنا ندارد، از صبح تا غروب باید کار کنند، تا بتوانند زنده بمانند، البته این داستان مختص تهران نیست، بلکه در تعداد زیادی از کوره های آجرپزی کشور و یا کارگاه های تولیدی، صنعتی و تجاری، از کودکان، کار می
کشند اما این پدیده در کوره های آجرپزی تهران حال و هوای دیگری دارد.
می پرسم، زیر نظر شهرداری کار می کند، یا پلیس راهور؟ باز هم تبسم می کند و می گوید: شهرداری و ادارات دیگر که ما را به کار نمی گیرند، باید کلی آشنا داشته باشی، زیر نظر اداره ای نیست، جای پارک پیدا نمی شود و همه دوست دارند جای پارک پیدا کنند، همسرم وسیله در جاهای خالی پارک می گذارد، تا کسی نتواند در آن ها متوقف شود و مشتری که بیاید آن ها را راهنمایی کرده و پول می گیرد، زمانی که خودروهایشان پارک است، مراقبت می کند تا آسیبی به آن ها نرسد، راضی هستیم، خیلی بهتر از شغل شوهر خانم ... است. در مورد شغل شوهر همکارش توضیح بیشتری نمی دهد. همین قدر که روزهایمان در حالی شب می شود
که گرسنه نمی مانیم کافی است در خصوص محل زندگی، سوال می کنم، که اتاقی در همان حوالی اتاق زهرا، نشان می دهد و می گوید: ما همه این جا همسایه ایم، هرچند شوهرم در کوره کار نمی کند، اما حاجی از ما کرایه نمی گیرد. در مورد ظرفشویی، امکانات رفاهی و دیگر تجهیزات یک خانه سوال می پرسم، می گوید: رضایت داریم، زندگی سخت است، چاره ای نیست، همین قدر که روزهایمان در حالی شب می شود که جایی برای خواب داریم و گرسنه نمی مانیم، کافی است، ظرفشویی همه مشترک است، لب چاه (با دست محلی در همان حوالی را نشان می دهد) می نشینیم و ظرف هایمان را می شوریم، شب ها همه خانم ها می آیند، که ظرف بشویند،
فرصتی برای صحبت کردن هم هست، شوهرهایمان هم اگر خسته و خواب نباشند، از این فرصت استفاده کرده و در خانه یکی جمع می شوند و صحبت می کنند. «ک» می افزاید: امکانات زندگی ما مثل شهری ها نیست، ما از روستا آمدیم و به زندگی روستایی عادت داریم، اما از مسئولین تقاضا داریم که شرایط را طوری ایجاد کنند، که این همه تفاوت بین زندگی ها نباشد، ما همگی کار سخت می کنیم و زندگی مان سخت است، برخی افراد کار راحتی دارند اما حقوق های زیاد می گیرند و زندگی راحت دارند، خون آن ها از ما رنگی تر نیست. وی ادامه می دهد: سال های قبل که کار بیشتر بود، بچه ها هم به جای مدرسه کار می کردند، به همین دلیل
اغلب بچه های کارگر کارگاه، چند سال از درس عقب هستند، اما حالا دیگر کار کم تر است و نیازی به حضور بچه ها نیست، اصولا در زمستان و پاییز کاری نیست.
تعداد کارگران کوره پزخانه ها از ۳۰ هزار نفر به ۵۰۰۰ نفر کاهش یافته است به سراغ عضو هیات مدیره، کانون عالی انجمن های صنفی کارگران کشور می رویم، وی دل پری از مشکلات کارگرها دارد و می گوید: تا ۲ سال پیش بیش از ۳۰ هزار کارگر در کوره پزخانه ها کار می کردند و اوضاع آن ها بسیار بهتر از امروز بود، اما هم اکنون با توجه به رکود ساخت و ساز و فروش کم آجر، تعداد کل کارگرهای کوره پزخانه های استان تهران به ۵۰۰۰ نفر نیز نمی رسد. معصوم علی موسی زاده با بیان این که قیمت آجر در ۲ سال اخیر حتی یک ریال افزایش نیافته است، گفت: این عدم افزایش قیمت روی حقوق کارگران کوره پزخانه ها نیز اثر
گذاشته و حقوق آن ها افزایش پیدا نکرده است و کارگرهای ما در به در شده ند، بیش از ۲۵ هزار نفر کارگری که شغل آن ها کار در کوره پزخانه ها بوده و کار دیگر بلد نیستند، بی کار شده اند و نمی دانم، چطور زندگی خود را می گذرانند. وی افزایش قیمت آب، برق و گاز را در ورشکستگی و جمع شدن بسیاری از کوره پزخانه ها موثر دانست و گفت: به عنوان مثال در شهرستان پاکدشت، که خود من رییس انجمن صنفی کارگران کوره پزخانه این شهرستان هستم، ۲ سال پیش ۵۷ کارخانه فعال بود، اما در حال حاضر حداکثر ۱۰ کارخانه فعال است، که تعداد همه کارگران این کارخانه ها را جمع کنید، به اندازه یک کارخانه فعال ۲ سال
پیش نیست، این یعنی بیچارگی مفرط کارگران و معضلات بزرگ اجتماعی ناشی از بیکاری آن ها در سراسر استان تهران و باید برای آن فکری کرد، فشار مالی زیادی روی کارفرما است، زور کارفرما هم به جایی جز کارگر نمی رسد، مجبور می شود از حقوق کارگر و بیمه او بزند، تا بتواند اوضاع را مدیریت کند، اما کارگر که گناهی ندارد. موسی زاده عدم افزایش حقوق کارگران کوره ها را مشکل دیگری می داند و می گوید: از اول انقلاب تا به حال اتحادیه کوره پزخانه ها با انجمن صنفی کارگران کوره پزخانه با هم توافق می کردند و به یک مبلغ برای افزایش دستمزد می رسیدند، اما ۲ سال است، که نرخ افزایش حقوق که توسط
شورای عالی کار تعیین می شود، به مرحله اجرا نمی رسد، چرا که اتحادیه کوره پزخانه ها برای امضاء قرارداد با انجمن صنفی حاضر نشده اند و اداره کار نیز همراه انجمن صنفی نبوده است و تنها حق کارگر است، که پایمال می شود. عضو هیات مدیره انجمن صنفی کارگران کوره پزخانه های استان تهران افزود: ما خواهان پرداخت ۱۴.۵ درصد افزایش حقوق هستیم، اما کارفرمایان زیر بار نمی روند و عدم ابلاغ افزایش حقوق توسط اتحادیه ها و یا صدور رای وزارت کار را بهانه می کنند. حتی یک کارگر هم نداریم که از کار کوره پزخانه ها بازنشست شده باشد به گفته موسی زاده، بیمه این کارگران به اندازه واقعی پرداخت
نمی شود، وی تاکید می کند: تا به حال حتی یک کارگر هم نداریم که از کار کوره پزخانه ها بازنشست شده باشد، چرا که این ها در سال ۵ الی ۸ ماه کار می کنند، اما کارفرمایان در بهترین حالت با ۲ ماه تاخیر بیمه ها را رد می کنند، یعنی در بهترین حالت یک الی ۳ ماه بیمه برای یک کارگر کوره پزخانه در سال رد می شود و تا سابقه کار یک کارگر بخواهد به ۲۰ سال برسد، آن کارگر دیگر زنده نیست، البته کارگران بیچاره مجبور به کار با همین شرایط هم هستند، اما عملا کاری نیست، شغلی نیست، چرا که درآمدی وجود ندارد. وی با بیان این که از سازمان تامین اجتماعی بسیار گلایه مندیم، اضافه می کند: کارگری سراغ
دارم که ۴۵ سال سن دارد، همین الان هم در حال کار است، اما سابقه بیمه وی واقعی نیست، چرا که تا بازرس تامین اجتماعی به کوره پزخانه ها مراجعه نکرده و نام این کارگران را ننویسد، کارفرما اسامی را رد نکرده ونیامدن بازرس را بهانه می کنند، ما آقای سید تقی نوربخش، رئیس سازمان تأمین اجتماعی و آقای علی ربیعی، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی را به کوره پزخانه ها آوردیم و از نزدیک اوضاع کارگران را دیده اند و مقرر شد، هر ماه بازرس تامین اجتماعی از کوره پزخانه ها بازرسی کند، اما در حال حاضر که شهریور ماه است و قالب زن های ما دارند، می روند، بازرس تنها یک بار به کوره پزخانه ها
آمده و به این طریق بیمه ها بسیار کم تر از میزان واقعی برای کارگران ثبت می شود. موسی زاده گفت: در این حالت شاید یک الی ۲ ماه برای کارگر قالب دار، بیمه پرداخت شود، در حالی که این کارگران از فروردین و اردیبهشت مشغول کار بوده اند، همین یک الی ۲ ماه نیز تنها برای سرپرست خانوار بیمه رد می شود، در حالی که هم مرد خانواده، هم زن و بچه خانواده کار کرده اند و باید برای همه آن ها بیمه رد شود، اما متاسفانه کارفرما همکاری خوبی نمی کند و سازمان تامین اجتماعی نیز دلسوزی ندارد. وی در خصوص اخراج کارگرانی که اسم آن ها در لیست بیمه رد می شود، گفت: کارفرمایان معمولا نمی توانند
کارگران را اخراج کنند، ممکن است به او سخت بگیرند و یا اذیت کنند، اما چون کارگران با زن و بچه در همین کارخانه سکونت دارند، اخراج آن ها تا پایان کار سخت است و بسیار کم پیش می آید. عضو هیات مدیره انجمن صنفی کارگران کوره پزخانه های استان تهران اوضاع بهداشتی کارگران نسبت به سال های گذشته را بهتر خواند و گفت: در هر منطقه یک نفر به عنوان مامور بهداشت تعیین شده است و بدین ترتیب وضعیت بهداشت کمی بهتر شده، اما هنوز با اوضاعی که بتوان گفت، مورد تایید است، فاصله دارد، اما خوب آب آشامیدنی این کارگران و سرویس های بهداشتی نسبت به گذشته بهداشتی تر شده است. وی در خصوص اوضاع
کارگران پس از پایان فصل کار، گفت: کارگران فصلی پس از پایان فصل کار به استان های مبداء باز می گردند، اما کارگران دائمی، در این مناطق منازلی دارند و از صبح تا ظهر کار می کنند و ظهر می روند و بعد از خوردن شام دوباره برای کار می آیند. ابتلاء کارگران کوره آجرپزی به بیماری های تنفسی، به طور معنی داری بیشتر از کارگران عادی است یک پزشک متخصص، اما از بعد دیگری به مشکلات کارگران کوره پزخانه ها نگاه می کند، وی در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان این که حضور کارگران کوره پزخانه ها در مجاورت گرد و غبار، سبب ایجاد مشکلات تنفسی برای آن ها می شود، اظهار داشت: بسیاری از این کارگران،
در طول سال هزینه های هنگفتی برای درمان بیماری های ناشی از گرد و غبار پرداخت می کنند، حال آن که اغلب هزینه های درمان آن ها آزاد بوده و حمایت های بیمه ای نیز ندارند. احمدرضا تاجیک افزود: البته بخش عمده ای از کارگران که دارای مشکلات تنفسی ناشی از گرد و غبار و گازهای حاصل از سوخت های فسیلی هستند، به دلیل مشکلات مالی برای درمان مراجعه نمی کنند. یک مطالعه موردی بر روی ۵۱ کارگر شاغل در چند کوره آجرپزی به عنوان مورد و ۵۶ کارگر صنایع غذایی به عنوان گروه شاهد، که توسط عبدالله غلامی، حمید رضا صابری ، اصغر قهری و داود اسکندری، مربی گروه بهداشت حرفه ای دانشکده بهداشت
دانشگاه علوم پزشکی گناباد، استادیار گروه بهداشت حرفه ای دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی کاشان، کارشناس ارشد بهداشت حرفه ای دانشکده بهداشت و انستیتو تحقیقات بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی تهران و مربی گروه بهداشت حرفه ای دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی کاشان صورت گرفت، مشخص کرد که شکایت های تنفسی در گروه مورد، به طور معنی دار بیشتر از گروه شاهد بود. یعنی ابتلاء کارگران کوره آجرپزی به بیماری های تنفسی، به طور معنی داری بیشتر از کارگران عادی است. ۴ نفر عضو یک خانواده برای روزانه ۱۰۰ هزار تومان دستمزد کار می کنند یک کارشناس مسائل اجتماعی، به خبرنگار مهر
گفت: کار در کوره پزخانه ها در زمره مشاغل سخت و زیان آور و با دریافتی بسیار کم است، این کارگران، برای هر خشت تنها چیزی حدود ۳۰ الی ۳۸ تومان دریافت می کنند و اگر بیمه باشند، باید ۶۰ الی ۱۲۰ سال کار کنند، تا بازنشسته شوند و این رقم، یعنی عملا این کار بازنشستگی ندارد. طاهره آهنگر حضور کودکان در این کار، علی رغم تمام سختی ها و زیان ناشی از آن را فاجعه خواند، و ادامه داد: در قانون کار کارگران زیر ۱۵ سال ممنوع است، اما گویا برای کسی مهم نیست، که یک کودک ۸ ساله، برخلاف میل باطنی و بدون این که قدرت انتخاب داشته باشد، به کارهای سخت و زیان آور مجبور می شود، این کودکان آموخته
اند، که برای نمردن باید کار کنند، دستان کوچک آن ها پر از فریادهای کودکانه است، گویا کوره پزخانه ها جزو ایران و قوانین ایران نیستند، زنان در بدترین شرایط جسمی باید کار کنند، چیزی به نام مرخصی زایمان برای زنان کوره پزخانه ها تعریف نشده است. درآمد یک خانواده ۴ نفره که یک پسر ۷ ساله و یک دختر ۱۱ ساله به همراه پدر و مادر خود به سختی کار می کنند، روزانه ۱۰۰ الی ۱۱۰ هزار تومان است، یعنی تقریبا به اندازه حقوق یک کارمند متوسط در تهران و این قسمت ماجرا به شدت غم انگیز است به گفته این فعال اجتماعی، درآمد یک خانواده ۴ نفره که یک پسر ۷ ساله و یک دختر ۱۱ ساله به همراه پدر و
مادر خود به سختی کار می کنند، روزانه ۱۰۰ الی ۱۱۰ هزار تومان است، یعنی تقریبا به اندازه حقوق یک کارمند متوسط در تهران و این قسمت ماجرا به شدت غم انگیز است. وی با اشاره به ساخت خانه های همه مردم، توسط خشت های زحمت کشیده این کارگران، گفت: این افراد، برای همه سرپناه می سازند، در حالی که خود نه سرپناه خوبی دارند و نه آینده قابل تصوری، واژه «رفاه» برای کارگران دلسرد، کوره های داغ فصل گرما، آن قدر قریب است، که واژه «فقر» برای یک شهرنشین. آهنگر پشتیبانی دولت از این قشر را در حد صفر دانست و گفت: همه داریم می بینیم، که این کارگران کار می کنند، از سویی دیگر کسادی بازار،
رکود و مشکلات کارفرمایان کوره پزخانه ها را نیز همه می دانند، اما خبری از حمایت های دولتی از این کارگران نیست، راه های متعددی برای اطمینان از حداقل ۶ ماه کار کردن این کارگران وجود دارد و دولت می بایست در حمایت از این افرادی که چرخ صنعت ساختمانی کشور روی دوش آن ها می چرخد، ۶ ماه حق بیمه دیگر آن ها را پرداخت کند، تا این افراد، رنج و غم حقوق های اندک خود را با امید بازنشستگی بزدایند. با شرایطی که تهران و حجم آسیب های اجتماعی این کلانشهر دارد، به نظر می رسد، یک حرکت فراگیر و عزمی جمعی از سوی متولیان امر و نیز فعالان فرهنگی و اجتماعی نیاز است، تا بتوان به لحاظ مالی،
رفاه اجتماعی و بهداشتی به این حداقل ۵۰۰۰ کارگر کوره پزخانه برای رسیدن به زندگی بهتر کمک کرد، تا بتوان بسیاری از معضلات اجتماعی حاصل از محرومیت ها را زدود و از تعمیق فاصله طبقاتی به عنوان یکی از معضلات اجتماعی خطرناک جلوگیری کرد.