۴ نکته درخصوص برجام اینترنتی دولت؛ رفع فیلتر توییتر و امنیت ملی

سرویس سیاسی فردا: امروزه فضای مجازی در خبررسانی، شکل‌گیری، جریان‌دهی و گفتمان‌سازی حوادث و اتفاقات دنیای امروز نقش پررنگ و تاثیرگذاری دارد؛ در این میان شبکه‌های اجتماعی و گفتگومحور از اهمیت دوچندانی برخوردارند که یکی از این شبکه‌ها با میلیون‌ها کاربر، شبکه توییتر است. اگرچه در توییتر امکان افزودن صوت و تصویر همراه با متن وجود دارد اما محبوبیت آن به دلیل ویژگی‌های منحصربه‌فرد آن به عنوان یک شبکه اجتماعی در ارائه سرویس خدمات میکروبلاگ به کاربران خود و مبتنی بر پیام کوتاه است.

با وجود تاثیرگذاری و کاربردی بودن این شبکه‌‌ اجتماعی، اما توییتر در ایران در حال حاضر براساس تصمیم نهادهای قانونی در کشور فیلتر است و علی‌رغم عضویت و فعالیت چهره‌های مشهور و مدیران و مسئولان رده بالای کشور در این شبکه اجتماعی، استفاده از توییتر جز با فیلترشکن امکان‌پذیر نیست.

فیلتر توییتر در طول سال‌های گذشته منتقدان و موافقان جدی زیادی در بین کاربران اینترنت داشته است اما با روی کارآمدن دولت حسن روحانی، طیف موافقان رفع فیلتر توییتر به سمت مدیران دولتی کشیده شد و از رئیس دولت تا وزرای تاثیرگذار ارتباطات و اطلاعات از فیلتر توییتر انتقاد کردند اما باوجود همه وعده وعیدها، جاروجنجال‌ها و شایعات، رفع فیلتر توییتر در دولت اول روحانی اتفاق نیفتاد تا اینکه مسئولیت وزارت ارتباطات در دولت دوازدهم به آذری جهرمی رسید که وی نیز از موافقان رفع فیلتر توییتر است.

آذری جهرمی در همین مدت کوتاه مسئولیتش بارها از تلاش برای رفع فیلتر این شبکه سخن گفته است؛ وی در یکی از مصاحبه‌ها با تایید عضویت خود در توییتر گفته «واقعیت این است که فیلترینگ توئیتر به خاطر مسائل اخلاقی و فرهنگی نبوده بلکه مربوط به حوزه امنیت ملی است. باید درباره این موضوع (رفع فیلتر توئیتر) مذاکره و صحبت کنیم ما تلاش خودمان را می‌کنیم تا در این زمینه به یک جمع‌بندی مناسب برسیم.»

شاه‌بیت استدلال وزیر جوان در خصوص دلیل فیلتر توییتر بر این مبنا استوار است که در کشور ما برای فیلتر شدن سرویس‌ها دو نوع مسأله وجود دارد؛ یک مسأله حاکمیتی و دیگری هم مسأله فرهنگی و اخلاقی که مقوله فیلترینگ توئیتر بواسطه موضوعات حاکمیتی انجام شده است.

۱) ارتباط فیلتر توییتر با «مسائل حاکمیتی و حوزه امنیت داخلی» را نیز می‌توان در مصاحبه‌های متعدد وزیر تازه‌کار ارتباطات جستجو کرد؛ آنجا که در پاسخ به این سوال که منظورتان از «موضوعات حاکمیتی چیست؟» می‌گوید: «به طور خاص این شبکه در رخداد سال ۸۸ موضعی علیه حکومت ایران داشت. در آن زمان و براساس اظهاراتی که از سوی مدیر این شبکه مطرح شد دولت ایران این تصور را داشت که آنها در امور داخلی کشور دخالت کرده‌‎اند و فیلتر توئیتر به این دلیل اتخاذ شد.»

۲) موضوع دخالت و نقش شبکه‌ توییتر در شکل‌گیری و خبررسانی تجمعات و آشوب‌های خیابانی با هشتک‌سازی‌ها و تحریک جامعه در سال ۸۸ بر هیچ کس پوشیده نیست تا جاییکه تعمیرات این شبکه نیز به درخواست آمریکا به تعویق افتاد؛ موضوعی که رهبر معظم انقلاب نیز در سال‌های پیش بدان اشاره فرمودند: «در فتنه‌ی ۸۸ یكی از این شبكه‌های اجتماعی -كه می‌توانست عامل فتنه و فتنه‌گران قرار بگیرد- احتیاج به تعمیر داشت؛ دولت آمریكا از او خواست تعمیراتش را عقب بیندازد؛ امیدوار بودند كه بتوانند با این كارهای رسانه‌ای و شبكه‌ی فِیسبوك و توییتر و امثال اینها، نظام جمهوری اسلامی را براندازند؛ خیال‌های احمقانه‌ی خام! لذا نگذاشتند تعمیراتش را در آن برهه انجام بدهد، گفتند تأخیر بینداز، فعلاً بِرِس به این كار واجب‌تر. همه‌ی وسائل و ابزارها را به خط كردند در مقابل نظام جمهوری اسلامی.»

۳) موافقان دولتی رفع فیلتر توییتر، بر نقش ضدامنیتی توییتر در حوادث ۸۸ اذعان دارند اما معتقدند می‌توان با گفت‌وگو با مدیران این شبکه این مشکل را حل کرد! آذری جهرمی در این باره گفته: «فکر می‌کنم با توجه به شرایط حال حاضر زمینه برای این گفتگو و تعامل وجود دارد. بنابراین تنها از راه اعتماد‌سازی از سوی همین شبکه، امکان رفع فیلترینگ آن وجود دارد.»

۴) مسلماً فیلترینگ مناسب‌ترین راه برای مقابله با اثرات مخرب یک شبکه اجتماعی چه در حوزه اخلاق و فرهنگ و چه در حوزه امنیتی نیست؛ اما رفع فیلتر یک شبکه اجتماعی که مدیران و حامیان آشکار و پنهان آن بویژه آمریکا متهم به اقدامات گسترده ضدامنیتی علیه کشورمان هستند، صرف مذاکره و خوشبین بودن به تعهد مدیران آن به تغییر رویه در برخورد با ایران، یک ساده‌اندیشی کودکانه و خوشبینی نابخردانه است که در یک مشابه‌سازی اقدامات دولت، تکرار همان مسیر برجام در موضوع هسته‌ای است؛ آن‌گونه که موافقان برجام از همان ابتدا برای اثبات اطمینان‌ از موفقیت برجام معتقد بودند: «امضای کری تضمین است» اکنون دولت دوازدهم در یک برجام جدید اینترنتی، گویا برای رفع فیلتر توییتر به تعهد مدیر آمریکایی توییتر دل‌خوش کرده‌اند!