رانت کلان حاصل از توقف ثبت سفارش خودرو

خبرگزاری فارس: رئیس سابق سازمان توسعه تجارت گفت: کاری که این سازمان انجام داده سبب شده که برگه ثبت سفارش افرادی که قبلا ثبت سفارش انجام داده‌اند ارزشمند شود و این نوعی ورود رانت به اقتصاد است. به گزارش اتاق بازرگانی ایران ولی‌الله افخمی راد، درباره توقف واردات خودرو توسط سازمان توسعه تجارت گفت: «توقف و تعطیلی سایت ثبت سفارش خوردو از منطق درستی برخوردار نیست؛ اصلاً این سازمان مجاز نیست که جلوی ثبت سفارش خودرو را بگیرد.» خسروتاج گفته بود سازمان توسعه و تجارت به‌عنوان متولی سیستم ثبت‌سفارش واردات خودرو در حال حاضر منتظر ابلاغ چارچوب‌های جدید واردات خودرو است؛ چراکه این دستورالعمل جدید مشخص می‌کند، چه کسانی امکان واردات خودرو را خواهند داشت. طرح پیشنهادی وزارت صنعت، معدن و تجارت اواخر پاییز سال گذشته به هیات دولت ارسال شد؛ این طرح که واردات خودرو را منوط به تولید خودروسازان خارجی در ایران می‌کند، به‌دلیل برخی ابهامات از سوی هیات دولت به بخش‌های تخصصی چون شورای اقتصاد، ستاد تنظیم بازار و کمیسیون زیربنایی دولت ارسال شد تا مراحل تصویب آن براساس نظرات کارشناسی صورت بگیرد. رئیس سابق سازمان توسعه تجارت افزود: «دلایلی که سازمان توسعه تجارت برای این کار عنوان می‌کند به هیچ وجه دلایل منطقی نیست.» وی اظهارداشت: «وزارت صنعت، معدن و تجارت دولت یازدهم، واردات خودرو در چهار ماه ابتدایی سال‌جاری را بی‌سابقه می‌داند؛ این اصلاً دلیل منطقی و درستی نیست. یا اینکه علی علی‌آبادی، رئیس دفتر مقررات صادرات و واردات علت بسته شدن ثبت‌سفارش را انتقال داده‌ها و به روزرسانی سایت عنوان کرده بود.» معاون اقتصادی و برنامه‌ریزی سازمان تأمین اجتماعی بیان داشت: همه این موارد بهانه‌هایی است که می‌خواهند جلوی ثبت قانونی سفارش واردات خودرو را بگیرند. افخمی‌راده افزود: در قانون چنین اختیاری به سازمان توسعه تجارت داده نشده است؛ حتی خود وزارت صنعت، معدن و تجارت هم نمی‌تواند قبل از گرفتن مصوبه‌ها و مجوزها چنین کاری را انجام دهد. وی بیان داشت: «در چهارماه گذشته حدود 26 هزار خودرو وارد کشور شده است؛ میزان خودرو واردشده کمتر از 5 درصد خودرو تولید شده در داخل است. این میزان واردات نه تنها لطمه‌ای به تولید داخلی نمی‌زند بلکه سبب می‌شود درآمد دولت بیشتر شود؛ همچنین ورود این خودرو خارجی، سبب ارتقای کیفیت خودروی داخلی می‌شود.» افخمی‌راد، افزود: «کاری که سازمان توسعه تجارت انجام داده است سبب شده که برگه ثبت سفارش افرادی که قبلاً انجام داده‌اند ارزشمند شود و این نوعی ورود رانت به اقتصاد است. مثلاً اگر کسی هزار خودرو سفارش داده و هنوز وارد نکرده هر کدام از این برگه‌ها متناسب با نوع خودرو، ارزش 25-40 میلیونی پیدا کرده است! کجای دنیا اقتصاد را اینگونه اداره می‌کنند و برای اقتصاد خود یک شبه چنین تصمیمی می‌گیرند؟!» وی با اشاره به صحبت‌های خسرو تاج در رابطه با ثبت سفارش واردات خودرو گفت: «در دستورالعمل جدید بحث نمایندگی رسمی شرکت‌ها، استفاده از ظرفیت تولید داخل، مشخص بودن واردکنندگان خودرو و تعهداتی که واردکنندگان دارند، قید شده است. اما واقعاً این حتی نظم دادن به بازار و تعهدات واردکنندگان یا حقوق مصرف کننده هم نیست؛ این نوعی ایجاد رانت در اقتصاد است.» افخمی‌راد افزود: «در این شرایط بخش خصوصی چگونه می‌تواند رقابت کند؟ دستگاه اداری خلاف قانون و مقررات و اختیارات نمی‌تواند چنین کاری انجام دهد. باید اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران موضع جدی برای این مسئله داشته باشد. همچنین رسانه‌ها باید از سازمان توسعه تجارت و دولت درباره این مسئله سؤال کنند.» افخمی‌راد بیان داشت: «امروزه با این تصمیم سازمان توسعه تجارت، ثبت‌سفارش فروشی» معمول شده است؛ این رویه قانونی نیست؛ البته حدود شش ماه قبل هم جلوی واردکنندگان متفرقه را گرفته بودند؛ این دو تصمیم درنهایت سبب شده رویه‌ای تحت عنوان «ثبت‌سفارش‌فروشی» در بازار وارداتی‌ها شکل بگیرد.» وی افزود: «این رویه تبعاتی همچون افزایش قیمت و تولید رانت را به‌دنبال داشته است. این‌ها هشداری است که وزارت صنعت، معدن و تجارت آن را نادیده گرفته است و غیرقانونی بودن آن را مورد توجه قرار نمی‌دهد.» رئیس سابق سازمان توسعه تجارت بیان داشت: «باید پارلمان بخش خصوصی نسبت به این مسئله اخطار دهد؛ اما هنوز هیچ موضع رسمی گرفته نشده است.»