آیا روسیه می‌تواند در لیبی نقش میانجی داشته باشد؟
مسکو در راستای مواضع غیرجانبدارانه خویش حاضر است عرصه مذاکرات طرفین مناقشه در لیبی شود، ولی ارتش لیبی و دولت آشتی ملی، هر یک خواهان حمایت قاطع سایر کشورها از خود هستند.
خبرگزاری تسنیم: روزنامه «کامرسانت»، چاپ مسکو در تحلیلی نوشته است: سپهبد "خلیفه خلیفه" فرمانده ارتش ملی لیبی روز گذشته (دوشنبه) در مسکو با "سرگئی لاوروف" وزیر امور خارجه و "سرگئی شایگو" وزیر دفاع روسیه دیدار و گفتگو کرد. در این مذاکرات صحبت بیشتر بر سر امکان ارائه کمکهای نظامی روسیه به ارتش لیبی بود. برای اینکه سفر کاری سپهبد خلیفه به مسکو در شرایطی صورت گرفته که اوضاع پیرامون این کشور بعد از تصمیم دولت ایتالیا برای اعزام کشتیهای جنگی به سواحل لیبی، بشدت رو به وخامت گذاشته است. این در حالی است که دولت روسیه خواستار ادامه مذاکرات بین فرمانده ارتش و اصلی ترین مخالف وی، یعنی "فیاض سراجی" نخست وزیر دولت آشتی ملی بوده و مقامات مسکو حتی امیدوارند که در پاییز سال جاری مذاکرات مستقیمی بین دو طرف مناقشه داخلی لیبی در خاک روسیه صورت بگیرد. ارتش لیبی از روسیه انتظار حمایت و اسلحه دارد این در حالی است که فرمانده ارتش لیبی به منظور جلب حمایت و دریافت تسلیحات نظامی به مسکو سفر کرده و در این شرایط مواضع بی طرفانه روسیه ممکن است به ضرر این کشور تمام شود. یافتن راه حلی مسالمات آمیز برای حل و فصل بحران لیبی در مرکز گفتگوهای لاوروف و خلیفه قرار داشت. طرف لیبیایی گفت: «ما نمی گوییم روسیه نقش مشخصی در حل و فصل اوضاع دارد، ولی از کمک مقامات مسکو در این زمینه خوشحال خواهیم شد.» وزیر خارجه روسیه نیز تاکید کرد که این کشور از ابراز تمایل ارتش ملی لیبی برای دستیابی به توافق با دولت آشتی ملی حمایت می کند. این در حالی است که خلیفه در مذاکرات روز گذشته خود با مقامات روس، بیشتر روی امکان کمک نظامی روسیه به لیبی، البته تنها به ارتش این کشور اصرار داشت. وی گفت: «روسیه همیشه دوست لیبی بوده و من امیدوارم که در شرایط حساس کنونی بتواند این دوستی را ثابت کند.» واضح است که ارسال تسلیحات نظامی برای ارتش لیبی به این آسانی نخواهد بود و مقامات مسکو به هیچ وجه قصد ندارند با چنین اقدامی قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل در این زمینه را نقض کنند. روسیه تنها کاری که در این خصوص می تواند انجام دهد، آن است که موضوع لغو تحریم تسلیحاتی لیبی را در سازمان ملل مطرح کند که این مسئله نیز قطعا باید مورد حمایت سایر کشورهای عضو شورای امنیت هم قرار بگیرد. روسیه باید تلاش کند در مناقشه لیبی دچار اشتباه نشود سپهبد خلیفه، بدرستی یکی از قدرتمندترین افراد در لیبی محسوب می شود که نیازمند شرکای خارجی قدرتمندی است که بتوانند از او حمایت کنند. این در حالی است که روسیه سعی دارد در برخورد با دو طرف مناقشه داخلی در لیبی، مواضع محتاطانه و غیرجانبدارانه ای اتخاذ کند. مسکو علاقه مند است تا مواضع خویش در خاورمیانه و شمال آفریقا را حفظ کند و اگر تلاش نکند تا در آینده موفقیتهای سیاسی، نظامی و اخلاقی خود که در سوریه بدست آورده، توسعه بخشد، اشتباه بزرگی مرتکب شده است. شرایط داخلی و خارجی لیبی به گونه ای است که دقیقا برای این منظور مناسب است. هر دو طرف مناقشه لیبی، فرمانده ارتش و نخست وزیر لیبی، سال گذشته به مسکو سفر کرده بودند و هدف هر دو طرف نیز جلب حمایت روسیه بود. سفر کنونی سپهبد خلیفه هم در رابطه با وخامت اوضاع پیرامون لیبی بعد از تصمیم دولت ایتالیا برای اعزام کشتیهای جنگی این کشور به سواحل لیبی به منظور مبارزه با سیل مهاجرین غیرقانونی از این کشور به ایتالیاست. مسکو طبق معمول بر اصل برابری در رقابتهای سیاسی و لزوم حفظ یکپارچگی کشور لیبی و شرکت همه نیروهای سیاسی در اداره امور کشور تاکید دارد. این در حالی است که کشورهای مصر و امارات متحده عربی آشکارا از مواضع ارتش لیبی حمایت می کنند. در هر صورت مقامات مسکو باید انتخاب کنند که آیا همچون گذشته به اتخاذ مواضع محتاطانه خویش در قبال مناقشه لیبی ادامه دهند یا اینکه طرف یکی از طرفین را خواهد گرفت. مواضع فرانسه، انگلیس و آمریکا در قبال لیبی در فرانسه و انگلیس زمزمه هایی از امکان خودداری از ادامه حمایت آنها از دولت آشتی ملی و متمایل شدن به سمت ارتش ملی لیبی شنیده شده است. واقعیت این است که این موضع گیری نه بخاطر این است که به مردم لیبی کمک شود تا از بحران کنونی رهایی یابند، بلکه بیشتر به خاطر آن است که چوب لای چرخ روسیه بگذارند. مقامات لندن و پاریس بشدت نگران تقویت مواضع روسیه در لیبی هستند که سالهاست به عرصه نفوذ آنها تبدیل شده است. البته در آمریکا هم چنین نظری دارند، ضمن اینکه هیچ بعید نیست که "دونالد ترامپ" رئیس جمهوری آمریکا روی "خلیفه خلیفه" حساب باز کرده باشد. در چنین شرایطی مقامات مسکو باید مواضع قاطع تری با توجه به دیدگاه فرانسوی‌ها، انگلیسی‌ها و آمریکایی‌ها اتخاذ کند تا موقعیت خویش را در این کشور آفریقای شمالی از دست ندهد. در این بین تلاشهای میانجی گرایانه روسیه برای حل و فصل اختلافات داخلی در لیبی، چندان آسان نخواهد بود.