خانم بازیگر: برخی فیلم‌ها جامعه را به بیراهه می‌کشانند

روزنامه صبا: بحراني كه مدت هاست كارشناسان سلامت به روش هاي مختلف آن را هشدار مي دهند و از مردم به مشاركت در مقابله با آن درخواست مي كنند. نقشي كه هنرمندان مي توانند در راه مقابله با افزایش بیماری‌های مختلف در جامعه ايفا كنند، يكي از ايده هاي جشنواره «فیلم‌ سلامت» است. مرجانه گلچين از بازيگران شناخته شده سينما و تلويزيون در گفت‌وگو با ... از روند توليد برخي فيلم هاي ضد سلامت انتقاد كرد و در عين حال، خواستار دعوت از مردم براي حضور در جشنواره سلامت شد.

درباره آسيب هايي كه سلامت مردم را تهديد مي كند، در رسانه ها و محافل علمي و ... زياد صحبت مي شود. گزارش هاي متعددي از وضعيت فشار خون، مصرف برخي مواد غذايي مضر، آلودگي هاي آب و هوا و خاك و حتي آلودگي هاي غذايي مردم منتشر مي شود. آمار ابتلا به بيماري هاي سخت هم در حال افزايش است. همه اينها نبايد باعث شود رسانه اثرگذاري مانند سينما، به شكل فعال تري وارد اين بخش شود؟ پرداختن این موضوعات قطعا مورد نظر مخاطب قرار می گیرد، شرایط اجتماعی امروز نشان می دهد مخاطب به سمت کسب آگاهی علاقه نشان می دهد. مخاطب به دنبال ديدن حقیقت جامعه در فيلم هاست است و نمی توان تصویری غیر واقعی از جامعه را به او نشان داد که همه چيز در صفا و آرامش قرار دارد. قطعا چنین فیلم هایی نه تنها تاثیرگذار نمی شوند که مورد پسند مخاطب هم قرار نخواهند گرفت.

به تازگی خبرهای ناگواری در جامعه به گوش می رسد، خبرهایی که شاید همین دو سال پیش با فیلم هایی مثل «هیس دختران فریاد نمی زنند» هشدار داده شده بود. این موضوع نشان می دهد سینما می تواند به عنوان یک بازوی کمکی دوشادوش کارشناسان و مسوولان اجتماعی قرار بگیرد و به مردم یاری برساند. اما به نظر می رسد هنوز اهمیت این هنر در سطح وسیع پذیرفته نشده است که یا راه را بر فیلمساز می بندند یا مسیر را برای آن سخت می کنند. در این میان باید از فیلمسازان اجتماعی جسور مثل پوران درخشنده تشکر کرد که با قدرت سینمای اجتماعی را در مسیر حرفه ای قرا دادند و با فیلم های خود تلنگرهای زیادی را به جامعه وارد ساختند‌ . سینماگران اجتماعی در زمینه فرهنگسازی از مربیان مدارس و کنشگران اجتماعی چیزی کم ندارند. در اين سال ها انتقاداتي از فيلم هايي كه در آن نه تنها به موضوع سلامت توجه نمي شود كه حتي برخي رفتارهاي ضد سلامت هم ديده مي شود، در رسانه ها مطرح است. چرا هنوز اين دغدغه به معنايي كه بايد ديده نمي‌شود؟

خوراک فرهنگی ذائقه مخاطب را تعیین می کند و نبود آن باعث شده نوعی سردرگمی در بدنه جامعه ایجاد شده است‌. از سویی مخاطب نسبت به اخبار ناگوار و وقایع اجتماعی واکنش نشان می دهد اما شاهد آن هستيم كه بيشتر فیلم و برنامه های فرهنگی و آموزشي در جامعه مورد اقبال قرار نمی گیرد و اتفاقا از فیلم هایی که در آن شوخی های زننده مطرح است، استقبال می شود. مسئولان هم به این فیلم ها راحت‌تر اجازه تولید و اکران می دهند.

این در حالی است كه باید با تولید این فیلم و سریال ها مقابله کرد. جامعه امروز نیازمند آگاهی بخشی است. خوراک فرهنگی ما باید متناسب با نیاز مخاطب آماده شده باشد نه اینکه سطح سلیقه مخاطب را تا حدی پایین بیاورد که اگر در سالن های سینما یک فیلم کمدی اکران شده باشد و بقیه فیلم ها جدی و دغدغه مند باشد، همان یک فیلم مورد استقبال قرار می گیرد. این معضل سینمای امروز است. معضلی که به دلیل مقابله با سینمای جدی و اجتماعی قد علم کرد. من هم قبول دارم برخی از فیلم ها به جای الگو سازی جامعه را به بیراهه می کشانند، این فیلم ها روز به روز هم رواج بیشتری پیدا کرده، فیلم هایی که به راحتی از سیگار و مواد مخدر در آن صحبت می شود، کلمات مبتذل و هر نوع الگوسازی غلط دیگر را ترویج می دهد که فقط کافی است یک کودک ده ساله این فیلم را ببیند تا به سادگی تحت تاثیر کلمات و رفتارهای ناشایست شخصیت های فیلم قرار بگیرد‌. اگر اين دغدغه ها در توليد فيلم هاي سينمايي مورد توجه قرار گيرد، جامعه حاضر خواهد بود آن را ببيند؟

سینما به عنوان یک مقوله فرهنگی در هر زمینه و موضوعی که حرف بزند تاثیرگذار است. سلامت، محیط زیست، روابط خانوادگی و اثرات مخرب مواد مخدر و .. موضوعاتی هستند که از طریق سینما بسیار مورد بحث قرار گرفته اند و خانواده ها را آگاه کرده اند. در برخي از فيلم هايي كه به عنوان كليشه شناخته مي شوند، اسامي افرادي به عنوان مشاوران پزشكي ديده مي شود. اما باز هم اين همكاري به توليد اثر قابل باوري نينجاميده است. اين تعامل و همكاري چطور بايد انجام شود كه باعث جلب نظر مخاطبان و البته حرفه اي تر شدن فيلم ها از نظر اطلاعات پزشكي شود؟

قطعا اين تعاملات اگر با در نظر داشتن فيلم نامه خوب و در دل قصه انجام شود، فیلم‌ها را از کلیشه نجات می دهد و تاثیرگذاری آن را افزایش می دهد‌. حتی بعضا این تعامل می تواند تحت نظر خود مردم انجام شود. مثلا در حوزه سلامت افرادی که به صورت مستقیم و غیر مستقیم در این مسائل درگیر هستند بسیار می توانند موثر باشد. این اتفاق در برنامه سازی اکثر کشورهای دنیا جریان دارد. ما باید دنبال مرهم برای زخم های اجتماع باشیم نه اینکه فقط به آن مسکن تزریق کنیم. استفاده از کارشناس و نظرات مردم حکم همین مرهم را دارد. بازیگر «نفس گرم» معتقد است که متاسفانه فیلم نامه ها از اتفاقات جامعه بسیار عقب است. فیلمنامه‌ها نمی‌تواند عشق و گرمای یک خانواده را به درستی به تصویر بکشد‌.

مرجانه گلچین با بیان اینکه همیشه سعی می کند فیلم نامه هایی را انتخاب کنم که محورهای خانوادگی و عاطفی در آن حفظ شده باشد، گفت: البته شاید در این میان بسیاری از سریال های تلویزیونی را هم بازی کرده باشم که با دغدغه های من همخوانی نداشته باشد. به هر حال باید در نظر داشته باشیم حرفه ما بازیگری است و معیشت ما از این راه تامين می شود. نمی توان منتظر ماند تا فیلم نامه ای نوشته شود که با تمام ایده آل های ما همخوانی داشته باشد.‌‌

وی ادامه داد: متاسفانه ما بازیگرها انتخاب می شویم و کسانی که در راس امور قرار دهند باید دغدغه به تصویر کشیدن این مباحث را داشته باشند که متاسفانه فیلم نامه ها از اتفاقات جامعه بسیار عقب است. فیلمنامه ها نمی تواند عشق و گرمای یک خانواده را به درستی به تصویر بکشد‌. جامعه دچار مشکلات زیادی شده اما فیلم ها و سریال ها نمی توانند به درستی این مباحث را به تصوير بكشند. بازیگر «نقطه سرخط» با بیان اینکه جشنواره جایگاه با اهمیتی دارد، یادآور شد: قطعا این رویدادها می تواند به جامعه کمک کند واین جشنواره‌ها می‌تواند فضای جامعه را تغییر دهد، حال مردم را خوب کند و اعتدال را در جامعه برقرار کند. بهتر است این جشنواره ها را به سمتی ببریم که مردم بیشتر به سمت آن علاقه مند شوند.

اگر گفته می شود مردم این روزها نیازمند شادی و برقراری روابط صحیح و گرم هستند این جشنواره ها می تواند این فضا را ایجاد کند‌.باید شرایط مالی به نوعی برای مردم در نظر گرفته شود که همه بتوانند در آن شرکت کنند ما مردم بسیار آگاهی داریم و قطعا اگر آنها را به این سمت ترغیب کنیم، استقبال خواهند کرد. باید از پتانسیل روحیه جمعی مردم استفاده کرد. جشنواره فیلم سلامت فضای خوبی برای اقناع این روحیه جمعی جوانان است.