پرونده‌ اعطای وام، در بانکها خاک می‌خورد

خبرگزاری مهر: طرح‌های بانک مرکزی برای به حرکت درآوردن چرخ نظام بانکی در اعطای تسهیلات به بخش‌های مختلف اقتصادی و البته مردم، مدتها است که شروع شده است. از تکلیف به بانکها برای حمایت از تولید و واحدهای تولیدی گرفته تا اعطای وام‌های خرد به مردم. اما حجم انبوهی از این تکالیف که بر دوش بانکها سوار شده است، منجر به این شده که آنها به بسیاری از تقاضاهایی که از سوی مردم به سمتشان می‌رود، روی خوش نشان ندهند. اکنون کافی است که در قامت یک مشتری، برای دریافت وام‌های خرد به بانکها مراجعه کنید، تا از نزدیک عقب نشینی بانکها از اجرای طرح‌های بانک مرکزی را به صراحت مشاهده نمایید؛ اما این تمام ماجرا نیست؛ به هرحال نظام بانکی در مقابل مردم، تولید و سایر بخش‌های اقتصادی تکالیفی دارد که به نظر می‌رسد اجرای آنها می‌تواند رونقی را اقتصاد ایران نمایان سازد، رونقی که هنوز هم دولت از ایجاد آن دفاع می‌کند و فعالان اقتصادی آن را چندان قبول ندارند. در این میان طرح‌های متعددی برای اعطای تسهیلات خرد به متقاضیان در نظر گرفته شده که دامنه آنها از اعطای وام و اعتبارات در قالب کارتهای خرید کالاهای ایرانی تا اعطای وام به پشتوانه یارانه نقدی و البته وام به تولیدکنندگان و صاحبان کسب و کار کشیده می‌شود؛ اما حداقل در مورد طرح اخیری که بانک مرکزی برای اجرا به نظام بانکی کشور ابلاغ کرده و قرار بود که بر مبنای آن، یارانه نقدی واریزی به سرپرستان خانوار، ضمانت دریافت وام قرار بگیرد، این همکاری نظام بانکی چندان به چشم نمی‌خورد. در این میان هستند بانکهایی که برای تبلیغ خود هم که شده، چند متقاضی دریافت وام با ضمانت یارانه نقدی را که درخواست خود را ارایه کرده بودند، را مورد تفقد قرار داده و با دریافت یارانه نقدی آنها به عنوان ضمانت، به آنها وام اعطا کرده اند، اما این طرح در اکثر قریب به اتفاق شعب بانکی، اجرایی نمی شود. یکی از کارمندان باسابقه بانکهای دولتی در این رابطه به خبرنگار ما می‌گوید: بانکها منابعی ندارند که به مردم بابت دریافت این وام ها اختصاص دهند و اتفاقا هر تکلیفی که بانک مرکزی بر عهده شبکه بانکی قرار می دهد، باید منابع مورد نیاز برای اجرای آن، حتا و حتما از منابع داخلی بانکها باشد که همین امر، کار را اندکی سخت می کند. وی می افزاید: یاراکارت و استفاده از یارانه نقدی به عنوان ضمانت دریافت وام هم چندان از سوی بانکها جذاب نبود، چراکه سازمان هدفمندی یارانه ها به طور مرتب، فهرست افرادی که یارانه می گیرند یا یارانه آنها باید حذف شود را بازنگری می کند و هر ماه ممکن است که که تغییرات زیادی در آن ایجاد شود؛ بنابراین بانکها نمی توانند خیلی مطمئن باشند که دریافت یارانه نقدی بتواند ضمانت خوبی برای وصول اقساط باشد. بررسی های میدانی خبرنگار ما حکایت از آن دارد که بانکها هم البته چندان استقبالی از طرح های تکلیف شده ندارند و بیشتر تلاششان این است که به جای اینکه خود را به چندین و چند مشتری درگیر کنند که هر یک ممکن است در خوشبینانه ترین حالت، ۵ میلیون تومان وام با ضمانت یارانه نقدی دریافت کنند، با یک تولیدکننده یا تاجر بزرگ و شاید هم خاص سر و کله بزنند و وام کلان بدهند و سود کلانی هم از تسهیلات ارایه شده دریافت نمایند. یکی از متقاضیان دریافت وام با ضمانت یارانه نقدی در گفتگو با خبرنگار ما می گوید: تاکنون به چندین و چند شعبه مراجعه کرده ایم تا بلکه بتوانیم از شرایط دریافت وام با پشتوانه ضمانتی یارانه نقدی برخوردار شویم، اما شعب استقبال نمی کنند و مدام موانعی می تراشند که فرد را از دریافت وام منصرف کند. به هر حال به نظر می رسد که هر طرحی که قرار است برای دریافت وام به مردم و استفاده حداکثری از سوی اقشار آسیب پذیر طراحی شود، ابتدا باید بانکها را متقاعد کرده که در این طرح ها به صورت واقعی نه نمایشی، حضور داشته باشند و زمینه ساز بهره مندی مردم شوند، ضمن اینکه شرایط به گونهای پیش رود که کم کم، به جمع اعطاکنندگان وام بپیوندد و اعتماد اجتماعی به نظام بانکی را افزایش دهند.