۷ گزاره‌ای که نشان می‌دهد در تجارت آزاد با ترکیه ضرر کردیم/ چه کسی نفع می‌برد؟
طبق آمار گمرک در سال ۱۳۹۵ ارزش دلاری صادرات ترکیه بیشتر از ایران است. ارزش کل صادرات ایران به ترکیه در سال ۱۳۹۵ حدود ۲ / ۳ میلیارد دلار بوده در حالی که ترکیه ۹ / ۴ میلیارد دلار کالا به ایران صادر کرده است. یعنی ارزش صادرات ترکیه به ایران ۵۳ درصد بیشتر از صادرات ایران به ترکیه است.
کد خبر :
700471
سرویس اقتصادی فردا؛ اکبر ابدالی محمدی*: بعد از انعقاد قرارداد ترجیحی بین ایران و ترکیه در سال ۱۳۹۳، جدیدا محمود واعظی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات به عنوان رئیس کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و ترکیه! در دیدار با نیهات زیپکچی وزیر اقتصاد کشور ترکیه اعلام کرده است که باید از تجارت ترجیحی به تجارت آزاد میان دو کشور دست یابیم. بر اساس تجارت ترجیحی، تعرفه واردات برخی محصولات مشخص بین دو کشور کاهش یافته است.
سوال این است که اساسا تجارت ترجیحی چه نفعی برای کشور داشته که حالا بخواهیم به سمت تجارت آزاد با ترکیه برویم؟ به بررسی اجمالی این موضوع می‌پردازیم:
۱- طبق قرارداد ترجیحی بین ایران و ترکیه، محصولات صادراتی ما عمدتا مواد خام و اولیه و یا مواد با ارزش افزوده پایین هستند مثل لبنیات، میوه و سبزی و.... در حالی که محصولاتی که از ترکیه به ایران صادر می‌شوند عمدتا محصولات صنعتی مثل پوشاک، ماشین آلات صنعتی، لاستیک، مبل، لوازم خانگی و ... می‌باشند که ارزش افزوده بیشتری دارند.
۲- بر اساس آمار سال ۱۳۹۵ گمرک ایران، صادرات ایران به ترکیه حدود ۱۱ میلیون تن و صادرات ترکیه به ایران حدود ۶/ ۱ میلون تن بوده است. یعنی صادرات ایران به ترکیه از نظر وزنی ۷ برابر واردات از ترکیه است. اما با این یک آمار نمی‌توان قضاوت درستی در مورد تجارت دوجانبه داشت.
۶- حمایت هدفمند ترکیه از تولیدات داخلی خود که باعث ارتقای کیفی و کاهش قیمت محصولات آن کشور شده از یک طرف، و رکود و بی توجهی به حل مشکلات تولیدکنندگان مثل سود بالای تسهیلات، قاچاق و واردات بی رویه، قوانین و مقررات مزاحم، فرهنگ مصرف کالای خارجی و ... از طرف دیگر باعث می‌شود که تجارت آزاد با ترکیه نتیجه‌ای جز از بین بردن اندک توان باقی مانده برای صنایع داخلی مثل پوشاک و لوازم خانگی نداشته باشد.
۷- ترکیه چهارمین شریک تجاری ایران است. اما اینکه وزیر ارتباطات به جای وزیر صنعت، رئیس کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و ترکیه است و مسائل تجاری را که در حیطه تخصصی وزارت صنعت است پیگیری می‌کند جای سوال و تعجب فراوان دارد؟ * عضو انجمن مدرسان اقتصاد مقاومتی