شبکه «جم»، «جمع» می‌شود؟

مشرق: پس از مرگ سعید کریمیان پیش بینی می‌شد که این شبکه‌های خارج نشین و بلند پرواز، از روند پرکاری و تولیدات مفصل خود فاصله بگیرند و سیاست‌های قبلی‌اش دچار خدشه شود. اما پیش بینی نمی‌شد این شبکه‌های پر سر و صدا تا این حد افت کرده و از فعالیت همیشگی‌شان کم شده و حتی دیدگاه مخاطبانش هم تغییر کند! شنیده‌ها حاکی از آن است که پس از مرگ سعید کریمیان مدیر 51 شبکه فارسی زبان جم، برادر کوچکش سکان هدایت این شبکه‌ها را بدست گرفته و عهده‌دار مسئولیت‌های مدیر سابق «جم» شده است.

گرچه وی تلاش خود را کرد تا فقدان مدیریت برادر به قتل رسیده‌اش در شبکه‌ها احساس نشود و به قولی آب از آب تکان نخورد، اما پس از ترور سعید کریمیان، این شبکه‌ها دچار مشکلات گسترده و تحولات بسیاری شده است و طوفانی در آن به راه افتاد که باعث جابجایی‌های بسیاری شد و دست آخر هم هیچ چیز سر جای قبلی‌اش نماند. از جمله این مشکلات می‌توان به تنزل اعتباری این شبکه‌ها اشاره کرد. جم اعتباری را که در این مدت به واسطه حمایت ظاهری از تولید کالاهای ایرانی و آگهی‌های بعضا ارزان‌تر از صدا و سیما داشت و اقدام به پخش آگهی‌های رایگان فیلم‌ها و برخی آثار هنری و کالاهای ایرانی می‌کرد، با تغییرات مدیر شبکه از دست داد. گواه این سخن کم شدن و گاهی حذف آگهی فیلم‌های سینمایی و کالاهای ایرانی است که جای آنها را محصولات و کالاهای کشور ترکیه و سایر کشورهای همسایه گرفته است. البته برخورد وزارت ارشاد با پخش کننده‌های فیلم‌های سینمایی ایرانی نیز در این امر بی تأثیر نبود. به همین علت شبکه‌هایی که این اواخر و پیش از ترور مدیر شبکه شعار حمایت از هنر و کالای ایرانی را سر می‌دادند، در عمل به بن بست رسیده و مدتی است که صاحبان کالاهای مختلف سفارشات آگهی کالای خود را از این شبکه‌ها پس گرفته‌اند. در ادامه فعل و انفعالات مدیریتی شبکه‌های جم، خبرنگار ما کسب اطلاع کرده است که به دلیل بروز مشکلات مالی که گریبان این شبکه‌ها را گرفته است، به زودی بسیاری از کانال‌های آن تعطیل خواهد شد. از طرفی شنیده شده است که دفتر تولید سریال‌های این شبکه‌ها نیز در شهر آنتالیای ترکیه به دلیل بازدهی پایین و عدم توجیه اقتصادی بطور کلی تعطیل شده است و عملا تولیدات «جم» به عدد صفر رسیده است. این دفتر تولید فیلم تعطیل شده در آنتالیا همان دفتری است که به واسطه آن افراد بسیاری فریب دستمزدهای نجومی این شبکه را خورده و به امید آینده‌ای بهتر و روشن‌تر مهاجرت و در یکی دو سریال و فیلم‌های تلویزیونی حضور پیدا کردند. اما کم کم تولید افت کرد و بسیاری از هنرمندان مهاجر بیکار شدند و حتی کار به شکایت و گلایه هم کشید. این روزها با توجه به فقدان مدیر سابق و موسس این شبکه‌ها و مشکلات مالی به وجود آمده تولید فیلم و سریال در دفاتر این شبکه متوقف شده است و پیش بینی می‌شود سرانجام این ماجرا دورنمایی از تعطیلی داشته باشد. یکی از نشانه‌های افت اعتباری و مشکلات اقتصادی این است که در این مدت بارها فیلم های تولیدی‌شان در شبکه‌های مختلف بازپخش شده‌اند، از جمله این فیلم‌هایی چون سیندخت، پیاده‌روهای خالی، آبی عشق و ... که بازپخش‌های مکرری از این شبکه‌ها داشته است. نکته جالب اینکه اغلب بازیگران فریب خورده که در چند فیلم و سریال که از تولیدات این شبکه، ایفای نقش کرده بودند، دچار سردرگمی شده و سرنوشت نامشخصی پیدا کرده‌اند. ضمن اینکه عده‌ای از آنها در فضای مجازی اذعان داشتند که دیگر با این شبکه هیچ گونه ارتباطی ندارند و برخی از آنها نیز برای اینکه مجوز ورود به کشور را دریافت کنند، مدعی شده‌اند که با دست اندرکاران این شبکه‌ها اختلافات و مشاجراتی داشتند و از آنها شکایت کرده‌اند. یکی از نمونه‌های آشکار این قضیه درخواست پناهندگی پردیس افکاری و همسرش است که در سریال مهدی مظلومی ایفای نقش کردند، اما چندی پیش مدارک درخواست پناهندگی آنها در فضای مجازی دست به دست کاربران شد و یا پیوستن رابعه اسکویی به شرکت‌های هرمی که توجیهی جز از سر ناچاری ندارد. حتی چکامه چمن ماه نیز که یکی از نخستین افرادی بود که با این شبکه همکاری می‌کرد طی پروسه‌ای از آنها جدا شده است. برخی دیگر نیز که فریب این دغل کاری‌ها را خورده و حالا سرخورده و بیکار و سرگردان در ترکیه روزگار می‌گذرانند و یا درصدد یافتن راهی برای برگشت به کشور هستند.نکته مهمتر اینکه مدیریت جدید این شبکه به دلیل مشکلات مالی، ترجیح داده به جای تولید فیلم و سریال، سریال‌های بیشتری از کانال ترکیه خریداری کند. گویا هزینه‌ای که صرف خرید سریال‌های ترک می‌شود، به مراتب کمتر از هزینه‌های شبکه برای تولید فیلم و سریال است! از طرفی برنامه‌های تکراری و بازپخش سریال‌هایی که در گذشته روی آنتن این شبکه‌ها می‌رفت هم نشان دهنده این حقیقت است که حسابی کفگیر به ته دیگ خورده است. از آن طرف افرادی هم که به امید زندگی بهتر به ترکیه مهاجرت کرده و با این شبکه‌ها همکاری می‌کردند به ناچار در باتلاق سردرگمی گیر افتاده‌اند که هر حرکتشان آنها را بیشتر در خود فرو می‌برد و این نشان روزگاری به دور از آرامش در Gem است. به گزارش بانی فیلم، روزگار حتی به نفع دوبلورهایی که با این شبکه‌ها همکاری می‌کنند هم نیست و بعضا صداهای تکراری در اغلب سریال‌ها و برنامه‌ها شنیده می‌شود که نشان دهنده قطع همکاری بسیاری از دوبلورها با این شبکه است. نکته دیگر اینکه بازیگران سریالی با عنوان «شهر قشنگ» به کارگردانی مهدی مظلومی هم از سر ناچاری و بیکاری به سراغ صحنه‌های نمایش رفته و مردم را به دیدن تئاترشان که برگرفته از این سریال است، دعوت می‌کنند. حال آنکه پیش از این قرار بود سریال‌های بسیاری در این شبکه تولید شود و افراد بسیاری را نیز مشغول کند، اما این اتفاق نیفتاد و برخی از آنها به فکر راه چاره‌ای برای امرار معاش دست به اقداماتی متفاوت زده‌اند.اتفاقاتی که در پشت پرده این شبکه‌ها رخ داده و فقط برخی از آنها رسانه‌ای شده و در فضای مجازی دست به دست شده است، باعث شده تا نگاه مخاطبان این شبکه نیز دچار تغییر شود و به جای دیدن برنامه‌ها و فیلم‌ها و سریال‌های تکراری و بعضا خسته کننده به دنبال اتفاق تازه‌ای در شبکه‌های دیگر فارسی زبان باشند. شبکه‌هایی که در گذشته‌ای نه چندان دور به دلیل ظهور جم، مخاطبان خود را از دست داده بودند. اما با درجا زدن این شبکه‌ها و پخش آثار تکراری و نه چندان سرگرم کننده، فرصتی برای ساخت و تولید برنامه‌های جدید شد و از تجربیات جم به نفع خود بهره گرفتند.در نهایت اینکه پیش بینی می‌شد که روزی عمر شبکه‌های جم نیز به پایان برسد، اما ترور سعید کریمیان به این امر سرعت بخشید و زودتر از آنچه پیش بینی می‌شد، ستاره‌های جم افول کردند!