۶ گزاره درباره ریاست مجمع تشخیص مصلحت نظام و کاندیداهای آن

سرویس سیاسی فردا: انتصاب اعضای جدید و رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام در روزهای اخیر مجدد به سوژه محافل خبری و رسانه ای تبدیل شده است.

۱. یک ماه پس از درگذشت مرحوم هاشمی اولین جلسه مجمع تشخیص مصلحت نظام به ریاست آیت الله موحدی کرمانی برگزار شد. «تابناک» درباره سرنوشت تعیین رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام پس از مرحوم هاشمی به نقل از منبعی آگاه گفته بود: «قرار است امام جمعه موقت تهران و دبیر کل جامعه روحانیت مبارز فعلا ریاست جلسات مجمع را بر عهده داشته باشد تا رهبر انقلاب حکم فرد مدنظر را ابلاغ کنند.» بر اساس آیین‌نامه داخلی اعتبار جلسات و مصوبات مجمع منوط به ریاست آن است.

۲. رهبر معظم انقلاب ۲۴ اسفند سال ۱۳۹۰ در حکمی رئیس و اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام را برای یک دوره ۵ ساله منصوب کردند؛ لذا به طور طبیعی در اسفند ماه سال ۹۵ باید رئیس و اعضای جدید مجمع برای یک دوره پنج ساله دیگر از سوی ایشان منصوب می‌شدند که این اتفاق تاکنون نیوفتاده است.

۳. در ماه‌های گذشته از گزینه‌های مختلفی برای ریاست مجمع نام برده شده است. محمود هاشمی شاهرودی، حسن روحانی، صادق لاریجانی، علی لاریجانی، علی‌اکبر ناطق نوری، علی اکبر ولایتی، محسن رضایی و حداد عادل مهمترین چهره‌هایی بوده‌اند که نام آن‌ها در رسانه‌‌ها مطرح و درباره احتمال انتخاب آن‌ها گمانه زنی صورت گرفته است.

۴. روز گذشته خبر احتمال ریاست حجت الاسلام رئیسی بر مجمع تشخیص مصلحت نظام در رسانه‌ها منتشر شد. در همین رابطه حجت‎الاسلام غلامرضا مصباحی مقدم عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت: «آنچه این روز‌ها در فضای مجازی پیرامون ریاست مجمع تشخیص مصلحت نظام مطرح می‎شود حدس و گمانه‎زنی است و نمی‎توان به آن‌ها استناد کرد. امروز و در شرایط فعلی عده‎ای در فضای مجازی آیت‎الله هاشمی شاهرودی را به عنوان گزینه ریاست مجمع معرفی می‎کنند و عده‎ای دیگر نیز از آقای رئیسی برای تصدی این سمت نام می‏‌برند از این رو بنده براین باورم که آنچه در شرایط فعلی در فضای مجاز منتشر می‎شود گمانه‎زنی است و نمی‎توان آن‌ها را تایید و یا تکذیب کرد.»

سید ابراهیم رئیسی تولیت آستان قدس رضوی در انتخابات ریاست جمهوری ۱۶ میلیون رای کسب کرده است و به عنوان یکی از چهره‌های موثر سیاسی کشور شناخته می‌شود که در میان سیاسیون دارای مقبولیت است با این حال به نظر می‌رسد با توجه به مسئولیت خطیر و وظایف گسترده ایشان در استان قدس رضوی سپردن ریاست مجمع به ایشان بسیار بعید باشد.

۵. آیت الله هاشمی شاهرودی اصلی‌ترین گزینه ریاست مجمع تشخیص مصلحت نظام هستند. ایشان که در روزهای گذشته پس از دوره ای بیماری فعالیت‌های خود را از سر گرفته است درحال حاضر عضو فقیه شورای نگهبان و نائب رئیس دوم مجلس خبرگان رهبری، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و مجمع تشخیص مصلحت نظام هستند. آیت الله هاشمی شاهرودی در مردادماه سال ۱۳۹۰ با حکم رهبری به ریاست هیئت عالی حل اختلاف و تنظیم روابط قوای سه گانه منصوب شد. با توجه به جایگاه مجمع تشخیص در قانون اساسی به عنوان مرجع تشخیص مصلحت و رفع اختلاف مجلس و شورای نگهبان از یک سو و همین طور تهیه کننده سیاست‌های کلی نظام سوی دیگر و مرجع حل معضلات نظام و مشاور رهبری به نظر می رسد آیت الله هاشمی شاهرودی گزینه اصلی باشند؛ چراکه تجربه‌ ده ساله ریاست قوه قضائیه و ریاست هیئت حل اختلافات سران قوا در کنار شخصیت و جایگاه علمی او را به عنوان یکی از اصلی‌ترین چهره‌ها که امکان ریاست مجمع را دارند تبدیل کرده است.

۶. بر اساس ساختار مجمع تشخیص مصلح نظام، اعضای این نهاد به دو گروه اعضای حقیقی و حقوقی تقسیم می‌شوند. روسای سه قوه، فقهای شورای نگهبان، دبیر شورای عالی امنیت ملی، وزیر یا رئیس سازمانی که موضوع مورد نظر آن جلسه به نهاد تحت مسئولیتش مربوط است و رئیس کمیسیون متناسب با موضوع بحث از مجلس شورای اسلامی از جمله اعضای حقوقی مجمع تشخیص نظام هستند و ۲۶ نفر نیز به عنوان شخصیت حقیقی در دور ششم این مجمع عضویت داشته‌اند. با پایان یافتن دوره حکم مکتوب آن ها هرچند جلسات ادامه دارد لیکن باید منتظر ماند و دید حضرت ایت الله خامنه‌ای برای دوره جدید چه کسانی را به عضویت مجمع تشخیص مصلحت نظام منصوب و کدام شخصیت نظام را به ریاست مجمع می‌گمارند. امری که به نظر می‌رسد در روزهای آتی اتفاق خواهد افتاد.