نگرانی فعالان محیط زیست از گرفتار شدن آرزو در باغ وحش

خبرگزاری تسنیم، ماده پلنگی که بهمن سال گذشته در حوالی روستای سجیدان در نزدیکی رودسر در تله سیمی مخصوص شکار گراز به دام افتاده بود و بنا بود، خرداد سال جاری، در چهارمین ماه پس از عمل جراحی ستون مهره‌ها به زیستگاهش در استان گیلان بازگردد همچنان در باغ وحش به سر می‌برد و این روزها به یکی از بحث‌برانگیزترین موضوعات در حوزه حیات وحش بدل شده است. پلنگ رودسر که به دلیل گرفتار شدن در تله سیمی به شدت آسیب‌ دیده و در برف و سرمای زمستان به روستای سجیدان پناه آورده و بی‌حرکت مانده بود پس از زنده‌گیری و انتقال به تهران در دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران مورد سی‌تی‌اسکن قرار گرفت. ساعاتی بعد، دامپزشک مرکز بازپروری حیات وحش پردیسان، با این توضیح که این پلنگ دچار ضایعه نخاعی برگشت‌ناپذیر شده، معدوم‌سازی و برداشت تخمدان‌های حیوان را توصیه کرد اما شانس، برای دومین بار با پلنگ رودسر یار شد و از دومین بزنگاهی که به سوی مرگ رهسپارش می‌کرد نجاتش داد: یک جراح دامپزشک، عمل جراحی ستون مهره‌های پلنگ رودسر را داوطلبانه برعهده گرفت. عمل جراحی موفقیت‌آمیز از آب درآمد و پلنگ رودسر تنها 7 روز پس از آن توانست به استفاده از هر دو پای خود راه برود. مرکز بازپروری پردیسان اما آن‌طور که باید و شاید برای نگهداری از پلنگ رودسر که تا کنون دوبار از مرگ جان سالم به در برده و توسط فعالان زیست محیطی، آرزو نام گرفته بود، مهجز و امن نبود. پلنگ رودسر به جایگاهی که برای نگهداری از ببر در مرکز دژ قوی سیاه آماده شده بود انتقال یافت. امکان پایش آنلاین پلنگ رودسر در جایگاه جدید، خبرهای جدیدی را از وضعیت بهبود حیوان در اختیار مسئولان و رسانه‌ها قرار داد و سرانجام، بالارفتن این پلنگ از دیواز جایگاه که با روز جهانی حیات وحش مصادف شده بود، این روز را به کام دوستداران حیات وحش شیرین کرد. در اواخر اسفند سال گذشته، سازمان حفاظت محیط زیست با این توجیه که آرزو می‌بایست به منظور آماده شدن برای رهاسازی در زیستگاهش به جایگاهی مناسب‌تر منتقل شود خبر از انتقال این پلنگ به باغ وحش قزوین داد. انتقال پلنگ رودسر به باغ وحش قزوین از همان ابتدا بحث‌هایی را در فضایی مجازی میان فعالان محیط زیست به همراه داشت. فعالان محیط زیست رهاسازی گونه‌های ارزشمندی که در باغ‌های وحش نگهداری می‌شوند بی‌سابقه دانسته و براین باور بودند که پلنگ رودسر، این بار، در تله‌ای جدید به نام باغ وحش گرفتار شده‌است. با گذشت دو ماه از انتقال آرزو به باغ وحش قزوین، حمیدرضا فتاحیان، جراح معالج این پلنگ، ضمن ابراز رضایت از سلامت این پلنگ، خبر از هماهنگی کامل عضلات با اعصاب در دهمین هفته پس از عمل جراحی ستون مهر‌ه‌ها داد و ابراز امیدواری کرد، پلنگ رودسر خرداد ماه در زیستگاهش رهاسازی شود. اما در حالی که مجید خرازیان مقدم، مدیرکل دفتر حیات وحش و علی تیموری، مدیرکل حفاظت و مدیریت شکار و صید سازمان حفاظت محیط زیست، چندی پیش، رهاسازی پلنگ رودسر را منوط به ابراز رضایت جراح معالج از وضعیت پلنگ رودسر کرده و نسبت به رهاسازی این پلنگ در زیستگاهش ابراز امیدواری کرده بودند، همچنان خبری از بازگشت این ماده پلنگ به زیستگاهش به گوش نمی‌رسد. تاخیر در رهاسازی آرزو، چند روزی است به ابراز نگرانی فعالان محیط زیست منجر شده و آنها را به فکر تشکیل کمپینی برای جلوگیری از لابیگری باغ‌وحش‌های ذی‌نفوذ برای تصاحب پلنگ رودسر انداخته است. آنها همچنین فشار باغ وحش‌های ذی‌نفوذ برای تصاحب گونه‌های ارزشمندی چون پلنگ را مهمترین بهانه اداره کل حفاظت محیط زیست استان گلستان در رهاسازی شتابزده و مرگ‌بار هیرکان عنوان کرده و بر این باورند که اگر لابیگری باغ‌وحش‌های ذی‌نفوذ در سازمان حفاظت محیط زیست در میان نبود و مسئولان محیط زیست استان گلستان بهانه‌ای نمی‌یافتند تا هیرکان را بدون فراهم کردن مقدمات لازم در پارک ملی گلستان رها کرده و با این توجیه که یک روز آزادی بهتر از صد سال اسارت در باغ وحش است، این گونه ارزشمند جانوری را به کام مرگ بکشانند، هیرکان اکنون زنده بود و این امکان وجود داشت که هیرکان و ورکان با اختصاص بودجه‌ای نه چندان قابل توجه، با همکاری متخصصان حیات وحش طی چند ماه، برای یک رهاسازی برنامه‌ریزی شده و منطقی با احتمال موفقیت بالا، رهاسازی شوند. هیرکان، پلنگی که تمام عمر دو ساله خود را در قفسی 20 متری گذرانده بود بدون برنامه‌ریزی و آشنایی با طبیعت، علی‌رغم نظر کارشناسان ستادی سازمان محیط زیست و متخصصان حیات وحش به اصرار مسئولان محیط زیست گلستان و به دستور معصومه ابتکار، به یک باره در پارک ملی گلستان رها شد تا پس از یک ماه مرگ را تجربه کند اما آرزو، ماده پلنگی که تمام عمر چهارساله‌اش را در طبیعت گذرانده و با مهارت‌های بقا در حیات وحش آشناست اکنون در سومین بزنگاه سرنوشت‌ساز خود میان آزادی و اسارت چشم انتظار تصمیم مسئولان محیط زیست است. اکنون این پرسش تداعی می‌شود که چرا پلنگی که آماده رهاسازی نبود را رها کردند؛ اما در رهاسازی پلنگی که آماده رهاسازی است تاخیر می‌کنند؟ شنیده‌ها اما حاکی از آن است که سازمان حفاظت محیط زیست بنا دارد طی روزهای آتی، با برگزاری نشستی، تکلیف پلنگ رودسر را یک‌سره کند. آنچه مسلم است، مجید خرازیان مقدم، مدیرکل دفتر حیات وحش و علی تیموری، مدیرکل حفاظت و مدیریت شکار و صید سازمان حفاظت محیط زیست و همچنین حمیدرضا فتاحیان، جراح معالج آرزو، ماه گذشته نسبت به رهاسازی این پلنگ در زیستگاهش ابراز خوش‌بینی کرده اما تصمیم‌گیری نهایی را وابسته به نظر جمع دانسته‌اند. بنابراین اکنون باید منتظر ماند و دید آیا سازمان حفاظت محیط زیست این بار نظر دفاتر تخصصی و مسئولان ذی‌صلاح را معیار تصمیم‌گیری برای سرنوشت پلنگ رودسر قرار خواهد داد؟ یا مانند موارد گذشته نظر مسئولان ذی‌صلاح را در جهت تامین رضایت افراد ذی‌نفوذ وتو خواهد کرد؟