چرا پژوی ۷۰ میلیونی در ایران ۱۲۰ میلیون فروخته می‌شود؟

تابناک : همزمان با سفر رئیس جمهور به فرانسه که بهمن ماه دو سال پیش یعنی در سال 94 انجام شد، قراردادی برای ازسرگیری همکاری فی مابین‌ ایران خودرو و پژو به امضای طرفین رسید. البته این بار به دلیل اینکه ایران پس از تحریم ها و عدم همکاری پژو برای تولید محصولاتش در کشورمان از این ناحیه ضربه خورده بود، بر ایجاد شرکتی مشترک و انتقال تکنولوژی تأکید شد. بنابراین، شرکت های ایرانی و فرانسوی (ایران خودرو و پژو) شرکت مشترکی را تشکیل دادند که هر یک در آن 50 درصد سهامدار شدند تا از این طریق علاوه بر سهیم شدن طرف فرانسوی در سود و زیان احتمالی ناشی از تحریم های مجدد و انتقال تکنولوژی، تولید محصولات جدید در ایران صورت بگیرد و همچنین این مسأله به استفاده از بازارهای صادراتی منتهی شود. با امضای این قرارداد که به امضای «هاشم یکه زارع» مدیرعامل گروه صنعتی ایران خودرو و «ژان کریستف کمارد»‌ قائم مقام مدیرعامل پژو سیتروئن رسید، مقرر شده بود که سه محصول 2008 ، 301 و 208 در ایران تولید شود و از اسفند ماه سال 95 خودروی پژو 2008 به تولید انبوه برسد. علاوه بر این، آنچه در آغاز اعلام شده، این است که قیمت اولیه این خودرو رقمی بین 70 تا 80 میلیون تومان خواهد بود و دو خودروی دیگر به صورت مشارکت 50 و 50 و با آورده 200 میلیون یورو از هر دو طرف تولید خواهد شد. در این قرارداد طی 5 سال تا 400 میلیون یورو (451 میلیون دلار) سرمایه گذاری در زمینه تولید محصولات جدید، تحقیق و توسعه انجام خواهد گرفت. بدین جهت تولید مشترک سه نوع خودروی 208، 2008 و 301 در این قرارداد تعریف شد که قرار است در شرکت مشترک"ایکاپ" با سهم 50 درصدی هر یک از طرفین با اولویت صادرات 30 درصد از محصولات انجام شود. با عقد این قرارداد، مقرر شد که خط تولید خودروی 2008 اسفند ماه سال گذشته در کشورمان رونمایی شود، اما به دلیل مشکلات روند داخلی سازی، افتتاح رسمی خط تولید اولین محصول مشترک ایران خودرو و پژو (2008)به 12اردیبهشت ماه امسال موکول شد. بعد از افتتاح رسمی خط تولید قرار شد شرکت جزئیات فروش این خودرو را هم اعلام کند که با تعلل هایی امروز اول تیرماه نخستین سری فروش این خودرو آغاز شد. نکته قابل توجه در این فروش، عدم اعلام قیمت نهایی خودروست که همین موضوع با انتقادات بسیاری همراه شد؛ اما مسؤلان ایرادی به این موضوع نگرفتند و بر این باور بودند قیمت این خودرو را عرضه و تقاضا مشخص خواهد کرد. علاوه بر این موضوع، مسؤلان ایران خودرو صحبت های روز اول خود درباره قیمت احتمالی خودروی 2008 را فراموش و پس از آن اعلام کردند که قیمت خودرو پژو 2008 حدود 100میلیون تومان خواهد بود که این امر هم باعث نشد تا رغبت مردم برای خرید این محصول جدید کمتر شود. قیمت پایه این خودرو در انگلستان، با احتساب مالیات و عوارض که معمولا در این کشور زیاد هم است، ۱۳ هزار و ۳۴۵ پوند می‌شود که اگر با پوند آزاد هم حساب کنیم، نزدیک به ۷۰ میلیون تومان خواهد شد. البته قرار است که ۲۰۰۸ با شراکت ایران و فرانسه در داخل ساخته شود و قاعدتا باید هزینه کمتری جهت تولید داشته باشد. فقط در این جا یک نکته خیلی ساده باعث تغییرات در بهای نهایی خواهد شد و آن هم نام ایران خودروست! بالاخره برای یدک کشیدن این عنوان ارزشمند و منحصربه‌فرد، حداقل باید چندین میلیون تومان هزینه اضافه بپردازید! اگر بخواهیم قیمت جهانی این خودروی فرانسوی که قرار است توسط ایران خودروی به بازار ایران عرضه شود را بررسی کنیم، در حال حاضر پژو 2008 در بازارهای جهانی حدود 18 هزار دلار قیمت می خورد. اگر این نرخ را با دلار 3745 تومانی همین امروز تهران هم محاسبه کنیم رقم فروش پژو 2008 که قرار است در ایران و با همکاری فرانسوی ها تولید بشود، چیزی حدود 67 میلیون و 410 هزار تومان خواهد بود. اینکه در ابتدا قیمت پژو 2008 رقمی بین 70 تا 80 میلیون عنوان شد با آنچه امروز محاسبه شده است با پوند و یا با دلار، نشان از اختلاف قیمت تقریبا جدی داشت که حتی آن هم جای سؤال بود؛ حال مسئولان ایران خودرو با چه میزانی، با چه منطقی و با چه سنجه ای رقم پیش روی فروش این خودرو را محاسبه کرده اند که ابتدا حدود 100 میلیون آن را عنوان کرده و حال پس از استقبال مردم از فروش این خودرو پشیمان شده و آن را می خواهند 120 میلیون قیمت گذاری کنند. با بررسی شرایط فروش ایران خودرو برای پژو 2008 متوجه نکات جالبی می‌شوید؛ نکاتی که شاید حکایت از تخلف ایران خودرو داشته باشد و شاید هم بیانگر بی تفاوتی همیشگی صاحبان صنعت نسبت به مشتریانشان. موضوعاتی که شاید خیلی از مردم و مسئولان به آن توجهی نکرده باشند. بهتر است هم مردم برای خرید چنین خودرویی ملاحظات خود را داشته باشند و هم مسئولان با تخلفات احتمالی در این زمینه برخورد کنند. طبق قانون حمایت از مصرف کنندگان، تمامی شرکت‌ها حداکثر تا سقف 50 درصد قیمت خودرو را می‌توانند به عنوان پیش پرداخت از مشتریان دریافت کنند. با توجه به پیش پرداخت 60 میلیون تومانی در نظر گرفته شده از سوی ایران خودرو برای پیش فروش پژو 2008، تنها دو حالت وجود دارد؛ یا قیمت خودرو 120 میلیون تومان است، یا اینکه ایران خودرو برخلاف قانون عمل کرده‌ است. البته با توجه به اینکه مدیرعامل ایران خودرو پیشتر در یک اظهار نظر رسمی در اردیبهشت ماه همین امسال قیمت پژو 2008 را رقمی بین 90 تا 100 میلیون تومان اعلام کرده است، همچنین «احمد نعمت بخش» دبیر انجمن خودروسازان، نیز ماه گذشته در مصاحبه با رسانه‌ها گفته بود که براساس اطلاعاتی که ما داریم این خودرو با قیمت زیر 100 میلیون تومان روانه بازار خواهد شد؛ هرچند بعید می دانستیم که قیمت پژو 2008 بر خلاف اظهار نظرهای صریح مدیر عامل ایران خودرو و یک کارشناس فعال در این صنعت یکباره با رشد 20 میلیونی مواجه شود؛ اما به نظر می رسد دریافت 60 میلیون پیش پرداخت برای خودرویی که کمتر از 70 میلیون در بازارهای جهانی قیمت گذاری می شود، تخلف ایران خودرو نیست و واقعا به معنای افزایش قیمت چند باره و این بار 20 میلیونی پژو 2008 است. باز هم طبق قانون، حداکثر زمان تحویل خودرو در شرایط پیش فروش قطعی معادل 9 ماه و در شرایط پیش فروش عادی دوازده ماه است، اما با توجه به شرایط فروش 2008 ، باز هم ایران خودرو تخلف کرده‌ است، چون این خودرو قرار است از 3 تا 14 ماه (شهریور 96 تا مرداد ماه 97) به دست مشتریانش برسد؛ موضوعی که مسئولان امر باید به آن پاسخ روشن و شفافی بدهند و در صورت بروز تخلف برخورد جدی با آن داشته باشند. اما سازمان حمایت از مصرف کنندگان و تولیدکنندگان درباره شکایات مردمی از افزایش قیمت خودرو در آخرین بیانیه خود آورده است که «تنظیم دستورالعمل قیمت خودرو از وظایف شورای رقابت است و به تبع آن در رابطه با افزایش قیمت خودرو، مسئولیتی متوجه سازمان حمایت نیست.» همچنین میر آخورلو، معاونت بازرسی سازمان حمایت در مورد ابهامات فروش پژو 2008 گفته است، هرچند بنا بر آیین نامه پیش فروش خودرو، ودیعه دریافتی هنگام پیش فروش حداکثر 50 درصد قیمت خودرو تعیین شده است، اما چون قیمت فروش نقدی آن مشخص نشده و پیش بینی می شود این خودرو با قیمت 120 میلیون تومان از خرداد سال آینده عرضه شود، با پیش فروش 60 میلیون تومانی موافقت شد. معلوم نیست چطور ممکن است قیمت خودرویی که در بازارهای جهانی زیر 70 میلیون تومان به فروش می رود، یکباره توسط ایران خودرو ابتدا 30 میلیون و بار دیگر 20 میلیون تومان اضافه می شود و به مرز 120 میلیون تومان می رسد. با توجه به اینکه این خودرو وارداتی نیست و قرار است طی یک همکاری دو جانبه با پژو تکنولوژی ساخت آن به ایران منتقل و در کشورمان تولید شود، لذا نه تعرفه واردات به آن تعلق می گیرد و نه حساب و کتاب های دیگری به این شکل دارد. به نظر می رسد انحصار تولید و فروش خودرو توسط ایران خودرو کار را به جایی رسانده است که هر چه تصمیم مدیران و عوامل ارشد این مجموعه باشد مردم باید بپذیرند، حتی اگر لحظه ای و آنی باشد. قطعا کسی مخالف تولید داخلی و اشتغال کارکنان خدوم و زحمتکش ایران خودرو نیست، ولی بهتر است مدیران محترم این مجموعه کمی از رفاهیات خود و کارانه ها و پاداش های آنچنانی شان کم کنند، شاید بتوان این صنعت را محکم تر و استوارتر به پیش برد. افزایش بیش از 50 میلیونی قیمت یک خودرویی که قرار است با همکاری یک شرکت خارجی در داخل تولید شود، نسبت به قیمت جهانی آن که زیر 70 میلیون تومان است، با چه منطق و شاخصی از سوی مدیران ایران خودرو صورت پذیرفته است؛ یعنی تغییر ظاهر خودروهای این خودروسازی نسبت به دهه 70 و اینکه مردم با سال ها انتظار امروز بعد از بیست سال خودروی تقریبا روز دنیا را می خواهند به عنوان یک محصول تولید شده در یک خودروسازی داخلی سوار شوند، باید اینقدر هزینه ساز باشد؟ از ساعت 10 صبح امروز (پنجشنبه - یکم تیرماه) نخستین مرحله فروش خودروی 2008 آغاز شده و مردم برای پیش خرید این خودرو باید 60 میلیون پیش پرداخت بدهند. در حالی که هنوز معلوم نیست، دقیقا قیمت نهایی این خودروی زیر 70 میلیون تومانی توسط ایران خودرو چه میزان خواهد بود!