چطور دو کاکتوس را به هم پیوند بزنیم؟

سرویس سبک زندگی فردا : «چه خوب! اینا رو چیکارشون کردی که این طوری شدن؟» این پرسش متداولی است که دست‌کم هر کدام از ما بعد از دیدن چند گلدان کاکتوس پیوندی زیبا در منزل دوست، آشنا یا در گلخانه‌ها از صاحب گلدان می‌پرسیم. در ادامه این مطلب را به نقل از همشهری آنلاین بخوانید.

شاید هم نپرسیم و پیش خودمان بگوییم که داشتن چنین گلدان زیبایی کار ما نیست و حتما تخصص ویژه‌ای می‌خواهد. اما می‌توانیم با یادگرفتن روش کار، ما هم به سادگی و البته با چاشنی کمی زحمت و خلاقیت، چند گلدان زیبای کاکتوس داشته باشیم. راهنمای این صفحه به شما کمک می‌کند که همین مهارت را یاد بگیرید. اصلا چرا کاکتوس را پیوند می‌زنیم؟ ما دوست داریم که یک گلدان زیبا داشته باشیم؛ بله این دلیل خوبی است، اما علت اصلی‌اش بالا بردن سرعت گلدهی است. بیشتر کاکتوس‌ها بعد از ۵ - ۴ سال گل می‌دهند، ولی اگر روی پایه مناسب پیوند زده شوند می‌توان سن گلدهی‌شان را خیلی پایین آورد و حتی به ۳ تا ۴ ماه هم رساند. به‌علاوه پیوند زدن، خودش یک هنر است که با آن می‌توان هم شکل‌های نو و هم کاکتوس‌های رنگی تولید کرد. همچنین با این کار می‌توانیم کاکتوس‌های بیمار را هم درمان کنیم. برای پیوند به چه وسایلی نیاز داریم؟ اگر می‌خواهید از تیغ‌های کاکتوس در امان باشید حتما با دستکش کار کنید. برای اطمینان بیشتر، از پنس یا یک انبر کوچک هم استفاده کنید، چون می‌توانید با آن خارهای ریزی را که در دست‌تان فرومی‌رود، درآورید. موچین می‌تواند همان کار پنس را بکند، به شرطی که فقط مخصوص این کار باشد، نه سایر امور. برای برش هم از یک چاقوی تیز یا تیزبر (کاتر) باید استفاده کرد؛ آن هم هر چه تیزتر بهتر. کش لاستیکی مرغوب هم به‌عنوان نگهدارنده پیوند از ابزار اصلی کار است. الکل برای ضدعفونی چاقو یادتان نرود. چطور عمل پیوند را انجام دهیم؟ قبل از هر چیز چاقو یا تیزبر را با الکل ضدعفونی می‌کنیم. فراموش نکنید برای هر بار پیوند باید این کار را انجام دهید تا بیماری از کاکتوسی به کاکتوس دیگر منتقل نشود. پایه باید سالم باشد تا بتواند پیوندک را تحمل کند. قسمت انتهایی سر پایه را به‌صورت افقی برش می‌زنیم. اگر چاقو کند باشد این بخش موقع برش کمی لهیده می‌شود و ممکن است پیوند، خوب نگیرد. بعد لبه‌های کناری پایه را از بغل به‌صورت اریب می‌زنیم. حالا دیگر سطح مقطع پایه که اول گرد بود چیزی شبیه هشت وجهی شده است. اگر این لبه‌ها را نزنیم چند روز بعد که سطح برش خشک و چروکیده می‌شود، پیوندک پس می‌زند. دوباره چاقو یا تیزبر را ضد‌عفونی می‌کنیم و می‌رویم سراغ انتخاب و برش پیوندک. قطر پایه و پیوندک باید متناسب و همسان باشد تا آوندهایشان خوب با هم چفت شود و احتمال پیوند خوردن‌شان بالا برود. این تناسب با چشم به راحتی قابل تشخیص است. حتی بهتر است پایه کمی بزرگ‌تر از پیوندک باشد، چون بعد از پیوند، پایه رشد جزئی دارد و این پیوندک است که رشدش سریع‌تر است، پس باید پایه توانایی نگهداری آن را داشته باشد. یکی از دلایل بدشکلی (دفرمه شدن) کاکتوس‌ها بعد از پیوند، همین انتخاب غلط اندازه این‌دو است. پیوندک را از روی کاکتوس‌هایی که به قول خودمان بچه کرده‌اند با پنس برمی‌داریم و لایه نازکی از کف آن را با چاقوی تیز یا تیزبر می‌بریم و آن را روی پایه می‌گذاریم. دقت کنید که باید حلقه آوندی پایه و پیوندک را با هم میزان کنیم و حتما کمی پیوندک را روی سطح پایه بلغزانیم تا هوا بین محل پیوند نرود. در آخر کار هم، چند تا کش دور گلدان می‌اندازیم به‌طوری که از بالای پیوندک رد شود و کل ارتفاع گلدان را در برگیرد. یک دانه کش جوابگو نیست بلکه باید چند تا کش باشد تا از همه طرف پیوندک را محکم نگه دارد و سریع‌تر بتواند جوش بخورد. این کش انداختن دور گلدان دقیقا مثل بخیه کردن است. خوب که بخیه بخورد پیوند هم خوب می‌گیرد. برای گلدان‌های بزرگ می‌توان به جای کش از وزنه استفاده کرد. به این صورت که دو طرف نخ را وزنه می‌بندیم و از روی پیوندک آویزان می‌کنیم. بعد از پیوند چه کارهایی باید بکنیم؟ پای گلدان را آبیاری می‌کنیم، چون پایه قوی است و نیاز آبی‌اش نسبت به پیوندک بیشتر است. اگر پای گلدان خشک باشد پایه، آب پیوندک را به‌خود می‌کشد و آن را خشک می‌کند ولی درصورتی که سیراب باشد برای آب سراغ پیوندک نمی‌رود. دقت داشته باشید موقع آبیاری، آب روی محل پیوند نریزد. آبیاری آن به ۲ شکل است؛ یا آبیاری مستقیم با آبپاش و یا گذاشتن گلدان در یک ظرف آب که روش دوم مطمئن‌تر است و خوب گلدان را سیراب می‌کند. تجربه ثابت کرده است اگر پایه کاکتوس از یک هفته قبل از پیوند تشنگی ببیند، راحت‌تر پیوند را جذب می‌کند و این باعث افزایش درصد موفقیت پیوند خواهد شد. چه زمانی پیوند می‌گیرد؟ این زمان بستگی به نوع پایه کاکتوس دارد، ولی معمولا طی یک هفته پیوند می‌گیرد و ما می‌توانیم کش را از روی آن برداریم تا پیوندک آزاد شود. اگر کش بیش از حد بماند بر اثر فشار وارده به پیوندک آن را خراب می‌کند. یادتان باشد اگر برای بار اول است که پیوند می‌زنید بهتر است پایه از نوع ستونی یا عمودی (سرئوس) و پیوندک از نوع گرد و توپی (اچینوپیس) باشد. بعد که یاد گرفتید، می‌توانید پیوند روی گونه‌های دیگر را هم امتحان کنید. معمولا همه گونه‌های کاکتوس با هم قابل پیوندند. واژه‌های کلیدی را بشناسید پایه: همان کاکتوسی است که در گلدان به‌عنوان قسمت پایینی و ریشه‌دار شناخته می‌شود و در واقع عضو گیرنده پیوند است. کارش هم تغذیه بخش بالایی گیاه است. استفاده از کاکتوس‌های استوانه‌ای (خیاری یا ماری) و مخروطی برای پایه، بهتر جواب می‌دهد. پیوندک: همان قسمت بالایی است که روی پایه قرار می‌گیرد و عضو‌دهنده یا اهدا‌کننده پیوند به‌حساب می‌آید. پیوندک می‌تواند از جوانه‌های جدید یا همان بچه کاکتوس‌های خودمان باشد و یا برش بخشی از گیاه مادری. حلقه آوندی: وقتی کاکتوس را یک برش بزنید در وسطش یک حلقه دایره‌ای می‌بینید که مثل قلب آن است. موقع پیوند باید قلب پایه و پیوندک کاملا با هم میزان شوند. البته در همه کاکتوس‌ها لزوما حلقه آوندی گرد نیست و گاهی به‌صورت دو خط موازی است.